Zwemmersjeuk door parasieten in natuurwater, dit kunt u ertegen doen

Zwemmen of watersporten in natuurwater, vooral zomers is dat een aangename en populaire bezigheid. Alleen kunt u daarbij wel te maken krijgen met vervuiling, blauwalg of zwemmersjeuk. Dat laatste wordt veroorzaakt door kleine parasieten, die de huid binnendringen. En de naam van de aandoening zegt het al, met vreselijke jeuk tot gevolg. We vertellen waar u op moet letten en hoe u er weer vanaf komt.

Zwemmersjeuk door parasieten

Zwemmersjeuk wordt veroorzaakt door de larven (Trichobilharzia) van een platwormsoort die bij eenden voorkomt en die vervolgens poelslakken nodig hebben als tussengastheer. Wanneer ze toevallig met mensen in aanraking komen, kunnen deze parasieten een klein stukje de menselijke huid binnendringen. Een 1e besmetting gaat soms vrijwel ongemerkt voorbij. Na zo’n 10 tot 30 minuten ontstaat er wat jeuk, die meestal snel weer voorbij gaat. Op de plekken waar de larven zijn binnengedrongen ontstaan rode plekjes. Na 1 à 2 weken komen er kleine, jeukende bultjes op die plekken. Dat komt doordat de larven in de huid dan doodgaan.

Bij volgende keren dat u met de parasiet in contact komt krijgt u meteen of na 1 à 2 dagen bultjes. De symptomen treden dan in een veel heftigere vorm op. De larven worden door de huidreactie eerder gedood, maar dit gaat gepaard met intense jeuk, rode vlekken en bultjes. U kunt ook last krijgen van hoofdpijn en koorts. De jeuk en bultjes zijn niet besmettelijk.

Waar komen de larven voor?

U loopt risico op zwemmersjeuk op plekken waar zowel eenden als slakken voorkomen. Het gaat dan vaak om niet zulk diep, stilstaand, of langzaam stromend water. Veel populaire plekken worden er zomers op gecontroleerd, maar niet al het natuurlijke zwemwater kan worden gecontroleerd. Dus wees altijd bedacht op het risico als u ergens het natuurwater ingaat, want de larven komen in Nederland veel voor.

Lees ook: Zo ontstaat een zwemmersoor en dit is eraan te doen

Wat is er aan de zwemmersjeuk te doen?

Om de ergste jeuk te verlichten, kunt u de huid koelen met ijsklontjes. Doe geen ijs rechtstreeks op de blote huid, maar doe ze bijvoorbeeld in een theedoek. Ook een coldpack kan verlichting brengen. Verder kunt u een product met menthol of een klein beetje azijn op de huid smeren. Wanneer dit niet helpt, kan uw huisarts u een crème voorschrijven met hormonen of pillen tegen een allergie, zoals hooikoorts. Of deze middelen echt effectief zijn tegen zwemmersjeuk is echter geen doorslaggevend bewijs voor, meldt thuisarts.nl. Probeer te voorkomen dat u aan de plekjes krabt. Dit maakt niet alleen de jeuk alleen maar erger, maar het veroorzaakt ook wondjes en de huid kan erdoor ontsteken.

Is zwemmersjeuk te voorkomen?

De beste manier om zwemmersjeuk te voorkomen, is om te zwemmen in veilig water. Benieuwd of de locatie waar u van plan bent het water in te gaan, veilig is? Op de website zwemwater.nl kunt u dit controleren. U kunt er zoeken op postcode, adres of zwemplek. U krijgt dan te zien of u er rekening moet houden met waarschuwingen, een negatief zwemadvies of zelfs een zwemverbod. Ook kunt u op de plek zelf bekijken of er waarschuwingsborden aanwezig zijn, maar zoals gezegd, wordt niet elke plek gecontroleerd.

Het risico op besmetting is kleiner wanneer u niet langer dan 10 minuten in het water blijft. Zorg er verder voor dat u nadat u het water bent in geweest uw zwemkleding snel uittrekt, dat u uzelf goed afspoelt onder de douche en dat u zich goed afdroogt.

Lees ook: De gezondheidsvoordelen én gevaren van zwemmen

Wanneer is contact met de huisarts nodig?

Zwemmersjeuk gaat vanzelf weer over. Bij een 1e besmetting kunt u er binnen 12 uur alweer vanaf zijn. Bij volgende keren houden de klachten langer aan en kunnen ze hevig zijn. De klachten kunnen dan tot wel 3 weken aanhouden en zijn de 1e week het hevigst. Meestal nemen de klachten daarna langzaam steeds verder af. Wanneer u erg veel klachten van hoofdpijn of koorts heeft en niets tegen de jeuk helpt, of wanneer de huid ontsteekt of er wondjes op ontstaan na krabben, kunt u het beste contact opnemen met uw huisarts.

Zwemmersjeuk melden

Heeft u na het zwemmen te maken gekregen met zwemmersjeuk, dan kunt u dat melden via de zwemwatertelefoon. Of via de plaatselijke GGD.

(Bron: archief, Thuisarts.nl, RIVM, zwemwater.nl, onswater.nl, moetiknaardedokter.nl. Foto: ANP, Shutterstock)