Hebben uw oude zaden nog kiemkracht? Controleer het met de kiemtest
Publicatiedatum: 3 maart 2024
Heeft u zaden verzameld in uw tuin of op uw balkon? Of heeft u nog zakjes met zaden over van voorgaande jaren? Ze verliezen na verloop van tijd hun kiemkracht en komen dan moeilijk of helemaal niet uit. Om te controleren of ze nog goed zijn, kunt u de kiemtest doen. We leggen uit hoe u dat doet.
Hoelang behouden zaden kiemkracht?
Het wisselt heel erg hoelang zaden hun kiemkracht behouden. Sommige zaden ontkiemen een jaar later al niet meer, terwijl andere jarenlang goed blijven. De zaden van uien en pastinaak blijven bijvoorbeeld 1 tot 2 jaar goed, die van erwten, sla, bonen en courgette 3 tot 5 jaar en komkommer, meloen en tomaat wel 5 tot 10 jaar.
Hoe werkt de kiemtest?
Heeft u zakjes met zaadjes, dan staat op de verpakking meestal een houdbaarheidsdatum vermeld. Ook al wordt de kiemkracht na die datum minder, dan kan het wel zo zijn, dat ze nog gewoon (deels) uitkomen. Weggooien van zaden die over de datum zijn, hoeft dus niet per se. Om erachter te komen of ze nog uit zullen komen, kunt u de kiemtest doen.
Hiervoor test u van een klein deel van de zaadjes of ze nog uitkomen. Dit doet u door in een bakje een dubbelgevouwen vel keukenpapier te leggen en deze vochtig te maken met water. Leg daar enkele zaden op. Doet u de test met meerdere soorten zaden tegelijk, leg ze dan in duidelijke rijen en noteer welk zaad wat is. Dek ze toe met nog een vochtig laagje keukenpapier of een laagje plastic folie. Dek het bakje af met een theedoek, zodat de zaden in het donker kunnen ontkiemen. Zet het bakje vervolgens op een warme plek en zorg dat het keukenpapier licht vochtig blijft.
Houd in de gaten of de zaden na de gangbare tijd uitkomen. De kiemtijden staan over het algemeen op de verpakking vermeld. Sommige ontkiemen al na enkele dagen, bij andere neemt dat 2 of 3 weken in beslag. Is de kiemtijd niet bekend, dan kunt u er na 3 weken vanuit gaan, dat ze dan wel ontkiemd moeten zijn. Zijn na die tijd alle zaadjes ontkiemd, dan zijn ze nog 100 procent bruikbaar. Zijn het er minder of helemaal geen, dan weet u dat de zaden minder goed of helemaal niet goed meer zijn.
Wat als maar weinig zaadjes ontkiemen?
Komen tijdens de kiemtest maar de helft van de zaadjes of nog minder uit? Dan kunt u het zaad nog wel gebruiken, maar zaai er dan meer van, dan u normaal zou doen. Komen er dan toch meer plantjes op, knip de overtollige plantjes dan weg, zodat de overgebleven zaailingen genoeg ruimte hebben.
Hoe kunt u zaden het beste bewaren?
De manier van bewaren kan de kiemkracht negatief beïnvloeden. Over het algemeen moeten zaden donker, koel en droog bewaard worden. Sommige zaden komen alleen nog uit wanneer ze in de koelkast of vriezer bewaard worden. Kijk daarom op de verpakking of er eventuele bewaaradviezen op staan.
Andere redenen waarom zaden niet kiemkrachtig zijn
Naast dat zaden te oud kunnen zijn, kunnen er nog meer redenen zijn waarom ze niet kiemkrachtig zijn. Het kan zijn dat u ze op het verkeerde moment zaait, in verkeerde grond of te (on)diep. In een eerder artikel leggen we uit vanwege welke redenen zaden niet goed kiemen en hoe het zaaien wel lukt.
Op de overzichtspagina van Tuin & Balkon vindt u nog veel meer tips en adviezen voor tuin- en balkonplezier. Van adviezen over de verzorging van tuinplanten tot praktische tips over snoeien en tuinaanleg.
(Bron: Archief, Libelle.be, Gardeners World Magazine, Makkelijke Moestuin, MijnTuin.org. Foto’s: Shutterstock)
