Welke functies hebben uw voorhoofdsholtes en wat gebeurt er bij een voorhoofdsholteontsteking?

Als we het woord ‘voorhoofdsholte’ uitspreken, doen we dat vaak in combinatie met het achtervoegsel ‘-ontsteking’. Over de voorhoofdsholtes (sinus frontales) is namelijk niet heel veel bekend, afgezien van het feit dat ze kunnen ontsteken. Maar hoe groot is die kans? En waarvoor dienen de voorhoofdsholtes in uw hoofd?

Waar zitten uw voorhoofdsholtes?

In de schedel van een mens zitten 8 holtes, verdeeld over 4 paartjes van 2. Links en rechts van uw neus zitten de 2 kaak-, zeefbeen- en wiggebeenholtes. Boven uw beide wenkbrauwen, links en rechts, bevinden zich de voorhoofdsholtes. Ze beginnen na de kindertijd met groeien, tot aan de tienerjaren. Het kan gebeuren dat de voorhoofdsholtes ontbreken in de schedel, maar dit is een zeer zeldzame aandoening.

Welke functie hebben de voorhoofdsholtes?

De voorhoofdsholtes staan in verbinding met de neus, via een soort complex gangenstelsel met minuscule openingen. Ze zijn bedekt met slijmvliezen en gevuld met lucht. Welke exacte functie hebben al deze gezichtsholtes? Dat staat niet vast en is onderwerp van heel wat medische discussies. Volgens de ene verklaring dienen ze als stootkussen voor uw hersenen. Zo houdt u geen hersenschade over als u met uw hoofd een harde klap maakt of ergens tegenaan botst, is de gedachte hierachter.

Volgens een andere verklaring ondersteunen de holtes uw schedel en zorgen ze er tegelijkertijd voor dat deze lichter aanvoelt. Weer een andere theorie gaat uit van de productie van slijm in de voorhoofdsholtes en andere gezichtsholtes. Dit slijm belandt in uw neus en helpt bij de afvoer van virussen en bacteriën, zodat u gezond blijft. Nog een verklaring: de holtes zorgen ervoor dat ingeademde koude lucht op temperatuur komt, voordat het in de longen belandt. Veel mogelijke verklaringen dus, maar de medische wereld is er nog niet uit waar de voorhoofdsholtes en andere holtes exact voor dienen.

Lees ook: Wat is er te doen tegen kriebelhoest, slijmhoest en vastzittende hoest?

Wat gebeurt er bij een voorhoofdsholteontsteking?

Maar soms gaat er iets mis in de voorhoofdsholtes zelf. Sinusitis frontalis is de wetenschappelijke naam van de voorhoofdsholteontsteking. Hier is sprake van wanneer het slijmvlies ontstoken raakt, door toedoen van een virus, bacterie of allergische reactie. Hierdoor produceren de slijmvliezen in de holtes zulk dik slijm dat de verbindingen in het gangenstelsel verstopt raken. En dan blijft het slijm in de holtes zitten. Een voorhoofdsholteontsteking wordt overigens vaak verward met een ontsteking van één van de andere holtes, de kaakholtes bijvoorbeeld.

Als u dan klachten krijgt, kan het gaan om een voorhoofdsholteontsteking of een ontsteking van een andere holte, met uitstralende pijn naar het voorhoofd. Meestal begint zo’n ontsteking met de symptomen van een reguliere verkoudheid, al zijn de klachten vaak heftiger. Hier komen vaak drukkende hoofdpijn, een verminderd reukvermogen en productie van geelgroen slijm bovenop. Als u snot met zo’n kleur produceert, is dat een teken dat u het flink te pakken heeft, zoals we in dit artikel uitleggen (al zegt de kleur snot niets over de aanstichter van de ontsteking). Verder kan één van uw wangen opzwellen, aan de kant waar de ontsteking is ontstaan. En u kunt last krijgen van koorts en gevoelige tanden en kaken. Als u rookt, is de kans op zo’n ontsteking groter.

Wat kunt u doen tegen een voorhoofdsholteontsteking?

Meestal gaan de klachten vanzelf over, al kan dat 1 à 3 weken duren. Wel kunt u de klachten verminderen als u er veel last van heeft. Bijvoorbeeld door uw gezicht, en daarmee uw holtes, regelmatig te stomen. Dat kan boven een kom water van maximaal 60 graden, maar ook als u onder een warme douche gaat staan. Kijk wel uit dat uw huid daarbij niet verbrandt. Ook kunt u paracetamol innemen en uw neus spoelen met een zoutwateroplossing. Verder kan het helpen om te stoppen met roken. Door het roken raken uw slijmvliezen sneller geïrriteerd en verloopt het herstel langzamer. Let daarnaast goed op uw gezondheid als u met het vliegtuig op reis gaat. Als u een voorhoofdsholteontsteking heeft, kunnen de klachten verergeren als u hoog in de lucht bent. Tot slot is er soms sprake van chronische ontstekingsklachten. In zo’n uiterst geval kunt u antibiotica of zelfs een operatie overwegen.

Lees ook: De witte jas van de dokter, hoe is deze traditie ontstaan?

Dit artikel is eerder gepubliceerd en is door de redactie aangepast op 21 februari 2025.

(Bron: UMC Utrecht, Gezondheidsplein, Wetenschap in Beeld, Thuisarts, Quest, Ambulancevlucht-centrale.nl, Catharina Ziekenhuis, Moetiknaardedokter.nl, A. Vogel, Neusschelpverkleining.nl, Slingeland Ziekenhuis, Dokter Ted van Essen. Foto: Shutterstock)