Naar cookieinstellingen
Kees van Kooten

Kees van Kooten: “Het gebruiken van de fantasie is het belangrijkste bij voorlezen”

Kees van Kooten is de schrijver van het voorleeslunchverhaal, dat hij speciaal heeft geschreven voor de jaarlijkse Nationale Voorleeslunch op 2 oktober 2020. Wij spreken hem over zijn verhaal, de kunst van het voorlezen en over de dunne lijn tussen voorlezen en voorspelen.

Voorlezen op tv

In 2020 gaan veel zaken anders dan anders, het is inmiddels een cliché. Ook de Nationale Voorleeslunch op 2 oktober 2020, Nationale Ouderendag, heeft een andere vorm gekregen. Normaal wordt het speciaal voor deze dag geschreven voorleeslunchverhaal voorgelezen in verzorgingshuizen en bibliotheken door het land, maar in 2020 gaat dat niet. In plaats daarvan leest Kees van Kooten het voor op tv. “Het heet Een rooie brandweerauto”, vertelt hij aan de telefoon. Van Kooten haalt hiervoor inspiratie uit een verhaal dat hij vroeger altijd vertelde aan zijn kleinzoon Roman, die nu 16 is. Hoewel hij zich laat inspireren door een kinderverhaal, is Een rooie brandweerauto niet bedoeld voor de jongste doelgroep. De Voorleeslunch is immers speciaal voor ouderen. “Juist omdat het verhaal voor ouderen is, ben ik op zoek gegaan naar een situatie waarin veel ouderen verkeren en dat is dat zij gescheiden kinderen hebben.”

Habedassi

Een rooie brandweerauto is dus een verhaal over 2 jonge mensen die uit elkaar zijn, maar ook een verhaal over voorlezen en het zelf verzinnen van verhalen. Zo wordt er veelvuldig gerefereerd aan een boek dat de 2 voorlezen aan hun kind en aan een verhaal dat de vader van de mannelijke hoofdpersoon verzon voor zijn zoon. Zelf bewaart Van Kooten ook levendige herinneringen aan een verhaal dat zijn eigen vader altijd aan hem vertelde. “De vader van mijn vader was machinist op de wilde vaart. Die boten gingen dan bijvoorbeeld eerst naar Helsinki en dan vanuit daar naar Bloemfontein in Zuid-Afrika en dan weer verder. Mijn opa was dus heel vaak heel lang van huis. Op basis van die ervaringen bedacht mijn vader het figuurtje Habedassi, die een vader had die er altijd was. Habedassi ging samen met zijn vader varen en dan maakten zij van alles mee op die boot. Dan zag Habedassi bijvoorbeeld een lek dat de kapitein nog niet gezien had of zoiets. Dat is me altijd bijgebleven.”

Fantasie

Het verhaal over Habedassi bedacht Van Kootens vader ter plekke, iets wat hijzelf later ook vaak doet voor zijn kinderen en kleinkinderen. “Het gebruiken van de fantasie is het belangrijkste bij voorlezen. Veel mensen doen dat niet meer, maar iedereen kan dat. Ideaal is het om een figuurtje te verzinnen dat je in elk verhaal weer een andere rol geeft. Het is ook leuk om een bepaalde eigenschap van dat figuurtje heel erg uit te vergroten. Hij is bijvoorbeeld heel dom of heel sterk. Dan gaat het echt leven.” U raadt het misschien al: ook in Een rooie brandweerauto komt zo’n figuurtje voor.

Wie zo’n zelfbedacht typetje een eigen karakter wil geven, is al snel niet meer aan het voorlezen, maar aan het voorspelen, zoals Van Kooten dat noemt. Hij legt uit: “Wie een verhaal vertelt over een zelfbedacht typetje zal het ongetwijfeld een eigen stemmetje meegeven en als het figuurtje schrikt dan zal de verteller ook doen alsof hij of zij schrikt. Misschien komt er zelfs wel een hoedje aan te pas dat het figuurtje altijd draagt. Zo verander je als het ware in het typetje en zo wordt voorlezen dus voorspelen.”

Van Kooten en De Bie

Dit voorspelen is iets wat Van Kooten tientallen jaren samen met zijn beste boezemvriend en collega Wim de Bie doet. Als Van Kooten en De Bie ontwikkelen zij vanaf de jaren 60 enorm veel typetjes die zij inzetten om hun visie op de actualiteit of maatschappelijke ontwikkelingen te geven. “Wij kenden geen groter geluk dan dat we in de grime zaten en dachten: we hebben 2 chique zussen nodig die met een megafoon rondlopen en dingen zeggen als ‘Racisme is gemeen’. Dan vroeg Arjen (de grimeur, red.) “heeft ze krullen?” “Nee, steil haar” “En een leesbril?” “Ja, doe er maar 2. Eén op haar hoofd en 1 om haar nek.” Zo ging dat dan en dan zag je zo’n personage tot leven komen voor de spiegel.”

Als het typetje er eenmaal was ging het voorspelen vaak vanzelf. “Als we merkten dat het lekker liep, ging het geping-pong tussen ons beiden eigenlijk vanzelf. Dan hadden we eigenlijk alleen een onderwerp nodig. Geschreven tekst was dan overbodig.”

Kees van Kooten is op 1 oktober 2020 te gast bij Tijd voor MAX om te vertellen over zijn voorleeslunchverhaal. Op 2 oktober 2020 wordt het verhaal om 12.15 uur uitgezonden op NPO 1. Ook wordt het verhaal op deze laatstgenoemde dag telefonisch voorgelezen aan mensen die de Zilverlijn bellen.

