Tabletnek
Sinds de komst van computers, laptops, tablets en smartphones is het aantal nekklachten flink gestegen en spreken we zelfs van een laptop- of tabletnek. Maar wat is dit eigenlijk?
Tabletnek
De tabletnek is gewone nekpijn, maar dan door tabletgebruik. Nekpijn is na rug- en schouderklachten de meest voorkomende klacht aan het bewegingsapparaat. Ongeveer 2 op de 3 mensen heeft in het leven wel eens last van nekpijn. Meestal is er geen duidelijke oorzaak voor de nekpijn en is de pijn binnen een aantal weken weer weg.
Gewone nekpijn kan plotseling ontstaan of meer geleidelijk en is hevig of zeurend. Bij hevige pijn zijn bepaalde houdingen en bewegingen soms niet meer mogelijk. De pijn is dof of zeurend en kan samengaan met een stijf gevoel en/of uitstralende pijn naar hoofd, schouder of arm. Bij 1 op de 7 mensen duren de klachten langer dan 6 maanden. We noemen dat chronische nekpijn.
Oorzaak
Bij de nek is er in de wervelkolom een kromming naar voren, bij de borstwervels naar achteren en onderin bij de lendenwervels weer naar voren. Op die manier veert de wervelkolom een beetje bij het lopen. Wanneer men het hoofd voorover buigt, verschuift het zwaartepunt en moeten de nekspieren aanspannen om het geheel in evenwicht te houden. Dus als de tablet op schoot ligt, moet het hoofd meer dan 45 graden vooroverbuigen. Dat blijkt teveel te zijn. Overigens kan dat ook door een verkeerd bedkussen, te dik of juist te dun.
Hoe nekpijn ontstaat, is niet altijd duidelijk. Mogelijk komt het door spanningen, overbelasting, een verkeerde beweging of een verkeerde houding. Men kan een spier verrekt hebben, want de nekspieren kunnen ook stijf worden als reactie op pijn. Soms kunnen de spieren aan een kant van de nek zo strak, hard en stijf zijn, dat het lijkt alsof de nek vast zit. Dit kan veel pijn geven en het hoofd kan er scheef van gaan staan. We noemen dit ‘torticollis’. Ook na een ‘kop-staartbotsing’ kunnen nekklachten voorkomen, bijvoorbeeld als de auto achter u tegen uw auto botst waarna u tegen de auto voor u botst. Daarbij slaat uw hoofd met kracht naar achter en dan naar voren. Dit heet een ‘whiplash’. Whiplash is Engels voor zweepslag. Bij ouderen kunnen de gewrichtjes tussen de wervels wat slijten en veranderen, dit noemen we artrose. Dit kan chronische nekpijn geven. Zeldzame oorzaken van nekpijn zijn: nekhernia, hersenvliesontsteking (nekkramp), reuma, wervelbreuken of een uitzaaiing van kanker. Bij minder dan 2% van de mensen met nekpijn speelt een van deze oorzaken een rol. Meestal kan de huisarts de oorzaak van de nekpijn wel nagaan. Het heeft vrijwel nooit zin om een röntgenfoto van de nek te maken, want daar is zelden tot nooit de oorzaak van de klachten op te zien. Nekklachten komen vaker voor sinds het gebruik van de tablet. De klachten van gebruikers onder senioren is vertienvoudigt van 5% naar 56% sinds 2011. Of tocht en kou een rol spelen bij nekpijn is niet zeker.
Behandeling
Het heeft zeker zin om de nek zo nu en dan wat te strekken. Op internet zijn goede voorbeeldoefeningen te vinden. Buig het hoofd bijvoorbeeld 10 keer naar voren en naar achteren. Probeer dan links over de schouder naar achteren te kijken en dan rechts. Beweeg daarna het linker oor naar de linker schouder en dan het rechter oor naar de rechter schouder.
Het helpt ook om de nekspieren wat sterker te maken, met name de buigspieren van de nek. Daarvoor zijn er speciale oefeningen doen die de fysiotherapeut kan uitleggen. Soms helpt manuele therapie, waarbij vooral de borstwervels wat los gemaakt worden. Het is bewezen dat manuele therapie de klachten kan verlichten. Tegen de pijn kunt u een paracetamol innemen of onder de warme douche gaan staan.
Houding
Klachten van de nek hangen vaak samen met de borstwervels en de schouders. Soms straalt de pijn uit naar de elleboog en pols. Vroeger noemden we dat RSI of een muisarm. Dat was een beetje een mode naam. Tegenwoordig hebben we de telefoonduim, door het vele typen op de mobieltjes. In principe zijn het allemaal klachten van het overbelasten van de spieren en de gewrichten.
Wanneer men veel met een beeldscherm werkt, zijn er allerlei voorschriften. De bedrijfsarts bemoeit zich vaak met dat soort zaken, want een goede werkhouding is erg belangrijk. Maar thuis doen mensen maar wat. Het is heel verstandig om de tablet op een houder te zetten en een apart toetsenbord te gebruiken. Het kijken naar een film op de tablet is met name schadelijk als het scherm niet vrijwel rechtop op tafel staat.
Voorkomen is beter dan genezen, dus probeer zo min mogelijk het hoofd te buigen. Maar de tablet zal blijven, dus mensen zullen toch te maken krijgen met hierdoor ontstane klachten. Blijf bewegen en probeer dagelijkse bezigheden voort te zetten, ook al doet dit pijn. Enige pijn bij bewegen betekent niet dat bewegen schadelijk is of dat er een ernstige oorzaak is. Wanneer u zich zorgen maakt over de pijn, heeft u er meer last van en dat kan het herstel vertragen.
Dit onderwerp is behandeld in Tijd voor MAX op 27 september 2011.