Naar cookieinstellingen
slaapwandelen

Wetenswaardigheden over slaapwandelen

1 op de 3 mensen doet het een keer in zijn of haar leven: slaapwandelen. De precieze oorzaak is niet bekend, maar vaststaat dat er een genetische aanleg kan zijn. We hebben allerlei wetenswaardigheden erover op een rij gezet.

Slaapstoornis

Slaapwandelen is een slaapstoornis, in medische termen somnambulisme genoemd, waarbij iemand tijdens het slapen fysieke activiteiten uitvoert. Het kan op elke leeftijd optreden, maar meer kinderen dan volwassenen hebben er last van. Het gebeurt het meest bij kinderen tussen 4 en 12 jaar. Meestal gaat slaapwandelen in de puberteit vanzelf over. Bij volwassenen daalt het percentage dan ook tot zo’n 2 tot 4 procent. Vaak hebben volwassen die slaapwandelen dit ook als kind gedaan. Er is veel onderzoek naar gedaan, maar er is nog veel onduidelijk. Dit komt onder andere doordat de delen van de hersenen waarvan wordt aangenomen dat ze bij het slaapwandelen betrokken zijn, niet eenvoudig te onderzoeken zijn.

Wat doen mensen als ze slaapwandelen?

Wat mensen doen tijdens het slaapwandelen kan gaan van rechtop in bed zitten en onduidelijk praten, tot zich aankleden, rondlopen en allerlei activiteiten zoals schoonmaken of zelfs fietsen. Meestal gebeurt dit met de ogen open, maar hebben zij wel een wazige blik. Het slaapwandelen begint binnen 1 tot 3 uur na het inslapen en duurt meestal minder dan 10 minuten. Waarna weer verder geslapen wordt, soms op een totaal andere plek. Het slaapwandelen kan meerdere keren per nacht gebeuren.

Dromen mensen tijdens het slaapwandelen?

Het slaapwandelen vindt plaats tijdens de fase van diepe non-REM-slaap. Tijdens deze fase zijn mensen moeilijk wakker te maken. En niet tijdens de REM- of droomslaap. Het heeft dus niets met dromen te maken.

Weten mensen wat ze doen als ze slaapwandelen?

Een slaapwandelaar herinnert zich meestal niets van de nachtelijke escapades. Mensen die slaapwandelen nemen wel waar, maar niet zoals het echt is, omdat ze in een slapende toestand zijn, legt dr. Roselyne Rijsman, neuroloog in het Haagse HMC uit aan RTL Nieuws. Dat ze vrij complexe handelingen kunnen uitvoeren is volgens Rijsman te verklaren: “Bepaalde delen van je hersenen staan in slaapstand en andere delen niet. Hoe dat kan weten we alleen niet.” Er is ook verschil tussen slaapwandelaars. Tegenover Quest vertelt slaaparts Angelique Pijpers van Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe dat waar slaapwandelaars zich wel en niet bewust van zijn per persoon verschilt. Dat is ook de reden waarom de één tevergeefs aan een slot van een raam blijft morrelen terwijl een ander zelfs zo alert is een verstopt sleuteltje uit een la te vissen.

Voldoende geslapen en nog moe
Lees ook: Voldoende geslapen en toch moe? Dit zijn mogelijk oorzaken

Oorzaken slaapwandelen

Bepaalde omstandigheden verhogen de kans op slaapwandelen. Zoals slaaptekort, stress, alcohol en bepaalde medicatie. Bij kinderen kunnen factoren als koorts, vermoeidheid en angst een rol spelen.

Slaapwandelen voorkomen

Om de kans op slaapwandelen te verminderen kan het één en ander gedaan worden:

  • Vaste bedtijden
  • Voldoende uren slapen
  • Rustige en donkere omgeving creëren voor en tijdens het slapen
  • Slaap-waaktherapie
  • Ontspannings- of gedragstherapie
  • Voor het slapen niet teveel lichamelijke inspanning
  • Emotionele prikkels vermijden
  • Goed leren omgaan met spanningen en stress
  • Geen alcohol of drugs gebruiken
  • In sommige gevallen kan medicatie helpen

Mag u iemand die slaapwandelt wakker maken?

Sommige mensen ontwaken al als het licht wordt aangedaan, terwijl anderen met geen mogelijkheid wakker te maken zijn. Het is ook niet altijd een goed idee iemand die slaapwandelt wakker te maken. Soms wordt dit als bedreigend ervaren en raken mensen die slaapwandelen ervan in paniek of kunnen ze zelfs agressief reageren. Als het lukt kunt u iemand die slaapwandelt het beste rustig terug naar bed begeleiden. Praat een slaapwandelaar tegen u of wil diegene u bijvoorbeeld mee naar buiten nemen, omdat ‘het huis in de fik staat’, dan is het volgens Pijpers het verstandigste om een beetje mee te praten. Het brandende huis is voor de slaapwandelaar op dat moment realiteit en als u er tegenin gaat kan die persoon radeloos reageren. Het is vaak een proces van uitproberen óf en hoe u een slaapwandelaar moet wekken. Maar gevaarlijk voor de slaapwandelende persoon zelf is het in elk geval niet, benadrukt Pijpers.

Slaapwandelen veiliger maken

Omdat mensen die slaapwandelen soms wel gevaarlijke toeren uithalen, zoals van een balkon of uit een raam stappen, is het verstandig om voorzorgsmaatregelen te nemen. Doe ramen en deuren op slot en zet er eventueel een alarm op. Haal obstakels en scherpe voorwerpen uit de slaapkamer en directe omgeving. Ook bestaat er een speciale sensormat, die naast het bed geplaatst kan worden en waarbij een alarm afgaat als de persoon uit bed stapt. Helaas zijn voorzorgsmaatregelen niet altijd een garantie dat een slaapwandelaar zichzelf of u niet verwondt. Ook kan het een partner zorgen geven of nachtrust kosten. Dus als het een probleem voor diegene of u zelf is, kan het raadzaam zijn de hulp in te roepen van een expert.

