Waarom verzamelen we spullen en wat als dit uit de hand loopt?

U bent of kent waarschijnlijk wel iemand die van alles verzamelt. Van postzegels tot voetbalplaatjes tot beeldjes, het liefst boeken of kasten vol ervan. Maar waar komt deze verzamelingsdrang vandaan? En wat als het uit de hand loopt?

Waarom verzamelen we dingen?

Verzamelen is van oudsher iets voor de elite. Sinds de opkomst van musea in de 18^e eeuw komen meer ‘gewone burgers’ in aanraking met verzamelingen. Vanaf dat moment gaan ook zij spullen verzamelen. Inmiddels verzamelt 1 op de 3 Nederlanders iets.

Er zijn verschillende redenen waarom mensen dingen verzamelen. Voor sommige mensen is het iets psychologisch en een manier om dopamine te krijgen. Verzamelaars krijgen dit bijvoorbeeld wanneer zij een zeldzaam exemplaar bemachtigen. Een andere reden om te verzamelen is het bewaren van herinneringen. Dit geldt vooral voor mensen die kaartjes van concerten of andere evenementen bewaren. Een postzegelverzameling kan echter ook herinneringen oproepen. U kunt bijvoorbeeld terugdenken aan een bepaalde vakantie of een bepaald moment bij het zien van een specifieke postzegel. Verzamelen is, zolang het binnen de perken blijft, niet iets slechts. Het kan herinneringen tastbaar maken. Klik hier om een prachtige jaren 60-verzameling te zien.

Verzamelrages

Veel verzamelitems zijn tijdloos, zoals postzegels, lepeltjes en koelkastmagneten. Er bestaan echter ook verzamelrages. Dit houdt in dat een bepaald object ineens heel populair is om te verzamelen, bijvoorbeeld pokémonkaartjes of flippo’s. Verzamelrages kunnen meerdere keren verdwijnen en weer terugkeren. Deze rages ontstaan doordat mensen over het algemeen gevoelig zijn voor groepsdruk. Als iedereen ineens flippo’s begint te verzamelen, wilt u natuurlijk niet achterblijven. Door de opkomst van sociale media kunnen verzamelrages zich nog makkelijker verspreiden, al gebeurt dit ook nog veel op het schoolplein.

Problematische verzamelaars

Verzamelaars zijn in 2 grote categorieën op te delen, namelijk hobby-verzamelaars en problematische verzamelaars. Hobby-verzamelaars zijn doorgaans trots op hun verzameling en doen dit vaak in overleg met dierbaren. Bij problematische verzamelaars is het echter uit de hand gelopen. Het is voor hen geen hobby meer, maar een verslaving. Ze hebben moeite om afstand van spullen te doen en in sommige gevallen nodigen ze zelfs niemand meer uit in hun huis wegens schaamte. Naar schatting is zo’n 2 tot 5 procent van de Nederlanders een problematische verzamelaar. Het verschil tussen hobby-verzamelaars en problematische verzamelaars is meestal vrij makkelijk te herkennen. De 1e categorie gaat geordend te werk en weet specifieke objecten uit de verzameling snel te vinden. Bij de problematische verzamelaars is dit niet het geval. Zij verzamelen meer uit een verzameldrang dan uit een passie voor de verzamelde spullen.

Als u of iemand die u kent te maken heeft met een problematische verzameldrang, is cognitieve gedragstherapie de meest effectieve manier om dit te behandelen

(Bron: NPOKennis, Cosmopolitan, Marketingfacts, Catawiki, NPO Radio 1. Foto: New Africa/Shutterstock)