Digitip: Deepfakes: nepvideo’s van verontrustend hoge kwaliteit
Publicatiedatum: 1 september 2020
Na nepnieuws, volgen nu nepbeelden, oftewel Deepfakes. Video’s die niet van echt te onderscheiden zijn. En iedereen kan deze nepvideo’s maken.
Voorbeeld
In een video zegt Barack Obama, voormalig president van de VS, het volgende: “We gaan een tijdperk in waarin onze vijanden de mogelijkheid hebben iedereen op elk moment allerlei uitspraken in de mond te leggen. Zelfs wanneer men deze uitspraken nooit zou doen.” Een stemacteur legt hem die woorden in de mond. Maar wie van niets weet, denkt gewoon te kijken naar Obama.
Bekijk in de video hoe het werkt:
Geschiedvervalsing
Nepnieuws is van alle tijden. Stalin liet in ongenade gevallen kameraden, zoals Trotsky, verwijderen van foto’s. Minder democratische machthebbers zijn altijd gevoelig geweest voor manipulatie van de geschiedenis. Maar omdat iedereen tegenwoordig gewoon een superkrachtige computer in zijn broekzak heeft zitten, is beeldmanipulatie voor iedereen binnen handbereik. En dus duikt er plots een pornovideo op over nieuwslezeres Dionne Stax. Gemanipuleerd natuurlijk. Maar wie weet straks nog wat echt is en wat nep?
Deepfakes
Combineer beeld met kunstmatige intelligentie en alles wordt mogelijk. De techniek die levensechte nepvideo’s genereert heet deepfake. Allereerst worden beelden geanalyseerd. Daarbij worden verschillende eigenschappen gemeten. Belichting, kleur schaduwen, beweging, opbouw van de huid en mimiek. Kunstmatige intelligentie gebruikt al deze gegevens om een gezicht en beweging na te maken. De hedendaagse rekenkracht van computers is zo groot dat het nagemaakte gezicht nauwelijks nog van echt is te onderscheiden.
Quiz
Theo Gevers, hoogleraar Computer Vison aan de Universiteit van Amsterdam, houdt zich bezig met de consequenties van nepvideo’s. Hij heeft een online quiz ontwikkeld. Om duidelijk maken hoe geavanceerd de moderne technieken tegenwoordig zijn. Deelnemers testen of ze een beeld uit een nepvideo van echt kunnen onderscheiden. Durft u de uitdaging aan? Test uzelf met de Deepfake-quiz. De vragen zijn weliswaar in het Engels, maar u hoeft alleen maar te zeggen welk beeld echt (real) is of nep (fake).
Doublicat
Zelf ervaren hoe eenvoudig beeldmanipulatie is geworden? Probeer dan de app Doublicat eens. Maak een selfie met de app. Kies daarna één van de korte filmpjes in de app en verwissel het gezicht met uw selfie. Het resultaat dat binnen luttele seconden verschijnt is verbluffend. En ter geruststelling, SeniorWeb laat weten dat Doublicat geen gevoelige informatie van gebruikers opslaat.
Doublicat – iPhone
Doublicat – Android-smartphone
(Bron: SeniorWeb)
Let op: gezien de voortdurende veranderingen in de digitale wereld kan de informatie in bovenstaande Digitip met de tijd verouderd zijn.