Digitip: In 10 stappen een veilige computer

Twijfelt u soms of u uw computer goed beveiligd hebt? Of vraagt u zicht wel eens af hoe u een grote schoonmaak op uw computer houdt? Het klinkt soms wat ingewikkelder dan het daadwerkelijk is. Met deze tien stappen lukt het u ook om uw computer op te schonen en te beveiligen!

1: Gezond verstand

Een veilige pc begint bij een bewuste computergebruiker. Hoeveel sloten u ook op uw systeem plaatst, u kunt met een verkeerde klik alles in het honderd sturen. Wees daarom op uw hoede en surf op internet zoals u de straat zou oversteken. Kijk eerst links, dan naar rechts, dan weer naar links en steek dan pas over. Houd in elk geval deze tips in het achterhoofd:

• Reageer niet op mails van onbekende afzenders. Klik niet zomaar op links en bijlagen als u niet 100% zeker weet wat het is en van wie het komt.
• Open geen bijlage van een bekende afzender wanneer u het niet echt vertrouwt. Het e-mail adres kan overgenomen zijn door kwaadwillenden. Vraag bij de desbetreffende persoon na of die inderdaad een bijlage heeft gestuurd.
• Wees achterdochtig wanneer iemand vraagt naar persoonlijke informatie en financiële gegevens. Banken sturen u bijvoorbeeld nooit een e-mail met het verzoek uw persoonlijke gegevens te controleren of veranderen.
• Gebruik complexe wachtwoorden. Gebruik niet uw eigen telefoonnummer, naam of geboortedatum als gebruikersnaam of wachtwoord. Die zijn te gemakkelijk te achterhalen.
• Bekijk webwinkels met een kritische blik. Zijn de prijzen die gevraagd worden extreem laag? Ziet de website er amateuristisch uit? Komt u er veel spelfouten tegen? Wordt er geen echt bezoek- of postadres vermeld? Dit zijn allemaal punten waaruit u kunt afleiden of de webwinkel in kwestie te vertrouwen is.
• Websites die vertrouwelijke informatie van u verlangen, zoals de internetbankiersites van de banken, sturen u altijd naar een beveiligde webpagina. U herkent een beveiligde webpagina doordat het adres begint met ‘https://’ in plaats van met ‘http://’. Let daarop als u gaat internetbankieren.
• Klik nooit op rare meldingen die u voor uw neus krijgt. Boodschappen als ‘Spyware gevonden, uw computer dient nu te worden gescand’, dienen juist om u om de tuin te leiden. Klikt u op zo’n boodschap dan bestaat de kans dat uw computer wordt besmet! Nooit ingaan op dergelijke boodschappen.
• Vertrouwt u een bepaalde website of melding niet, gebruik dan uw virusscanner om uw computer te controleren. Sluit eerst alle programma’s af. Start vervolgens de virusscanner volgens de instructies van het programma dat op uw computer is geïnstalleerd. Zie hiervoor ook stap 4. Voer daarna eventueel een scan op spyware uit. Zie hiervoor stap 5. Wordt er niets gevonden dan is er ook niets aan de hand met uw systeem.

2: Windows Update

Nu gaan we de veiligheidscontrole uitvoeren. We beginnen bij de basis: het besturingssysteem. Voor Windows komen telkens nieuwe patches (pleisters) en updates (opwaarderingen) uit om pas ontdekte kwetsbare plekken te verhelpen en het systeem te beschermen tegen nieuwe gevaren.

Geregistreerde gebruikers van Windows kunnen een soort abonnement nemen waardoor updates vanzelf worden toegestuurd en geïnstalleerd. U hebt er  geen omkijken meer naar. Deze dienst heet Windows Update.

