Digitip: Onderhoud in Windows 10

In Windows 10 worden de meeste onderhoudstaken automatisch uitgevoerd. U hoeft zelf eigenlijk alleen overbodige software en bestanden te verwijderen.

Wat kunt u doen?

Om uw computer tiptop in orde te houden, is het belangrijk geregeld aan onderhoud te doen. Niet door de computer uit elkaar te halen, maar door bepaalde hulpprogramma’s uit te voeren. In Windows 10 is vrijwel al het onderhoud automatisch ingepland. De computer doet het meeste werk zonder dat u het merkt. In dit artikel leggen we uit wat u zelf periodiek kunt doen. We richten ons vooral op de programma’s ‘Schijfopruiming’ en ‘Schijfdefragmentatie’. Deze hulpprogramma’s zorgen dat overbodige bestanden verwijderd worden en dat de gegevens op de harde schijf netjes worden geordend. Daardoor kan de harde schijf snel en efficiënt werken. Deze programma’s werken op zichzelf goed en er zijn vrijwel nooit problemen mee.

Stap 1: apps verwijderen

U kent het vast wel. U heeft een programma geïnstalleerd, maar gebruikt het eigenlijk niet. U heeft het niet nodig en het kan dus van de computer af. In Windows 10 heten alle programma’s ‘apps’. Verwijder de apps die u een keer heeft geïnstalleerd maar nooit gebruikt, als volgt:

• Klik op de knop Starten (met het Windows-logo, linksonder in beeld).
• Klik op Instellingen.
• Klik in het venster dat verschijnt op Systeem > Apps en onderdelen.
• Een overzicht van de apps op de computer opent. Klik op de app die u wilt verwijderen.
• Klik op Verwijderen > Verwijderen.
• Volg eventueel de instructies. Klik bijvoorbeeld op Ja als u de vraag krijgt of Windows wijzigingen mag aanbrengen aan de computer.
• Het verwijderprogramma gaat van start. Eventueel moet u enkele keren op Volgende of Next klikken.

Het programma is verwijderd.

Stap 2: harde schijf opruimen

Tijdens het computeren worden op de achtergrond allerlei gegevens opgeslagen en veranderd. Op den duur kunnen deze gegevens de harde schijf vervuilen, waardoor de computer trager wordt. Maak de harde schijf schoon als de computer traag is. Het gaat zo:

• Klik op de knop Starten (met het Windows-logo, linksonder in beeld).
• Klik op Verkenner.
• De Verkenner opent. U ziet de mappen op de computer. Klik in het linkervak met de rechtermuisknop op de schijf die u wilt opschonen.
• Klik op Eigenschappen.
• Klik in het nieuwe venster op Schijfopruiming.

Stap 3: harde schijf opruimen (2)

• De computer zoekt naar overbodige bestanden. Dit kan enkele minuten in beslag nemen. De bestanden worden getoond in een lijstje. De bestanden die zonder problemen kunnen worden verwijderd, staan al aangevinkt. Let goed op wat u laat verwijderen. Weg is weg. Weet u niet zeker of het goed is, verwijder dan het vinkje voor het hokje door erop te klikken.
• Klik op OK om de bestanden te verwijderen.
• Het kan zijn dat u uw keuze moet bevestigen. Klik dan op Bestanden verwijderen.

Het verwijderen van bestanden kan even duren. Soms lijkt het of het programma is vastgelopen, maar dan moet u even geduld hebben.

Stap 4: defragmenteren

Op de harde schijf worden alle programma’s en bestanden opgeslagen. Hiervoor zoekt de computer lege plekjes op de harde schijf. De computer verspreidt de gegevens over die lege plekjes. Programma’s en bestanden worden dus gefragmenteerd, zoals dat heet. Als een programma of bestand over te veel lege plekken is verspreid, moet de computer de informatie bij al die plekken ‘ophalen’. Dit zorgt voor een langzamere computer. De oplossing is defragmenteren.

Windows 10 voert wekelijks automatisch schijfdefragmentatie uit. Het kan geen kwaad dit zelf een keer extra te doen wanneer u handmatig veel software en bestanden heeft verwijderd. Defragmenteren is overigens niet geschikt voor SSD-schijven. Windows 10 voert standaard geen defragmentatie uit op SSD-schijven, deze worden wel geoptimaliseerd zodat ze goed blijven werken.

Defragmenteren werkt zo:

• Klik in de Taakbalk op het pictogram van het vergrootglas.
• Typ het woord ‘defragmenteren’.
• Klik op Stations defragmenteren en optimaliseren.
• Er opent een overzicht van alle harde schijven die aan de computer verbonden zijn. Er staat bij of de schijven recent zijn gecontroleerd. Ook ziet u of er actie nodig is. Dan staat er bijvoorbeeld ‘Optimalisatie vereist’.
• Klik op de schijf die u wilt defragmenteren.
• Klik op Optimaliseren.

Het proces start automatisch en is doorgaans snel voltooid. Schijfdefragmentatie is overigens alleen nodig als de schijf meer dan vijf procent gefragmenteerd is.

Meer onderhoud

Andere acties die vaak worden genoemd in verband met onderhoud, zijn het maken van een back-up van uw belangrijke bestanden en het geregeld maken van een herstelpunt.

Back-up

Een back-up is een kopie van bestanden zoals tekstdocumenten en foto’s. In geval van computerproblemen kunt u de kopie terugzetten op de computer. Een back-up moet daarom altijd worden opgeslagen op bijvoorbeeld een extern opslagapparaat, zoals een losse harde schijf, een USB-stick of een dvd of cd-rom. U kunt uw belangrijkste bestanden met onder andere Dropbox of OneDrive ook online opslaan.

Herstelpunt

Een herstelpunt is een registratie van welke programma’s u allemaal op de pc hebt staan op een bepaald moment. Wie nieuwe software installeert, doet er goed aan van tevoren een herstelpunt te maken. Als er later problemen optreden dan kunt u de computer terugzetten naar het moment van het herstelpunt. In een herstelpunt worden zaken als e-mails en persoonlijke documenten niet opgenomen, vandaar dat een aanvullende back-up ook nodig is. Windows maakt zelf herstelpunten op belangrijke momenten.

(Bron: SeniorWeb)

Let op: gezien de voortdurende veranderingen in de digitale wereld kan de informatie in bovenstaande Digitip met de tijd verouderd zijn.