Geef een reactie

Reactie

    Kransje says:

    Dit was hartstikke leuk. Ennnnnn, een voorleesprogramma van Kees van Kooten daar zou ik vast naar kijken.

Minder uitleg Meer uitleg

Cookies op de website van omroep MAX. Geef je toestemming!

Wij plaatsen Functionele cookies, om deze website naar behoren te laten functioneren en Analytische cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten. Deze cookies gebruiken geen persoonsgegevens. Voor cookies waarmee derden uw surfgedrag kunnen volgen, kunt u hieronder apart toestemming geven.

Meer uitleg

Waarom cookies?

Omroep MAX plaatst specifieke cookies om het gebruiksgemak voor bezoekers te vergroten. Ze helpen in functionaliteit en zijn bedoeld om inzicht te krijgen in de werking en effectiviteit van de websites.

Hiermee kunnen we de bezochte website zo gebruiksvriendelijke en interessant mogelijk maken voor de bezoeker. Hierbij worden geen gegevens verzameld die gebruikt kunnen worden om individuele gebruikers te volgen.

Functionele cookies

Cookies die er voor zorgen dat deze website naar behoren functioneert

De websites van Omroep MAX gebruiken cookies om er voor te zorgen dat onze websites naar behoren werken. Zo gebruiken wij cookies voor:

  • het onthouden van informatie die je invult op de verschillende pagina’s, zodat je niet steeds al je gegevens opnieuw hoeft in te vullen
  • het doorgeven van informatie van de ene pagina aan de volgende pagina, bijvoorbeeld als er een lange enquête wordt ingevuld of als je veel gegevens moet invullen bij een online bestelling
  • het opslaan van voorkeuren, zoals de taal, locatie, het gewenste aantal te tonen zoekresultaten, etc.
  • het opslaan van instellingen voor een optimale videoweergave, zoals de gewenste buffergrootte en de resolutiegegevens van je scherm
  • het uitlezen van je browserinstellingen om onze website optimaal op je beeldscherm te kunnen weergeven
  • het opsporen van misbruik van onze website en diensten, door bijvoorbeeld een aantal opeenvolgende mislukte inlogpogingen te registreren
  • het gelijkmatig belasten van de website, waardoor de site bereikbaar blijft
  • het aanbieden van de mogelijkheid om inloggegevens op te slaan, zodat je die niet elke keer opnieuw hoeft in te voeren
  • het mogelijk maken om te reageren op onze websites

Webstatistieken

Cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten.

Om te bepalen welke onderdelen van de website het meest interessant zijn voor onze bezoekers, proberen wij continu te meten met behulp van de software van comScore Digital Analytix hoeveel bezoekers er op onze website komen en welke onderdelen van de website het meest bekeken worden. Hiervoor gebruiken wij cookies.

Het is onderdeel van de (wettelijke) taak van Omroep MAX als Publieke Omroep om te rapporteren over onze prestaties. Daarvoor is het nodig om webstatistieken bij te houden. Ook nemen wij deel aan het landelijke internetbereikonderzoek STIR. Hiervoor gebruiken wij cookies, zodat wij de browser kunnen herkennen en op die manier het aantal bezoekers aan onze websites kunnen meten.

Van de informatie die wij zo verzamelen worden statistieken gemaakt. Deze statistieken geven ons inzicht in hoe vaak onze webpagina's bezocht worden, waar bezoekers de meeste tijd doorbrengen, enzovoort. Hierdoor zijn wij in staat structuur, navigatie en inhoud van de website zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken. De statistieken en overige rapportages kunnen wij niet herleiden tot personen.

Wij gebruiken cookies voor:

  • het bijhouden van het aantal bezoekers op onze webpagina’s
  • het bijhouden van de tijdsduur die elke bezoeker doorbrengt op onze webpagina’s
  • het bepalen van de volgorde waarin een bezoeker de verschillende pagina’s van onze website bezoekt
  • het beoordelen welke delen van onze site aanpassing behoeven
  • het optimaliseren van de website

Voor gebruik van deze cookies is geen toestemming vereist en deze kunnen dan ook niet worden uitgeschakeld.

Sociale media

Sociale cookies verzamelen gegevens over de activiteiten van gebruikers. Dit maakt het onder andere mogelijk om fragmenten van sociale platforms te bekijken, inhoud van onze websites te delen met je vrienden, te reageren op berichten van andere gebruikers en de makers of actief mee te discussiëren op onze forums. Sommige sociale cookies die geplaatst worden, kunnen door sociale medianetwerken ingezet worden om jouw internetgedrag te gebruiken voor commerciële doeleinden. Hier heeft Omroep MAX geen invloed op.

Voor meer informatie over de manier waarop deze derden omgaan met jouw persoonsgegevens, verwijzen wij je door naar het privacy beleid van deze derden. De meest voorkomende zijn:

Cookie-instellingen aanpassen en meer informatie

De cookie-instellingen voor deze website zijn te allen tijde naar je persoonlijke voorkeur te wijzigen. De pagina waarop je deze instellingen kunt wijzigen is te bereiken via deze link Cookie instellingen. Hier is ook gedetailleerde informatie vinden over welke cookies we specifiek plaatsen.

  • Ik wil Sociale Media koppelingen:

    hiermee staat u het plaatsen van Social media Cookies toe, deze netwerken kunnen u volgen en kan uw internetgedrag monitoren voor commerciële doeleinden.