Vatbaarheid voor griepvirus neemt toe

Er wordt vaak nogal luchtig gezegd: “ach, het is maar een griepje.” Maar volgens dokter Ted van Essen moeten we niet vergeten dat er wereldwijd jaarlijks 250.000 tot 500.000 doden vallen door de griep. En nog eens zo’n 3 tot 5 miljoen mensen worden er ernstig ziek van. Door de vergrijzing worden we steeds vatbaarder, maar is daar iets tegen te doen? 

Vatbaarheid voor griepvirus neemt toe

De vatbaarheid van de bevolking voor het griepvirus neemt door de vergrijzing langzamerhand toe. Het is dus belangrijk dat we deze infectieziekte beter onder controle gaan krijgen. Maar het lastige is dat het influenzavirus dat griep veroorzaakt, steeds verandert. Dat komt doordat het virus zijn erfelijk materiaal heel slordig kopieert en daardoor kunnen mensen die voor het ene virus immuun zijn toch ziek worden door een variant. Daarom moeten de artsen steeds weer proberen te voorspellen welke griepvirussen de komende periode actief zijn, zodat ze geschikte vaccins kunnen maken. Vóór zo’n vaccin ontwikkeld is en in de koelkast van de huisarts ligt is er ruim een half jaar voorbij.

Argwaan tegen vaccinaties

Er bestaat tegenwoordig een toenemende argwaan tegen vaccinaties in het algemeen. Mensen lezen allerlei broodjeaapverhalen op internet over vreselijke bijwerkingen. Vervolgens nemen ze die verhalen voor waar aan en denken al snel: laat maar zitten. Wat bij de griepprik ook meespeelt is dat het vaccin het ene jaar beter beschermt tegen de griep dan het andere. Dat komt doordat de artsen zo goed mogelijk proberen te onderzoeken en te voorspellen welke griepvirussen de komende tijd circuleren, maar een half jaar van tevoren is dat toch lastig. Natuurlijk kijken ze naar het virus dat op het zuidelijk halfrond (als het dáár winter is) al actief is, maar in de loop van de maanden kan het virus weer veranderen (antigene drift) zodat het vaccin uiteindelijk toch niet helemaal aansluit op dat virus. Als mensen dan ondanks de griepprik toch ziek worden nemen ze hem de volgende keer misschien niet meer. Toch is het beter dat wel te doen. Want ook al werkt het vaccin een enkele keer minder goed, u wordt meestal toch een stuk minder ziek.

Is de angst voor een pandemie reëel?

Een grieppandemie komt naar schatting eens in de 10 tot 50 jaar voor. In Nederland zou dan ongeveer 1 op de 3 mensen ziek worden. Er duiken steeds nieuwe griepvirussen op. Zo waart momenteel in China het zogenaamde H7N9 vogelgriepvirus rond. Daar zijn al honderden mensen aan overleden. Deze mensen zijn besmet door vogels die in China vaak levend op de markt worden aangeboden. Gelukkig wordt het nog niet van mens op mens overgedragen. Als dat verandert, kan zo’n totaal nieuw griepvirus voor een veel heftigere wereldwijde griepepidemie zorgen met meer sterfgevallen dan normaal. Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog in 1918 zijn op die manier miljoenen (20-40 miljoen) mensen aan de Spaanse griep overleden. In 1957 hadden we de Aziatische griep, en in 1968 de Hongkong-griep. Ook de Mexicaanse griep in 2009-2010, met een griepvirus afkomstig uit varkens, was volgens de WHO een pandemie.

Ontwikkeling vaccin

“Afgelopen week was ik op het Internationale Griepcongres in Riga. Er waren 700 deelnemers, waaronder toponderzoekers op dit terrein vanuit de hele wereld, maar ook beleidsmakers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de Europese Unie en diverse Europese landen. Dit congres zorgt ervoor dat nieuwe ontwikkelingen zo snel mogelijk worden opgenomen in het gezondheidsbeleid. Een van de belangrijke onderwerpen was het vaccineren van zwangeren en kinderen. In veel landen gebeurt dit al, maar in Nederland nog niet. Er wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een universeel vaccin dat meerdere jaren achter elkaar kan werken. Daarnaast is er gesproken over een snellere productiemethode, die niet van kippeneieren gebruik maakt, maar het vaccin laat groeien in planten. En over het gebruik van social media om goede voorlichting te geven.”

Dit onderwerp wordt behandeld in Tijd voor MAX  op dinsdag 19 september 2017.

—

Stel uw vraag aan dokter Ted van Essen

U kunt van dinsdag 19 september tot woensdag 20 september 2017 10.00 uur hieronder vragen stellen aan dokter Ted van Essen over de griep. Andere vragen worden niet beantwoord. Na woensdag 20 september 2017 mag u uiteraard een reactie achterlaten, maar deze wordt niet meer beantwoord. Dit betreft geen persoonlijk consult! De dokter moet u daarvoor immers goed kennen. Dokter Ted helpt u graag met algemene informatie en achtergronden bij het onderwerp dat is behandeld in Tijd voor MAX.

U moet zich eerst registreren en inloggen om uw vraag te stellen. Uw e-mailadres is niet zichtbaar voor anderen en u kunt een fictieve naam opgeven. De naam die u achterlaat is wel zichtbaar. Ter bescherming van uw privacy verzoeken wij u persoonlijke gegevens niet te vermelden in uw bijdrage.