Als u Windows 7 gebruikt, zet u de volgende stappen:

• Klik op de knop Starten > Configuratiescherm > Systeem en beveiliging (ziet u dit niet staan, klik dan eerst rechtsboven achter ‘Weergeven op’ op Categorie).
• Klik op Windows Update. Standaard staat Windows Update ingeschakeld. U ziet dan een groen balkje. Is dat niet het geval, dan kunt u deze functie inschakelen:
• Klik op Instellingen wijzigen in de linker marge.
• Selecteer onder ‘Belangrijke updates’ de optie Updates automatisch installeren (aanbevolen).
• Klik op OK. Automatische updates zijn nu ingeschakeld.
• Sluit het Configuratiescherm.

Als u Windows 8.1 gebruikt, zet u de volgende stappen:

• Open eerst het Configuratiescherm: gebruik de sneltoets Windows-toets+X.
• Klik in het menu dat linksonder verschijnt op Configuratiescherm.
• Klik op Systeem en beveiliging (ziet u dit niet staan, klik dan eerst rechtsboven achter ‘Weergeven op’ op Categorie).
• Klik op Windows Update. Standaard staat Windows Update ingeschakeld. U ziet dan een groen balkje. Is dat niet het geval, dan kunt u deze functie inschakelen:
• Klik op Instellingen wijzigen in de linker marge.
• Selecteer onder ‘Belangrijke updates’ de optie Updates automatisch installeren (aanbevolen).
• Klik op OK. Automatische updates zijn nu ingeschakeld.
• Sluit het Configuratiescherm.

Als u Windows 10 gebruikt, zet u de volgende stappen:

• Klik op de knop Starten > Instellingen.
• Klik op Bijwerken en beveiliging.
• Het tabblad ‘Windows Update’ opent. Klik onderaan het venster op Geavanceerde opties.
• Onder ‘Bepalen hoe updates worden geïnstalleerd’ ziet u hoe dat het op het moment is ingesteld. Als het goed is staat hier ‘Automatisch (aanbevolen)’. Als dat er niet staat, klikt u op het uitklapmenu en klikt u op Automatisch (aanbevolen).
• Sluit het Instellingenvenster.

3: Windows Firewall

Met behulp van een firewall kunt u zich beveiligen tegen kwaadwillende lieden die via internet op uw computer willen inbreken, zoals hackers. Windows 7, 8.1 en 10 hebben standaard een firewall in huis. Controleer of deze aanstaat. (Let op: we gaan er in dit artikel vanuit dat u zelf geen andere Firewall geïnstalleerd hebt. Is dit wel het geval, dan moet u de Windows Firewall uitschakelen.)

4: Virusscan

Zorg dat uw virusscanner altijd up-to-date is. Laat de updates het liefst automatisch installeren. Hebt u de pc langere tijd niet gebruikt, controleer dan via het programma of er een update klaarstaat en installeer die voordat u weer verder computert.

Voer van tijd tot tijd een volledige controle van het systeem uit. De virusscanner biedt deze mogelijkheid vaak aan onder de noemer ‘Systeemscan’, ‘Volledige controle’ of ‘Scan mijn computer’. Houd er rekening dat zo’n systeemscan enige tijd kan duren.

Hebt u nog geen virusscanner, kies dan één programma dat u installeert. Als u meerdere programma’s gebruikt, kan de computer daarvan in de war raken.

5: Spyware

Spyware is een verzamelnaam voor programma’s en bestanden (zoals tracking cookies) die gegevens over uw computer- en internetgebruik door kunnen sturen naar derden. Soms installeert u dit zonder dat u het in de gaten hebt. Niet altijd is spyware gevaarlijk, maar u wilt natuurlijk nooit software op uw computer waar u niet om hebt gevraagd. U kunt een programma installeren dat uw computer beschermt tegen spyware.

6: Spam

Zo’n tachtig procent van alle e-mailverkeer bestaat uit spam (ongewenste reclamemail). De kans is dan ook groot dat u met spam te maken hebt. En een handige Nee/Nee-sticker voor op uw digitale brievenbus bestaat niet.

