Verzorging van de oudere kat, voor een betere gezondheid en levenskwaliteit
Publicatiedatum: 28 mei 2021
Net als bij mensen veranderen de levensbehoeftes van een kat met het stijgen van de jaren. Wat komt er kijken bij de verzorging van de oudere kat? En hoe kunt u zorgen voor een betere gezondheid en levenskwaliteit.
Levensverwachting
Gemiddeld worden katten 12 tot 14 jaar oud. 12 jaar staat in mensenjaren voor 64 jaar en 14 jaar voor 71 jaar. Tegenwoordig zijn er ook steeds meer katten die net als mensen flink ouder worden dan die 14/71 jaar. Ouderdomskwaaltjes horen er altijd wel een beetje bij, maar niet altijd nodig. U kunt zelf verschillende dingen doen om de gezondheid van de oudere kat zo goed mogelijk te ondersteunen. Zo voorkomt u erger en verhoogt u de kwaliteit van leven én de levensverwachting van uw kat.
(Vacht)verzorging
Jonge katten kunnen zich in de onmogelijkste bochten wringen, maar de spieren en gewrichten van de oudere kat worden stijver en vachtverzorging daarmee meer belastend. Het helpt uw dier als u hem daarbij helpt door hem te borstelen of te kammen. Doe dit met zachte materialen en ga voorzichtig te werk om uw dier geen pijn te doen. Oudere katten hebben over het algemeen minder vetlaag over hun botten, waardoor te hard borstelen pijnlijk kan zijn. Controleer ook meteen of u zaken tegen komt als verdikkingen, parasieten of wondjes. Bij langharige katten is het soms handig om wat van de lengte van de vacht te knippen op plekken waar ze lastig bij kunnen, zoals de achterpoten. Soms kan het nodig zijn vervuilingen van de ogen, neus of anus te verwijderen. Dit kunt u voorzichtig doen met een in lauwwarm (gekookt) water gedrenkt watje.
Haarballen
Als een kat het haar dat hij tijdens zijn vachtverzorging binnen krijgt minder goed kan verwerken, geeft dat problemen. Bij de oudere kat werkt de spijsvertering vaak wat minder goed en verteren haarballen lastiger. Dat kan zich uiten in chronisch overgeven of constipatie. Via uw dierenarts kunt u daar speciale supplementen of voedingsmiddelen voor krijgen en die kan u vertellen over eventuele preventieve maatregelen.
Nagels
Ook met het onderhouden van de nagels kunnen katten wat moeite krijgen. Als nagels te lang worden blijven ze vaak achter van alles haken en ze kunnen in de voetzolen ingroeien, wat erg pijnlijk is. Als uw kat het toelaat kunt u zijn nagels daarom het beste van tijd tot tijd knippen. Doe dit wel met een speciaal hiervoor bedoeld nagelschaartje en knip alleen de uiterste puntjes, om verwondingen te voorkomen.
Rust en warmte
Heeft u een druk huishouden en krijgt u het idee dat uw kat daar wat minder goed tegen begint te kunnen? Zorg dan voor fijne, rustige plekjes waar hij zich kan terugtrekken. Voor de wat strammere kat is het fijn als hij die gemakkelijk kan bereiken, door bijvoorbeeld een opstapje voor hem te creëren. Voor kouwelijke katten is het belangrijk dat ze goed warm blijven. Dus zorg voor een plek uit de tocht en zo nodig voor extra warmte, in de vorm van bijvoorbeeld een thermokussen of dekentje.
Ogen
Als het zicht van de kat afneemt heeft hij altijd nog zijn snorharen die hem de weg wijzen. Toch kan het geen kwaad om bepaalde obstakels uit de weg te ruimen en bijvoorbeeld geen spullen die gevaar kunnen opleveren op de grond te laten rondslingeren. Bekijk ook het artikel over oogproblemen bij de kat.
Dementie
Dementie komt bij katten veel voor. Dit kan naast hersenveroudering ook veroorzaakt worden door een lichamelijk probleem. Zoals een te snel werkende schildklier, verhoogde bloeddruk of nierproblemen. U herkent dementieverschijnselen aan gedesoriënteerd gedrag, onzindelijkheid, (’s nachts) veel miauwen, verwardheid en de weg in huis kwijt zijn. Het beste is om bij de dierenarts te achterhalen wat de verschijnselen veroorzaakt, want aan medische problemen als een verhoogde bloeddruk is vaak wel wat te doen. Naar buiten gaan is niet meer verantwoord bij een kat met dementie, maar zorg er in elk geval voor dat uw kat gechipt is en een halsband met uw adres draagt. Als hij om wat voor reden ook toch buiten belandt en de weg naar huis niet terug kan vinden, is in elk geval bekend waar hij woont. Ook voor katten die niet goed meer horen of geheel doof zijn geldt dat u ze niet meer alleen buiten kunt laten lopen. Het is voor hen te gevaarlijk, doordat ze verkeer en andere gevaren niet meer horen aankomen.
