Hoe zit het? Hoe worden kijkcijfers en luistercijfers bijgehouden?
Publicatiedatum: 31 januari 2023
Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: hoe worden kijkcijfers en luistercijfers bijgehouden?
Kijkcijfers
Stichting Kijkonderzoek (SKO) deelt elke ochtend de kijkcijfers van de daaraan voorafgaande dag. Weet SKO dan tot op de minuut wanneer uw televisie aanstaat en naar welke zenders u kijkt? En wanneer u een programma op een later moment terugkijkt? Nee, want men meet de kijkcijfers aan de hand van een steekproef. Een kijkerspanel met 2.750 leden, afkomstig uit ongeveer 1.250 huishoudens, vertegenwoordigt de gehele Nederlandse populatie. Elk lid van dit panel staat symbool voor ongeveer 6.000 Nederlanders. SKO wil de verdeling tussen mannen, vrouwen, jongeren, ouderen, sportliefhebbers, autobezitters, enzovoort zo gelijk mogelijk houden. Overigens komt er in de loop van 2023, waarschijnlijk in september, een uitbreiding van dit panel. Dit zal dan bestaan uit 4.000 leden, verdeeld over 1.850 huishoudens.
Alle panelleden hebben speciale apparatuur en een zogeheten kijkmeter in huis. Zij melden zich via hun afstandsbediening aan, waarna de kijkmeter automatisch doorgeeft welke zenders op welk moment aan hebben gestaan. Als een programma 600.000 kijkers noteert, gaat het dus in werkelijkheid om 100 leden van het panel. Hoewel het om een steekproef gaat, zijn de kijkcijfers alsnog waardevolle informatie voor tv-makers en adverteerders. Zij kunnen inschatten welke doelgroep op welk moment (uitgesteld) kijkt en wat voor programma’s op welk tijdstip aanslaan. En wat de beste momenten zijn om reclameblokken in te plannen. En naar welke radioprogramma’s de vaste kijkers van Tijd voor MAX bijvoorbeeld luisteren.
Luistercijfers
Sinds 1 januari 2023 is er namelijk een nieuwe meetmethode om de luistercijfers van radioprogramma’s bij te houden. De traditionele dagboekmethode, waarin panelleden zelf hun luistergedrag bijhouden en rapporteren, maakt plaats voor een app. Deze maakt gebruik van audiomatching en kan daardoor minuut voor minuut bijhouden welke radiozender aan staat. Ook registreert de app of het radiosignaal afkomstig is van de FM-frequentie, DAB+, internet of de radiozenders op uw tv.
De meting van de luistercijfers is vergelijkbaar met de kijkcijfers. Het panel van het Nationaal Luisteronderzoek (NLO) bestaat uit ruim 3.100 leden. Dit panel bestaat uit 2 subdoelgroepen, 13 tot 17 jaar enerzijds en 18+ anderzijds. Elk lid vertegenwoordigt circa 5.000 Nederlanders. Doordat de app van de leden elke minuut aan staat, kan dat tot zeer gedetailleerde resultaten leiden. Als een panellid bijvoorbeeld naar de bakker gaat, waar de radio aanstaat, telt dat ook mee in de luistercijfers. “Het is belangrijk dat de gebruikers van de data goed beseffen dat er door de komst van het nieuwe onderzoek niet anders wordt geluisterd in Nederland; de werkelijkheid verandert niet, we meten hem alleen anders”, legt NLO-directeur Frans Kok uit.
(Bron: Archief, Stichting Kijkonderzoek, Gids.tv, Nationaal Luisteronderzoek. Foto: Shutterstock)