Veel providers bieden (gratis of betaald) een zogeheten spamfilter aan. Dit filter houdt foute mails tegen en laat alleen echte berichten door. Veel e-mailprogramma’s hebben een eigen spamfilter. U hoeft dit niet in te stellen, het is standaard actief.

7: Nepmails en phishing

Is spam doorgaans alleen maar irritant, nepmails en phishing-mails kunnen erg gevaarlijk zijn. De phishing-mail hengelt naar persoonlijke informatie zoals uw creditcard- of bankgegevens, en de nepmail verzamelt e-mailadressen. Mocht u een dergelijke mail ontvangen, verwijder deze dan van uw systeem.

Internet Explorer heeft sinds versie 8 een zogenoemde SmartScreen-filter. Dit herkent phishingwebsites en websites die schadelijke software verspreiden. Phishingwebsites zijn frauduleuze websites die vertrouwde of bekende websites imiteren om computergebruikers hun persoonlijke of financiële gegevens te ontfutselen. Malwarewebsites verspreiden software die uw computer kan aanvallen of die uw persoonlijke gegevens kan stelen.

8: Software

Net zoals Windows, moeten ook de andere programma’s, zoals de internetbrowser, regelmatig bijgewerkt worden. Oude versies van software kunnen een gevaar zijn voor uw computer. Programma’s die u ooit hebt geïnstalleerd maar nooit gebruikt, kunt u daarom beter verwijderen.

Hebt u Windows 8.1, dan verwijdert u een programma als volgt:

• Open eerst het Configuratiescherm: gebruik de sneltoets Windows-toets+X.
• Klik in het menu dat linksonder verschijnt op Configuratiescherm.
• klik op Een programma verwijderen. Ziet u dit niet staan, klik dan boven StartFragment–>bij ‘Weergeven op’ op Categorie.
• Zoek het programma dat u wilt verwijderen in de lijst en verwijder het.

Hebt u Windows 10, dan verwijdert u een programma als volgt:

• Klik op de Start-knop > Instellingen.
• Klik op Systeem > Apps en onderdelen.
• U ziet een lijst met alle aanwezige programma’s. Klik op het programma dat u wilt verwijderen en klik op Verwijderen. Klik vervolgens nogmaals op Verwijderen.

De programma’s die u wel gebruikt, kunt u op verschillende manieren bijwerken naar de nieuwste versie. Soms kennen ze een automatische updatefunctie, die u kunt inschakelen. Of er wordt automatisch om de zoveel tijd gevraagd of u de nieuwste versie wilt installeren. Kies dan voor Ja. Ten slotte kunt u kijken op de website van de fabrikant, om daar de laatste versie van het programma te downloaden.

9: Back-up

Zorg dat u regelmatig reservekopieën maakt van zaken die belangrijk voor u zijn. U denkt er niet graag aan, maar het kan gebeuren dat uw computer crasht of onbruikbaar is geworden door een virus of iets dergelijks. Daardoor kunt u al uw e-mails, foto’s en belangrijke documenten kwijtraken.

10: Draadloos netwerk

Zorg dat uw draadloze netwerk beveiligd is, zodat derden er geen toegang toe hebben. Als u niet vertrouwd bent met routers en dergelijke, volg dan de gebruiksaanwijzing bij de installatie stap-voor-stap en nauwkeurig, of laat een expert het netwerk installeren en beveiligen.

Ten slotte

Vandaag de dag bieden de grotere producenten van antivirusprogramma’s ook software aan die meer doet dan uw systeem virusvrij houden. Kaspersky bijvoorbeeld heeft Kaspersky Internet Security (KIS) ontwikkeld, dat  bescherming biedt tegen virussen, wormen, Trojaanse paarden, spyware, adware, phishing en hackers. Symantec gaat nog een stapje verder en biedt met het pakket Norton 360, behalve de bescherming die een pakket als KIS geeft, ook de mogelijkheid tot een online back-up.

(Bron: SeniorWeb)

Let op: gezien de veranderingen in de digitale wereld kan de informatie in bovenstaande Digitip inmiddels verouderd zijn.