Rood haar, bruin of blond: hoe komen we aan onze haarkleur?

Rood haar, bruin of toch blond? We hebben allemaal een haarkleur meegekregen toen we geboren werden. Maar waarom hebben we allemaal verschillende kleuren haar? Op deze Internationale Dag van de Roodharigen duiken we eens in haarkleuren.

Melanine zorgt voor kleur

Onze haarkleur wordt bepaald door de stof melanine. Ons lichaam produceert dat in 2 varianten: eumelanine en feomelanine. De verhouding hiervan zorgt voor een heleboel factoren van hoe iemand eruit ziet. Denk aan de kleur van uw huid, gevoeligheid voor de zon, of u aanleg voor sproeten heeft en ook voor de kleur van uw haar. Mensen met rood haar hebben weinig eumelanine en veel feomelanine. De 1^e zorgt namelijk voor een donkere kleur en de 2^e kleurt het haar rood.

Gen rood haar mist een stofje

Hoofd genoomdiagnostiek Erik Sistermans van het Amsterdam UMC vertelt aan het Noordhollands Dagblad dat mensen met rood haar een bepaald stofje niet kunnen aanmaken, wat nodig is voor blond of bruin haar. “In het gen dat dat bepaalt is lang, lang geleden spontaan iets kapot gegaan.” Waar die mutaties vandaan komen, weet volgens hem niemand.

Beide ouders moeten het rood haar-gen hebben

MC1R is het gen dat de grootste rol speelt bij de erfelijkheid van rood haar. Als beide ouders dit gen hebben, krijgt het kind rood haar. Is maar 1 ouder drager? Dan geldt het niet. 2 ouders die zelf geen rood haar hebben, maar wel het gen bij zich dragen kunnen dus zo een roodharig kind krijgen. Bij mannen kan de baard nog als uitzondering gelden, weet Sistermans uit eigen ervaring. “Voor rood hoofdhaar moeten allebei de genen kapot zijn, voor een baard is het minder relevant.” Hij is dus wel drager van MC1R, zijn vader had rood haar.

Andere haarkleuren

Ook de andere haarkleuren worden bepaald door ons DNA. Stel dat de ene ouder blond haar heeft en de andere bruin haar, dan is de kans groot dat het kind bruin haar heeft. Omdat het donkere gen overheerst op het lichtere gen. De kleur van ons haar kan ook nog veranderen door verschillende factoren. De zon kan haar lichter maken, maar ook genen kunnen het haar van kleur doen veranderen. De eerder genoemde eumelanine en feomelanine hebben hiermee te maken. In combinatie met hormoonveranderingen, zoals bij de pubertijd, overgang of als een vrouw zwanger is, neemt de hoeveelheid eumelanine toe. Hierdoor wordt het haar donkerder. Dit gaat niet van de ene op de andere dag, maar geleidelijk aan.

Redhead Day

Voor wie roodharig is en zich wil mengen onder gelijksoortigen, wordt elk jaar in Nederland Redhead Day georganiseerd. De 15^e editie is van 26 tot en met 28 augustus 2022. Dan komen vanuit meer dan 80 landen rooie koppies bij elkaar om samen activiteiten te ondernemen. Eerst was Breda de standplaats voor dit festival, sinds een paar jaar is dat Tilburg. Wie geen rood haar heeft, maar het wel leuk vindt om rond te kijken, is ook welkom. U mag dan alleen niet mee op de groepsfoto…

Grijs haar

En uiteindelijk krijgen we allemaal dezelfde haarkleur: grijs. Dat heeft dan weer met een ánder gen te maken: IRF4.

(Bron: Noordhollands Dagblad, iGene, Thuiskappers Nederland, Redhead Day. Foto: Shutterstock)