Fruitvliegjes, hoe lang overleven ze in de koelkast en meer feitjes

Zomerse omstandigheden zijn ideaal voor fruitvliegjes. Wie per ongeluk een restje wijn laat staan of rijp fruit in de schaal heeft liggen weet hoe snel ze zich kunnen vermeerderen… Maar overleven ze het ook als ze in de koelkast terecht komen? En hoe kan het dat ze zo goed tegen alcohol kunnen?

Overleven ze het in de koelkast?

Fruitvliegjes gedijen bij warme temperaturen tussen de 21 en 25 graden. Ze ontwikkelen zich dan razendsnel van ei tot volwassen vlieg en hebben een levensduur van ongeveer een maand. Bij een lagere temperatuur neemt die levensduur snel af. Is het kouder dan 21 graden, dan verkort hun leven zich al snel tot 2 weken. De gemiddelde temperatuur van de koelkast van 4 graden maakt het ze heel moeilijk, maar toch houden ze het dan nog ongeveer een etmaal vol. De kans dat ze in de koelkast belanden is klein, maar ze kunnen er natuurlijk wel via eitjes in fruit dat u in de koelkast legt in terecht komen. In de 24 uur dat fruitvliegjes het bij die temperaturen nog uithouden, is het dus mogelijk dat de koelkast er opeens mee vergeven is. Gelukkig wel tijdelijk in dit geval.

Waarom kunnen ze zo goed tegen alcohol?

Het zijn bijzondere beestjes, want hoe komt het dat zo’n minuscuul diertje restjes wijn kan drinken, zonder dronken te worden of een fikse alcoholvergiftiging op te lopen? Hun liefde voor wijn is te verklaren met het feit dat in rottend fruit gistcellen zitten die de suikers omzetten in alcohol. Ze associëren alcohol zodoende met voedsel. In de loop van tijd hebben ze een gen ontwikkeld dat alcohol snel weer omzet in suikers. Bij mensen duurt dat vele malen langer. Wanneer fruitvliegjes alcohol binnen krijgen, kunnen ze daardoor anders dan mensen en veel dieren een stuk gemakkelijker een zeer hoog alcoholpercentage overleven.

Alcohol in strijd tegen de sluipwesp

Alcohol wordt door de diertjes ook gebruikt in strijd tegen sluipwespen. Sluipwespen leggen hun eitjes in jonge fruitvliegjes. Ze geven die eitjes een gif mee dat de immuunreactie van de gastheer onderdrukt, wat de kans dat het eitje uitkomt vergroot. De uitgekomen wespen eten de vliegjes vervolgens van binnenuit op. Fruitvliegjes hebben een aantal troeven in handen dit te voorkomen. Wanneer ze door hebben dat er zich sluipwespen in hun omgeving bevinden, leggen ze hun eitjes in alcohol. Zij zijn bestand tegen het giftige effect van de alcohol, maar de wespen niet. Bij een hoog alcoholpercentage in het bloed van de fruitvlieg lijden de wespenlarven hieronder en in het gunstigste geval overleven ze dit niet. Met wespen geïnfecteerde fruitvlieglarven blijken uit onderzoek daarnaast ook voedsel te prefereren met een hoge alcoholwaarde. Het verhoogt hun overlevingskans aanzienlijk, doordat het de kans dat het wespenei uitkomt een stuk verkleint.

Nuttig in de genetica

In huis zijn we fruitvliegjes liever kwijt dan rijk, maar in de genetica hebben ze wel degelijk nut. Er worden veel genetica-onderzoeken met fruitvliegjes gedaan. Vanwege hun razendsnelle voortplanting is heel snel te zien hoe genen zich over meerdere generaties ontwikkelen. En geloof het of niet, maar ze hebben een vergelijkbaar verouderingsmechanisme als mensen. Onderzoekers zijn erin geslaagd om met leeftijd samenhangende gezondheidsproblemen bij de vliegjes uit te stellen. Op termijn is dit wellicht ook naar mensen te vertalen.

Van fruitvliegjes afkomen

Wellicht dat uw sympathie iets is toegenomen voor de fruitvlieg, maar grote kans dat u nog steeds net zo graag van ze af bent in huis. In een eerder artikel hebben wij allerlei tips op een rij gezet om u daarbij te helpen.

Lees ook: rouwvliegjes bestrijden op kamerplanten.
Met onweer komen ook de onweersbeestjes.
Zilvervisjes of papiervisjes in huis? Zo houdt u de overlast binnen de perken.
Waarom vliegen de mieren massaal tegelijk uit?

(Bron: Quest, Trouw, Scientias, archief)