Naar cookieinstellingen
Zo vieren ze Sinterklaas op Ameland

Hoe zit het? Op Ameland vieren ze Sunneklaas in plaats van Sinterklaas

Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: op Ameland vieren ze Sunneklaas in plaats van Sinterklaas. Maar wat is dit precies en hoe wordt dit gevierd?

Op de Waddeneilanden zijn verschillende alternatieve sinterklaasfeesten

Over het algemeen zijn alternatieve sinterklaasfeesten op de Waddeneilanden niet zo bekend bij het grote publiek. Zo is er op Texel Ouwe Sunder (waarover later meer), op Vlieland Opkleden, op Terschelling Sunderum, op Schiermonnikoog Klozum en op Ameland Sunneklaas.

Over deze laatste variant wilde omroep PowNed in 2023 een reportage maken. Want ondanks mobiele telefoons, camera’s en sociale media, is dit feest altijd een goed bewaard eilandgeheim gebleven. Sommige Amelanders waren hier alleen niet van gediend, wat leidde tot een rel. Het feest kwam vervolgens onder de loep te liggen.

Sinterklaas
Lees ook: De vele verschijningsvormen van Sinterklaas en zijn gevolg

Amelanders geven in 2024 iets meer bloot over Sunneklaas

Na de rel besluit een groep Amelanders zelf om omroep Friesland te benaderen met de vraag om een documentaire te maken over het feest dat jaarlijks wordt gevierd, op 5 en 6 december in de dorpskernen op het eiland. Deels om meer begrip te kweken voor Sunneklaas, maar ook omdat de vrees bestaat dat deze bijzondere (en eeuwenoude) traditie verdwijnt. Dit leidde tot de FryslânDOK “It Amelanner Sunneklaas – Leve en late leve”

Sint-Nicolaas niet alleen een kindervriend

Sunneklaas is afgeleid van Sint-Nicolaas. Daar waar het grootste gedeelte van Nederland de eeuwenoude man onthaalt als kindervriend en goeddoener, is hij op de Wadden en omgeving beter bekend als huwelijksmakelaar. Potentiële partners waren vroeger beperkt op de Waddeneilanden, dus alle hulp van de goedheiligman was mooi meegenomen.

Het verhaal gaat dan ook dat er een arme man was op Ameland die huwbare dochters had, maar te weinig geld voor een bruidsschat. Totdat Sint-Nicolaas kwam en muntstukken door de ruit gooide. De dochters konden hierdoor eindelijk in het huwelijksbootje stappen.

Sunneklaas een feest met oeroude tradities

Het is dus een oeroude traditie op Ameland, maar daarnaast kunnen we het feest ook een rollenspel noemen. Een spel waarbij vrouwen en kinderen binnen moeten blijven wanneer het donker wordt. De mannen lopen ondertussen verkleed en met vervormde stemmen door de straten. Met hoorns op het hoofd proberen ze boze geesten van het eiland te verjagen, om op die manier een vrouw te veroveren voor het huwelijk.

Niet alle vrouwen en kinderen zijn gehoorzaam

Kinderen en vrouwen mogen de straat dus niet op, maar stiekem gaan sommigen alsnog verkleed naar buiten. Dat is precies wat het spel leuk maakt, zegt Herman Zeilstra, één van de documentairemakers bij omrop Fryslân: “Als niemand stiekem de straat op gaat, dan is er ook niks te doen. Het is een soort groot kat-en-muisspel.”

In de besloten ‘húskes’ is het feest tijdens Sunneklaas

Op straat mag het spel heel spannend lijken, in de besloten ‘húskes’ is het feest. Vrouwen zorgen er namelijk voor dat de mannen na het verdrijven van de geesten in ‘húskes’ (huisjes) op bezoek kunnen komen. Hier voeren de mannen een act op om vervolgens te stijldansen met de vrouwen. Vroeger werd het feest vooral in de woonkamers van Amelanders gevierd, maar tegenwoordig worden húskes vaak georganiseerd in kroegen of op kampeerboerderijen.

Als nieuwkomer op het eiland komt u er niet zomaar tussen

Wilt u zelf een keer meedoen met Sunneklaas? Dan zou u volgens Zeilstra het beste naar het eiland kunnen verhuizen. Om vervolgens bijvoorbeeld aan de slag te gaan als vrijwilliger bij de reddingsdienst en door mee te doen met activiteiten in het dorp. Integratie in de gemeenschap is namelijk een belangrijke voorwaarde voor deelname aan het feest.

Pieterjan Wouda, één van de andere documentairemakers, vertelt verder aan omrop Fryslân dat er voor buitenstaanders ook niet zoveel te zien is. Bij carnaval zijn er nog praalwagens, maar hier wordt het feest vooral binnenshuis gevierd. “Vergelijk het met een bruiloft. Hartstikke leuk als u het bruidspaar kent, maar anders snapt u de speeches en stukjes ook niet.”

Ook Texel heeft een alternatief (openbaar) sinterklaasfeest

Mocht u toch eens een alternatief sinterklaasfeest op de Waddeneilanden willen meemaken, dan zou u ‘het Texelse Ouwe Sunderklaas’ kunnen overwegen. In de Texelse volksmond ook wel ‘Ouwe Sunder’ genoemd. Dit feest is voor iedereen toegankelijk en trekt vaak ook mensen van het vasteland.