Artrose
Ook artrose komt bij katten voor. Het vervelende is dat ze het meestal niet laten blijken als bewegen ze pijn doet. Let daarom goed op een verandering in gedrag. Is hij agressiever dan normaal, oogt de vacht onverzorgd of komt hij bijvoorbeeld minder makkelijk in de kattenbak of op de bank? Dan kan dat een signaal van artrose zijn. Uw dierenarts kan dit onderzoeken. Met medicatie, aangepast voer of zo nodig afvallen is deze kwaal redelijk goed te behandelen.
Voer en drinken
De eetlust van oudere katten neemt vaak af. Enerzijds door verminderde reuk en smaak, maar ook gebitsproblemen of darmklachten als obstipatie kunnen drempels geven om voldoende te eten. Wees daarom alert op gewichtsverlies en overleg met de dierenarts wat in het geval van uw kat de beste oplossing is. Soms is het een kwestie van gebitsverzorging en zijn de problemen daarna voorbij. Ook het plaatsen van de voerbak op een verhoging kan een oplossing zijn, zodat uw kat minder moeite hoeft te doen om te eten. Soms kan ook speciaal dieetvoer problemen verhelpen.
Omdat katten op leeftijd regelmatig te weinig drinken kan het een oplossing zijn om naast brokjes ook bijvoorbeeld blikvoeding met veel vocht te geven. U kunt er ook een scheutje gekookt water aan toevoegen. Dit voegt niet alleen meer vocht toe, maar zorgt ook voor meer geur, doordat het voer iets wordt verhit. Dit wekt meer eetlust op. Zorg daarnaast altijd voor vers drinkwater. Liefst op verschillende plekken in huis en wissel ook de vorm van de bak af, om erachter te komen waaruit uw kat het liefst drinkt.
Gebitsproblemen
Gebitsproblemen als tandplak of het verlies van tanden en kiezen kan zoals gezegd zorgen voor vermagering van uw kat. Het kan daarnaast gepaard gaan met ontstekingen in de bek, die kunnen overslaan naar andere plekken in het lichaam. Het is dus raadzaam hier tijdig bij te zijn. U kunt problemen met het gebit herkennen aan een verminderde eetlust, rood tandvlees, een vieze adem, kwijlen of veelvuldig met een poot over het bekje wrijven. Als uw kat het toelaat kunt u zijn tanden poetsen. Het handigste is hem hier al op jonge leeftijd aan te laten wennen, maar ook oudere katten kunt u dit nog aanleren. Laat het gebit daarnaast regelmatig controleren bij uw dierenarts.
Houd uw kat actief
Het is normaal dat een oudere kat nog wat meer slaapt, maar de uren dat hij wakker is, is het wel noodzakelijk dat hij dan voldoende beweegt. Bij een te inactieve kat neemt het spiervolume extra af en worden de gewrichten stijf. Door regelmatig met hem te spelen en hem tot bewegen te stimuleren houdt u hem fitter. Geef hem naast verschillende soorten speeltjes ook af en toe de beschikking over onverwachtse zaken als een lege doos of papieren zak. Leg de doos daarvoor op z’n zij, zodat ze er niet in hoeft te springen en knip van tassen of zakken eventuele handvatten af, zodat hij daar niet in verstrikt kan raken. Verstop daarnaast af en toe wat lekkers als wat brokjes of kattensnoepje in het huis, om ze hier actief naar op zoek te laten gaan.
Ondersteuning oudere kat door de dierenarts
Het kan zeer nuttig zijn uw kat jaarlijks door de dierenarts te laten nakijken. Veel dierenartsenpraktijken werken al met een speciale gezondheidscheck voor oudere katten. Naast het gewicht en het gebit worden dan onder andere het bloed en de urine onderzocht. Zo komen eventuele aandoeningen aan het licht en kunnen die worden behandeld. Ook vaccineren blijft bij oudere katten van belang. Aangezien het eigen afweersysteem met de jaren wat minder goed gaat functioneren. Wel wordt het schema vaak aangepast op zijn leeftijd en hoeft ook niet elke prik elk jaar herhaald te worden. Uw dierenarts kan u informeren over de mogelijkheden.
(Bron: LICG, Dierapotheker, DierenDokters, Katten Kenniscentrum Nederland)
