Wachttijden ziekenhuizen steeds langer
Publicatiedatum: 3 januari 2017
Sinds 2014 stijgen de wachttijden in de ziekenhuizen met 1 tot 2 weken per specialisme. In 2017 zal het geduld van patiënten nog verder op de proef gesteld worden, onder andere doordat budgetten voor zorg onder druk staan.
Gemiddelde wachttijd
In 2014 lag de gemiddelde wachttijd op 2,95 weken. In 2015 was dit 3,10 weken en vorig jaar nam de gemiddelde wachttijd nog meer toe, tot 3,52 weken. Dat blijkt uit cijfers van onderzoeks-en adviesbureau Mediquest, dat op verzoek van NRC de wachttijden bij ziekenhuizen inventariseerde. Vooral bij allergologie, oogheelkunde en patiënten met maag-, darm-en leverziekten zijn de wachttijden sterk gegroeid tot inmiddels meer dan 6 weken eind 2016.
Economische groei
De meeste zorg wordt via budgetten verdeeld en die groeien minder hard dan de economie. Voor komend jaar wordt een economische groei van 2 procent verwacht en meer economische groei zorgt er doorgaans voor dat de vraag naar zorg stijgt. De minister heeft echter met het ziekenhuiswezen afgesproken dat de uitgaven exclusief inflatie dit jaar met maximaal 1 procent mogen stijgen. Daarnaast zijn er snel in prijs stijgende ‘dure medicijnen’ die uitgaven aan andere zorg weg duwen. Toenemende schaarste zal onder andere langere wachttijden veroorzaken.
Budgetten
In 2016 kregen diverse ziekenhuizen ermee te maken dat hun budget van de verzekeraar op was. Daardoor hielpen ze alleen bij noodgevallen en werden patiënten voor de rest van het jaar geweigerd. Ook kozen ziekenhuizen ervoor patiënten door te schuiven naar het nieuwe jaar, wat ook een verklaring kan zijn voor de gestegen wachttijden in 2016.
Wachttijden
In Groningen en Drenthe was de wachttijd in de laatste maanden van 2016 met bijna 5 weken (4,94) het langst. Verder staan in de top 5 Den Bosch (4,73), Den Haag (4,6), Rotterdam (4,11) en Friesland (4,09).
Te dure huisvesting
Vandaag blijkt ook dat veel ziekenhuizen te groot zijn. Bijna 40 procent van de ziekenhuizen geeft daardoor teveel geld uit aan huisvesting. In 2010 was dat nog 18 procent, blijkt uit onderzoek van ingenieursgroep Arcadis. Ziekenhuizen moeten daardoor financiële keuzes maken en snijden dan vaak in de kosten voor het personeel. “Huisvestingsproblemen kunnen dus ten koste gaan van de kwaliteit van de zorg”, zegt Patrick Barské, sectorleider gezondheidszorg bij Arcadis.
Problemen
Ziekenhuizen zouden maximaal 12 procent van hun budget moeten uitgeven aan huisvesting, maar sommige besteden er 15 procent aan. En die komen volgens Barské in de problemen, omdat de marges in de zorg niet groot zijn. “Soms maar 2 of 3 miljoen euro”, zegt Barské. “Dan maakt het heel veel uit of je 10 procent of 15 procent van je kosten uitgeeft aan vastgoed. Het kan het verschil tussen winst en verlies zijn.”
Minder geld
Ziekenhuizen verdienen steeds minder geld per vierkante meter. Tegelijkertijd blijven de huur- of hypotheeklasten vaak hetzelfde. Patiënten verblijven steeds korter in het ziekenhuis en een deel van de ziekenhuiszorg heeft zich verplaatst naar de huisarts. Deze ontwikkelingen zijn een gevolg van overheidsbeleid, waarbij mensen zo veel mogelijk thuis of dicht bij huis behandeld moeten worden om de zorgkosten in de hand te houden. Sommige ziekenhuizen springen hierop in door vrijgekomen ruimte te verhuren aan andere zorgverleners, zoals bijvoorbeeld een huisarts of apotheek.
(Bron: NRC, Mediquest, BNR, ANP, FD)