Tijdens dit volksfeest, dat jaarlijks gevierd wordt op de 12e van de 12e,  worden in alle dorpen de hoogte- en dieptepunten van het afgelopen jaar nagespeeld. ‘Speulen’ noemen ze dit in het Texels. De ‘speulers’ nemen dan (verkleed) de actualiteiten van het afgelopen jaar op de hak. Na de festiviteiten sluit men het feest vaak af met een borrel in het dorpscafé.

(Bron: Omroep Friesland, NOS, VVV Texel. Foto: Shutterstock)

Geef een reactie

Minder uitleg Meer uitleg

Cookies op de website van omroep MAX. Geef je toestemming!

Wij plaatsen Functionele cookies, om deze website naar behoren te laten functioneren en Analytische cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten. Deze cookies gebruiken geen persoonsgegevens. Voor cookies waarmee derden uw surfgedrag kunnen volgen, kunt u hieronder apart toestemming geven.

Meer uitleg

Waarom cookies?

Omroep MAX plaatst specifieke cookies om het gebruiksgemak voor bezoekers te vergroten. Ze helpen in functionaliteit en zijn bedoeld om inzicht te krijgen in de werking en effectiviteit van de websites.

Hiermee kunnen we de bezochte website zo gebruiksvriendelijke en interessant mogelijk maken voor de bezoeker. Hierbij worden geen gegevens verzameld die gebruikt kunnen worden om individuele gebruikers te volgen.

Functionele cookies

Cookies die er voor zorgen dat deze website naar behoren functioneert

De websites van Omroep MAX gebruiken cookies om er voor te zorgen dat onze websites naar behoren werken. Zo gebruiken wij cookies voor:

  • het onthouden van informatie die je invult op de verschillende pagina’s, zodat je niet steeds al je gegevens opnieuw hoeft in te vullen
  • het doorgeven van informatie van de ene pagina aan de volgende pagina, bijvoorbeeld als er een lange enquête wordt ingevuld of als je veel gegevens moet invullen bij een online bestelling
  • het opslaan van voorkeuren, zoals de taal, locatie, het gewenste aantal te tonen zoekresultaten, etc.
  • het opslaan van instellingen voor een optimale videoweergave, zoals de gewenste buffergrootte en de resolutiegegevens van je scherm
  • het uitlezen van je browserinstellingen om onze website optimaal op je beeldscherm te kunnen weergeven
  • het opsporen van misbruik van onze website en diensten, door bijvoorbeeld een aantal opeenvolgende mislukte inlogpogingen te registreren
  • het gelijkmatig belasten van de website, waardoor de site bereikbaar blijft
  • het aanbieden van de mogelijkheid om inloggegevens op te slaan, zodat je die niet elke keer opnieuw hoeft in te voeren
  • het mogelijk maken om te reageren op onze websites

Webstatistieken

Cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten.

Om te bepalen welke onderdelen van de website het meest interessant zijn voor onze bezoekers, proberen wij continu te meten met behulp van de software van comScore Digital Analytix hoeveel bezoekers er op onze website komen en welke onderdelen van de website het meest bekeken worden. Hiervoor gebruiken wij cookies.

Het is onderdeel van de (wettelijke) taak van Omroep MAX als Publieke Omroep om te rapporteren over onze prestaties. Daarvoor is het nodig om webstatistieken bij te houden. Ook nemen wij deel aan het landelijke internetbereikonderzoek STIR. Hiervoor gebruiken wij cookies, zodat wij de browser kunnen herkennen en op die manier het aantal bezoekers aan onze websites kunnen meten.

Van de informatie die wij zo verzamelen worden statistieken gemaakt. Deze statistieken geven ons inzicht in hoe vaak onze webpagina's bezocht worden, waar bezoekers de meeste tijd doorbrengen, enzovoort. Hierdoor zijn wij in staat structuur, navigatie en inhoud van de website zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken. De statistieken en overige rapportages kunnen wij niet herleiden tot personen.

Wij gebruiken cookies voor:

  • het bijhouden van het aantal bezoekers op onze webpagina’s
  • het bijhouden van de tijdsduur die elke bezoeker doorbrengt op onze webpagina’s
  • het bepalen van de volgorde waarin een bezoeker de verschillende pagina’s van onze website bezoekt
  • het beoordelen welke delen van onze site aanpassing behoeven
  • het optimaliseren van de website

Voor gebruik van deze cookies is geen toestemming vereist en deze kunnen dan ook niet worden uitgeschakeld.

Sociale media

Sociale cookies verzamelen gegevens over de activiteiten van gebruikers. Dit maakt het onder andere mogelijk om fragmenten van sociale platforms te bekijken, inhoud van onze websites te delen met je vrienden, te reageren op berichten van andere gebruikers en de makers of actief mee te discussiëren op onze forums. Sommige sociale cookies die geplaatst worden, kunnen door sociale medianetwerken ingezet worden om jouw internetgedrag te gebruiken voor commerciële doeleinden. Hier heeft Omroep MAX geen invloed op.

Voor meer informatie over de manier waarop deze derden omgaan met jouw persoonsgegevens, verwijzen wij je door naar het privacy beleid van deze derden. De meest voorkomende zijn:

Cookie-instellingen aanpassen en meer informatie

De cookie-instellingen voor deze website zijn te allen tijde naar je persoonlijke voorkeur te wijzigen. De pagina waarop je deze instellingen kunt wijzigen is te bereiken via deze link Cookie instellingen. Hier is ook gedetailleerde informatie vinden over welke cookies we specifiek plaatsen.

  • Ik wil Sociale Media koppelingen:

    hiermee staat u het plaatsen van Social media Cookies toe, deze netwerken kunnen u volgen en kan uw internetgedrag monitoren voor commerciële doeleinden.