Kiemen uw zaden niet goed? Dit zijn de redenen en zo lukt zaaien wel
Publicatiedatum: 19 maart 2023
Het is zeer de moeite waard om zelf zaden te zaaien om uw eigen planten te kweken, maar soms willen ze maar niet goed kiemen. We vertellen wat daar de redenen van kunnen zijn en hoe u wel succes heeft.
Te oude of verkeerd bewaarde zaden
Na verloop van tijd gaat de kwaliteit van zaden achteruit. Sommige zaden blijven meerdere jaren kiemkrachtig, maar andere zijn minder lang houdbaar. Ook de manier van bewaren kan de kwaliteit negatief beïnvloeden. Over het algemeen moeten zaden donker, koel en droog bewaard worden. Sommige zaden komen alleen nog uit wanneer ze in de koelkast of vriezer bewaard worden. Kijk daarom op de verpakking hoe lang u de zaden kunt gebruiken en of er eventuele bewaaradviezen op staan.
De verkeerde zaaitijd
Niet voor alle planten luistert het even nauw, maar veel plantsoorten moeten tijdens bepaalde periodes in het jaar gezaaid worden. In de wintermaanden is er vaak te weinig licht en warmte om ze goed te laten ontkiemen. Terwijl andere zaden juist kou nodig hebben. Op de verpakking staat meestal aangegeven wat de beste zaaitijd is.
Verkeerde soort grond
Het is belangrijk dat u de zaden in de juiste grondsoort zaait. Ze beschikken zelf over voldoende voedingsstoffen om te kiemen. Een rijke potgrond hebben ze dus niet nodig. Zaailingen krijgen een goede start in speciale zaaigrond. Dit stimuleert ze om op een rustige manier tot een gezonde plant uit te groeien. Terwijl bemeste potgrond ervoor zorgt dat ze vooral erg hard groeien, maar niet per se sterk worden. Zaaigrond is kant-en-klaar te koop, maar kunt u ook zelf maken, door 60 gram kokosvezel te mengen met 40 procent (turfvrije) potgrond. Of door 1 deel potgrond te mengen met 2 delen zand. Als de plantjes eenmaal goed groeien, kunt u ze voeding gaan geven of ze in een voedselrijkere grond zetten.
Te (on)diep zaaien voorkomt kiemen
Om te kiemen, luistert het nauw hoe diep de zaden gezaaid worden. Sommige zaden moeten worden bedekt met een flinke laag grond, terwijl andere zaden bovenop de grond en onbedekt het beste tot kiemen komen. Verdiep u hier dus van tevoren in.
De verkeerde warmte
Er zijn planten die ontkiemen bij lage temperaturen, terwijl andere (tropische) gewassen het voor gezien houden, als de temperatuur niet minstens 22 graden beslaat. Is het dus te koud of te warm voor uw soort zaden, dan neemt de kans grondig af dat ze kiemen. Zoek daarom een plek uit met een redelijk stabiele temperatuur en bekijk zo mogelijk op de verpakking wat in het geval van de door u gekozen zaadjes de beste temperatuur is. Een plek bovenop de verwarming of in de volle zon is meestal ook niet de beste plek (tenzij anders aangegeven). Niet alleen is dit vaak teveel van het goede qua warmte, maar ook droogt de grond dan snel uit. Een warmtemat werkt dan vaak beter.
Te veel of te weinig water
Te veel water, in combinatie met een te warme of koude omgeving, kan voor schimmelvorming zorgen. Blijft de schimmelvorming beperkt tot de aarde of het kweekpotje, dan kan dit geen kwaad. Maar gaan de zaailingen zelf schimmelen, dan overleven ze dit lang niet altijd. Vocht is onmisbaar voor jonge plantjes, maar wanneer de plantjes te veel water krijgen, kan dit ervoor zorgen dat ze slap uitgroeien. Zeker als ze (te) donker staan. Geef daarom bij voorkeur vaker kleine beetjes water, dan veel in 1 keer.
Staan de zaailingen in potjes, zorg er dan voor dat die aan de onderkant gaatjes hebben, zodat overtollig water weg kan. En kies voor water op kamertemperatuur in plaats van koud water vers uit de kraan. Zijn de zaailingen nog erg kwetsbaar, dan kunt u de grond ook benevelen met de plantenspuit. Of laat ze van onderaf zelf water opzuigen. Staan ze in een kweekkasje of kweekbak, ventileer dan ook regelmatig om een te hoge luchtvochtigheid en hevige condensvorming tegen te gaan.
Te veel of te weinig licht
Zoals we hierboven al schrijven, kunnen plantjes slap uitgroeien wanneer ze te donker staan. Een te donkere plek kan er zelfs voor zorgen dat de zaden helemaal niet uitkomen. Bij te veel (zon)licht zullen de zaailingen echter snel uitdrogen en soms zelfs verbranden. Kijk daarom op de verpakking hoeveel licht de plantjes nodig hebben. En draai ze regelmatig wanneer ze eenmaal uitgekomen zijn, zodat ze niet naar het licht groeien en ze tot rechte plantjes uitgroeien.
Te veel zaden op 1 plek laten kiemen
Het gebeurt al snel dat er te veel zaden op te weinig ruimte terechtkomen. U kunt dit voorkomen door erg kleine zaden te mengen met wat vochtig zand. Kijk op de verpakking hoeveel zaden er per beschikbare ruimte nodig zijn en zaai het zaad dun uit. Komen er toch meer plantjes op dan waar ruimte voor is? Dun ze dan uit, zodat ze voldoende ruimte krijgen om goed te kunnen uitgroeien. Heeft u de zaden buiten, in de volle grond gezaaid en komen er onkruid of grassen op? Haal die dan weg om uw plantjes de beste kans te geven. Anders concurreren ze met de zaailingen om water, voedsel en groeiruimte.
(Bron: archief, Gardeners World, VT Wonen, wikiHow. Foto: Shutterstock)
