Vitamine B12
Vitamine B is belangrijk voor een gezond en energiek lichaam. Maar ons lijf kan deze belangrijke vitamine niet zelf aanmaken. Alleen via voeding krijgen we vitamine B binnen.
Stofwisseling
Vitamines zijn stofjes die het lichaam niet zelf aanmaakt. Ze zijn wel essentieel voor het functioneren van het lichaam. We krijgen vitamine binnen via voeding. De meeste voeding bevat voldoende vitamines. Vitamine D is de enige vitamine die wel aan kunnen maken, in de huid, onder invloed van zonlicht. Vitamine D is nodig om botontkalking te voorkomen.
Er zijn vele vitamines B. Daarom spreekt men over een vitamine B-complex. Deze vitamines zijn allemaal noodzakelijk voor de stofwisseling. Een vitamine B1 tekort kan ontstaan bij te veel alcohol gebruik. Vitamine B12 zit in allerlei dierlijk voedsel, als vlees, vis, eieren en melkproducten. Het is haast niet mogelijk om daar een tekort aan te krijgen tenzij veganistisch is. Veganisten eten helemaal niets dierlijks. Er zijn wel een aantal ziektes waarbij vitamine B12 niet goed wordt opgenomen in de darmen, waardoor een tekort ontstaat.
Bloedarmoede
Er zijn twee ziektes die men kan krijgen bij te weinig vitamine B12.Vitamine B12 is nodig voor de bloedaanmaak in het beenmerg. Bij een tekort krijgt men bloedarmoede en wel een bepaalde soort bloedarmoede, pernicieuze anemie. In het bloed zitten dan te weinig rode bloedlichaampjes, dieook te groot zijn. Gevolg is dat men bleek ziet en moe wordt. De tong kan ook rood, glad en pijnlijk zijn.
Een tweede ziekte betreft de zenuwen en het ruggenmerg. Bijwerkingen zijn dan tintelingen in de benen, een doof gevoel en het gevoel op watten te lopen. Later komt er ook pijn bij en soms raken ook de hersenen aangetast waardoor men vergeetachtig kan worden en moeite heeft met concentreren. De spieren werken niet meer goed, waardoor men onzeker gaat lopen.
Bij een tekort aan vitamine B12 kunnen de volgende klachten ook optreden: depressie, verwardheid, vermoeidheid, misselijkheid, kortademigheid, haaruitval, darmklachten, hoofdpijn en onvruchtbaarheid. Deze symptomen komen bij veel ziektes voor. Het is daarom lastig om vast te stellen of de verschijnselen komen door een laag vitamine B12 gehalte.
Vitamine B inname
Bij gevarieerde voeding krijgt men voldoende vitamine B12 binnen. Alleen veganisten krijgen niet voldoende binnen. Er zijn ook ziektes die ervoor zorgen dat vitamine B12 onvoldoende wordt opgenomen. De maag moet een bepaalde stof maken om opname van B12 in de darm mogelijk te maken. Bij bepaalde maagziektes gebeurt dat niet en dan krijgt men een tekort. Soms maakt het lichaam antistoffen tegen de maagcellen die die stof produceren. Ook wanneer men een maagoperatie heeft gehad of een maagverkleining om af te vallen. Maar ook als de darm of de alvleesklier niet goed werkt, bij de ziekte van Crohn of bij coeliakie. Tenslotte verhinderen bepaalde medicijnen opname van B12. Metformine, een middel dat vaak gegeven wordt bij diabetes bijvoorbeeld of bepaalde maagzuurremmers.
Tekort
Vitamine B is te meten in het bloed. De waarde die wordt gemeten moet binnen een bepaalde range liggen. Er is een grote spreiding in het gehalte vitamine B12 bij gezonde mensen. Ouderen hebben vaker een tekort dan jongeren. Als er echt een tekort is, dan is het duidelijk. Als het gehalte hoog is ook. Bij een laagnormale waarde is er vaak twijfel en dan kun men nog een paar andere testjes doen. Omdat de klachten soms erg vaag zijn, is het niet altijd met zekerheid te zeggen dat de klachten door het lage vitamine gehalte komen.
Alleen als voeding te weinig B12 bevat, kan men dat in tabletvorm innemen. Maar als die opname verstoord is, moet men spuiten. Doorgaans gaat dit om twee injecties per week gedurende vijf weken en daarna iedere twee maanden een injectie. Over het algemeen verdwijnen de klachten dan na verloop van tijd. Als de klachten helemaal niet door een tekort aan vitamine B12 komen, dan verandert er met die injecties niets. Of misschien voelt men zich dan beter vanwege het idee, de placebo werking dus.
Als er eenmaal een tekort aan vit B12 is geconstateerd, dan verbetert dat nooit meer. Deze mensen zullen altijd zes keer per jaar een vitamine B12-prik moeten halen. Wanneer men stopt, dan komen de klachten onherroepelijk terug. Daar kan wat tijd tussen zitten aangezien het lichaam een voorraadje aanlegt.
Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 4 december 2012.