Reuma

Eén op de vijf Nederlanders heeft een vorm van reuma. Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 130 aandoeningen aan gewrichten, pezen en botten. Veel mensen denken dat alleen oude mensen reuma krijgen. Dat is niet zo: ruim de helft van de mensen met reuma is jonger dan 65 jaar. Ook kinderen kunnen reuma krijgen.

Hoe is reuma te herkennen?

Een ontsteking van een gewricht is te herkennen doordat het dik wordt. Het kan ook warm en wat rood worden. Het gewricht is pijnlijk en minder goed te bewegen. ’s Ochtends zijn de gewrichten vaak stijf en dat kan tot wel enkele uren duren. Reuma is een ontsteking en dat kan dus ook algemene verschijnselen geven zoals moeheid.

Reuma kan al op jonge leeftijd ontstaan. Vaak begint het in de kleine handgewrichten, maar het kan ook in de polsen, voeten en enkels of andere gewrichten ontstaan. Kenmerkend is dat het vaak aan beide kanten tegelijkertijd voorkomt.

Wat is er aan te doen?

We weten inmiddels dat reuma beter meteen behandeld kan worden. De eerste klap is een daalder waard, zeg maar. Vaak wordt begonnen met pijnstillers en ontstekingsremmers zoals paracetamol, ibuprofen en diclofenac. Die zijn gewoon in de apotheek te koop, maar niet geschikt voor mensen met maagklachten, hoge bloeddruk, nierziekten of hartfalen.

Als de speciale ontstekingsverschijnselen langer dan 4 weken aanblijven, is de kans groot dat het om reuma gaat en kunnen sterkere medicijnen genomen worden. De reumatoloog zal de zogenaamde klassieke ontstekingsremmers voorschrijven, zoals prednison. Ook een stof als methotrexaat, die in hogere dosering ook voor kanker wordt gebruikt, kan goed helpen tegen reuma.

Er zijn nieuwe medicijnen ontwikkeld tegen reuma, de zogenaamde biologische ontstekingsremmers, die met een injectie toegediend worden. De bijwerking van deze medicijnen is dat het de normale afweer kan verhinderen. Mensen die dat soort medicijnen ingespoten krijgen, vaak eens per maand, zijn vatbaar voor ontstekingen en moeten zich beschermen met bijvoorbeeld de griepvaccinatie.

Is er behalve met medicijnen nog meer aan te doen?

Als een gewricht erg ontstoken is, is het verstandig om rust te nemen. Soms helpt het om het gewricht te koelen met ijs. Als de ontsteking wat aan het verdwijnen is, dan is het beter om het gewricht wat te oefenen. Warmte kan dat juist weer makkelijker maken. Het is goed om de spieren sterk te houden door veel te bewegen, bijvoorbeeld in warm water, want met sterke spieren hebben de gewrichten het makkelijker. Ontstekingsreuma gaat vaak op en neer en kan per dag verschillen.

Feiten en Fabels over reuma

Mensen halen vaak artrose en reuma door elkaar. Artrose is slijtage van het kraakbeen van de gewrichten. We kennen dat natuurlijk van de grote gewrichten zoals knieën en heupen, maar ook aan de handen komt artrose veel voor. Het onderscheid met reuma is dan soms moeilijk te maken. Maar er komen bij artrose geen ontstekingsverschijnselen zoals zwelling voor. Artrose is te behandelen met pijnstillers, maar ook door te bewegen. Soms is een operatie noodzakelijk waarbij het gewricht wordt vervangen. Bovendien komen de misvormde gewrichten zoals we soms zien bij reuma nooit voor bij artrose. Reuma komt op alle leeftijden voor en begint vaak jong. Kinderen kunnen al reuma hebben.

Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 12 januari 2011.