Verkoudheid
Er zijn nogal wat verschillende virussen die verkoudheid kunnen veroorzaken. Omdat mensen in de winter vaak dicht op elkaar zitten in slecht geventileerde ruimtes, wordt het virus gemakkelijk overgedragen van de een naar de ander.
Gebrek aan vitamine C
Vroeger speelde vitaminegebrek in de winter een rol. Mensen aten in die tijd geen verse groenten of fruit en kregen dan gebrek aan bijvoorbeeld vitamine C. Bij een gebrek daaraan is men vatbaarder voor infecties. Tegenwoordig hebben we het hele jaar door verse groenten en fruit. Vitamine gebrek komt nu nauwelijks voor als we normale voeding tot ons nemen. Alleen vitamine D is op latere leeftijd goed om te nemen, want dat schiet in de winter tekort door te weinig zonlicht.
Afweermechanisme
Als er een verkoudheidsvirus in de neus komt, ontsteekt het slijmvlies. Het zwelt op en maakt meer slijm dat gewoonlijk. Het is een afweer mechanisme om het virus weg te spoelen. De bloedvaatjes onder het slijmvlies zwellen wat op, zodat de neus dicht gaat zitten; een barrière tegen de buitenwereld. Het slijmvlies raakt geprikkeld waardoor we moeten niezen. Dit is bedoeld om het slijm met het virus weg te blazen. Zo ontstaat de loopneus. Ook achter in de neus loopt het slijm weg, naar de keel. Dat geeft keelpijn en heesheid als het naar de stembanden gaat en een hoestprikkel. Het kan ook via de buis van Eustachius naar het oor gaan waardoor er oorontsteking ontstaan. Dat gebeurt vooral bij kinderen.
Met neusdruppels spoelt u het slijm weg. Met zout water gaat dat het beste. U maakt dat door een afgestreken theelepel zout op te lossen in een limonadeglas lauw water. U kunt ook neusdruppels kopen met xylometazoline. Die zorgen voor samentrekken van de bloedvaatjes onder het slijmvlies, waardoor de zwelling afneemt. Die bloedvaatjes wennen daar snel aan, dus gebruik de spray nooit langer dan een week. Een stevige verkoudheid kan weken duren en er is weinig aan te doen. Er bestaan geen medicijnen tegen. Het lichaam moet het virus zelf het lichaam uitwerken.
Verkoudheid of loopneus
De neus wordt niet alleen geprikkeld door een virus, maar het slijmvlies kan ook last hebben van allergie of andere prikkels, zoals koude lucht of rook. Dan gaat de neus ook meer slijm maken. Dat is de reden dat veel mensen een loopneus krijgen in de kou. Maar ook bij het eten van warme soep. En bij huilen. De tranen worden altijd via de traanbuis afgevoerd naar de neus.
Het is van belang om het virus niet te verspreiden: hoesten en niezen in een papieren zakdoek, vaak handen wassen. Niet roken natuurlijk. Stomen met warm water verlicht wat; daar hoeft helemaal geen luchtje van menthol of kamille aan te zitten: de waterdruppeltjes maken het slijm dun waardoor het makkelijker stroomt.
Dit onderwerp is behandeld in Tijd voor MAX op 4 januari 2011.