Buxus redden of toch liever buxusvervangers? Dit zijn alternatieven

Hoewel de buxusmot aan zijn eigen succes ten onder lijkt te gaan, kampt menig tuineigenaar nog steeds met half- of compleet weggevreten buxushagen. We geven tips om de buxus te redden en alternatieven als u hem liever wilt vervangen.

Aantal buxusmotten neemt af

Doordat er inmiddels zoveel minder buxusplanten in Nederland zijn, is er daardoor ook minder voedsel aanwezig voor de buxusrups. Bovendien eten steeds meer dieren de rups en mot zelf. Vooral vogels zijn echte rupseneters. Hierdoor neemt het aantal buxusmotten af.

Wegvangen

Ook zijn er inmiddels meerdere effectieve methoden om de plaag aan te pakken. Bij weinig exemplaren is het te overzien om de aanwezige rupsen weg te vangen. Dit moet wel langere tijd worden volgehouden. Een kaalgevreten struik is niet meteen verloren. Meestal groeien de blaadjes vanzelf terug, maar als de struik meerdere keren aangevallen wordt zal hij uiteindelijk geen kracht meer overhouden om terug te groeien en doodgaan. Buxusmotten leggen namelijk tussen april en november verschillende keren eitjes en keren dus meestal opnieuw terug.

Biologisch middel / nematoden

Er zijn biologische middelen op de markt die de buxusmot doden, maar helaas ook andere soorten rupsen. Er is inmiddels wel gebleken dat het gebruiken van bestrijdingsmiddelen tegen de buxusmot niet de oorzaak van de mezensterte is, maar gif is sowieso af te raden. De planten kunnen tegenwoordig ook worden bespoten met nematoden. Dit zijn microscopisch kleine aaltjes, die de rupsen parasiteren en doden, maar naast de buxusmot dus ook andere soorten rupsen. Daardoor is er minder te eten voor vogels, die normaal veel rupsen eten.

Harde waterstraal

Door de buxusstruik herhaaldelijk met een harde waterstraal te bespuiten krijgen de eitjes geen kans om zich tot rupsen te ontwikkelen.

Feromoonvallen

Door lokstoffen in feromoonvallen worden de mannetjes van de buxuxmot aangetrokken en kunnen zij vervolgens niet meer ontsnappen. Daardoor worden vrouwelijke motten niet bevrucht en zullen er dus ook geen nieuwe rupsen geboren worden.

Aansterken

Zorg dat de buxus zo sterk mogelijk blijft, door hem voldoende (blad)voeding te geven. Dat bevordert zijn vitaliteit, waardoor hij beter herstelt en opgewassen is tegen een eventuele nieuwe aanval van de buxusmot.

Alternatieven voor de buxus

Is er geen redden meer aan, dan kunt u ervoor kiezen de buxus te verwijderen en te vervangen door een ander struikje.

Taxus baccata

De taxus is een mooi groenblijvend struikje, waar fleurige rode besjes aan verschijnen. Alles aan de taxus, of venijnboom, is overigens zwaar giftig, op het rode omhulsel van de pitjes na. Bij het snoeien moet dan ook goed opgelet worden met kinderen en dieren in de buurt. Het woord ‘toxisch’ is niet voor niets afgeleid van taxus. Pluspunt is dan weer dat het snoeisel van de Taxus baccata wordt gebruikt om medicijnen tegen kanker mee te maken. Elke kubieke meter aan jonge twijgjes is goed voor 1 sessie chemotherapie. Hij kan net als de buxus in mooie vormen gesnoeid worden en is in allerlei maten te koop.

Hulst: Ilex

Groenblijvende hulst kan als solitair geplant worden, maar ook bijvoorbeeld als haag. Ilex crenata, ook wel Chinese of Japanse hulst genoemd, is een compact groeiende struik en zeer geschikt om een heggetje mee te maken. Ilex crenata Golden Gem wordt ook veel gebruikt. Ilex Impala lijkt het meest op buxus. Iets donkerder van blad zijn Ilex crenata Green Glorie en Glorie Gem. Ilex crenata Green Hedge groeit iets losser.

Japanse kardinaalsmuts: Euonymus japonicus ‘Microphyllus’

Japanse kardinaalsmuts wordt ongeveer 60 tot 80 centimeter hoog en groeit compact uit. De blaadjes zijn langwerpig en glanzend. In het voorjaar bloeit hij met kleine witte bloemetjes, maar die zijn vrij onopvallend. Het gaat bij dit struikje vooral om het blad. In Oosterse tuinen wordt de kardinaalsmuts veel gebruikt voor vormsnoei. Er zijn ook bonte varianten verkrijgbaar, met een wit of geel randje.

Chinese kamperfoelie: Lonicera nitida ‘Elegant’

Chinese kamperfoelie is een redelijk snelle groeier en zijn groene, glanzende blad doet aan die van de buxus denken. Hij is zeer geschikt om haagjes mee te maken of om hem in vorm te snoeien. Hij bloeit met witte bloempjes, waarna er paarse besjes in de plant ontstaan. Vlinders en andere insecten zijn dol op deze plant.

Liguster: Ligustrum ovalifolium

De Ligustrum ovalifolium wordt ook wel haagliguster genoemd. Hij kan zeer goed tegen snoei en kan zo in elke gewenste vorm gesnoeid worden. Bij een strenge winter kunnen zij hun blad laten vallen, maar dat keert in het voorjaar weer terug. Het is een snelle groeier, dus 2 keer per jaar snoeien is wel noodzakelijk. Gebeurt dit niet, dan zullen er bloempjes en vervolgens besjes in de plant verschijnen.

(Bron: Krijn Groentips, Buitenleven, De Tuinen van Appeltern, Groei & Bloei, archief)