(Bron: Quest, RTL Nieuws, GGD Utrecht, Medisch Spectrum Twente, Ruysdael slaapkliniek)

Geef een reactie

Minder uitleg Meer uitleg

Cookies op de website van omroep MAX. Geef je toestemming!

Wij plaatsen Functionele cookies, om deze website naar behoren te laten functioneren en Analytische cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten. Deze cookies gebruiken geen persoonsgegevens. Voor cookies waarmee derden uw surfgedrag kunnen volgen, kunt u hieronder apart toestemming geven.

Meer uitleg

Waarom cookies?

Omroep MAX plaatst specifieke cookies om het gebruiksgemak voor bezoekers te vergroten. Ze helpen in functionaliteit en zijn bedoeld om inzicht te krijgen in de werking en effectiviteit van de websites.

Hiermee kunnen we de bezochte website zo gebruiksvriendelijke en interessant mogelijk maken voor de bezoeker. Hierbij worden geen gegevens verzameld die gebruikt kunnen worden om individuele gebruikers te volgen.

Functionele cookies

Cookies die er voor zorgen dat deze website naar behoren functioneert

De websites van Omroep MAX gebruiken cookies om er voor te zorgen dat onze websites naar behoren werken. Zo gebruiken wij cookies voor:

  • het onthouden van informatie die je invult op de verschillende pagina’s, zodat je niet steeds al je gegevens opnieuw hoeft in te vullen
  • het doorgeven van informatie van de ene pagina aan de volgende pagina, bijvoorbeeld als er een lange enquête wordt ingevuld of als je veel gegevens moet invullen bij een online bestelling
  • het opslaan van voorkeuren, zoals de taal, locatie, het gewenste aantal te tonen zoekresultaten, etc.
  • het opslaan van instellingen voor een optimale videoweergave, zoals de gewenste buffergrootte en de resolutiegegevens van je scherm
  • het uitlezen van je browserinstellingen om onze website optimaal op je beeldscherm te kunnen weergeven
  • het opsporen van misbruik van onze website en diensten, door bijvoorbeeld een aantal opeenvolgende mislukte inlogpogingen te registreren
  • het gelijkmatig belasten van de website, waardoor de site bereikbaar blijft
  • het aanbieden van de mogelijkheid om inloggegevens op te slaan, zodat je die niet elke keer opnieuw hoeft in te voeren
  • het mogelijk maken om te reageren op onze websites

Webstatistieken

Cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten.

Om te bepalen welke onderdelen van de website het meest interessant zijn voor onze bezoekers, proberen wij continu te meten met behulp van de software van comScore Digital Analytix hoeveel bezoekers er op onze website komen en welke onderdelen van de website het meest bekeken worden. Hiervoor gebruiken wij cookies.

Het is onderdeel van de (wettelijke) taak van Omroep MAX als Publieke Omroep om te rapporteren over onze prestaties. Daarvoor is het nodig om webstatistieken bij te houden. Ook nemen wij deel aan het landelijke internetbereikonderzoek STIR. Hiervoor gebruiken wij cookies, zodat wij de browser kunnen herkennen en op die manier het aantal bezoekers aan onze websites kunnen meten.

Van de informatie die wij zo verzamelen worden statistieken gemaakt. Deze statistieken geven ons inzicht in hoe vaak onze webpagina's bezocht worden, waar bezoekers de meeste tijd doorbrengen, enzovoort. Hierdoor zijn wij in staat structuur, navigatie en inhoud van de website zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken. De statistieken en overige rapportages kunnen wij niet herleiden tot personen.

Wij gebruiken cookies voor:

  • het bijhouden van het aantal bezoekers op onze webpagina’s
  • het bijhouden van de tijdsduur die elke bezoeker doorbrengt op onze webpagina’s
  • het bepalen van de volgorde waarin een bezoeker de verschillende pagina’s van onze website bezoekt
  • het beoordelen welke delen van onze site aanpassing behoeven
  • het optimaliseren van de website

Voor gebruik van deze cookies is geen toestemming vereist en deze kunnen dan ook niet worden uitgeschakeld.

Sociale media

Sociale cookies verzamelen gegevens over de activiteiten van gebruikers. Dit maakt het onder andere mogelijk om fragmenten van sociale platforms te bekijken, inhoud van onze websites te delen met je vrienden, te reageren op berichten van andere gebruikers en de makers of actief mee te discussiëren op onze forums. Sommige sociale cookies die geplaatst worden, kunnen door sociale medianetwerken ingezet worden om jouw internetgedrag te gebruiken voor commerciële doeleinden. Hier heeft Omroep MAX geen invloed op.

Voor meer informatie over de manier waarop deze derden omgaan met jouw persoonsgegevens, verwijzen wij je door naar het privacy beleid van deze derden. De meest voorkomende zijn:

Cookie-instellingen aanpassen en meer informatie

De cookie-instellingen voor deze website zijn te allen tijde naar je persoonlijke voorkeur te wijzigen. De pagina waarop je deze instellingen kunt wijzigen is te bereiken via deze link Cookie instellingen. Hier is ook gedetailleerde informatie vinden over welke cookies we specifiek plaatsen.

  • Ik wil Sociale Media koppelingen:

    hiermee staat u het plaatsen van Social media Cookies toe, deze netwerken kunnen u volgen en kan uw internetgedrag monitoren voor commerciële doeleinden.