Retinopathie
Wereldwijd lijden er 422 miljoen mensen aan diabetes. In Nederland zijn dat er ruim 1,2 miljoen. Dat betekent dat 1 op de 14 Nederlanders lijdt aan diabetes. De vooruitzichten zijn dat van de Nederlanders die nu volwassen zijn uiteindelijk 1 op de 3 diabetes type 2 zal ontwikkelen. Diabetes komt vaak met veel complicaties. Een daarvan is retinopathie. Dokter Ted van Essen legt uit.
Diabetes veroorzaker van blindheid
Veel diabetespatiënten krijgen last van hart- en vaatziekten, slecht genezende wonden aan voeten of benen en van hardnekkige infecties zoals blaasontsteking. Wat nog maar weinigen weten is dat diabetes een van de grootste veroorzakers van blindheid is. Want bijna iedereen met diabetes krijgt oogproblemen. Hoe langer men diabetes heeft, hoe groter de kans. 20 jaar na de diagnose diabetes lijdt ongeveer 80 procent van de patiënten aan diabetische retinopathie.
Retinopathie
Bij diabetische retinopathie zijn de kleine bloedvaatjes in het netvlies beschadigd. Die bloedvaatjes gaan een beetje uitrekken, en kunnen daardoor wat vocht, vet of bloed gaan lekken dat zich in het netvlies ophoopt. Als de lekkage toeneemt wordt het netvlies op den duur te weinig voorzien van zuurstof. Het netvlies gaat als reactie nieuwe bloedvaatjes aanmaken, dat heet proliferatieve retinopathie. Het probleem is dat die nieuwe bloedvaatjes erg broos zijn en op hun beurt weer gemakkelijk bloedingen in het netvlies en het glasvocht (de gelei die het binnenste van het oog opvult) veroorzaken. Als de beschadigde en lekkende bloedvaatjes zich ook in het centrum van het netvlies, de macula, bevinden heeft u echt een groot probleem, want de macula speelt een cruciale rol bij het scherp zien.
Laserbehandeling
Retinopathie wordt niet altijd direct behandeld. Een oogarts wacht vaak de ontwikkelingen van het oog en de klachten af. Er zijn verschillende behandelingen. Met een laserbehandeling worden de ‘lekkende’ bloedvaatjes in het netvlies ‘dichtgelast’. De laser kan ook het woekeren van de zwakke nieuwe bloedvaatjes remmen en eventueel littekenweefsel verwijderen. Zo’n laserbehandeling kan retinopathie niet genezen, maar de afname van het gezichtsvermogen wel vertragen. Omdat de achteruitgang van de kwaliteit van het netvlies wel gewoon doorgaat moet een laserbehandeling soms worden herhaald.
Injecties
Wanneer vochtophoping het probleem is wordt er ook wel medicatie in het oog geïnjecteerd. Dat gebeurt vooral bij lekkage van vet en vocht in de macula. Door de vochtophoping is laseren niet mogelijk. De medicijnen remmen in zo’n geval de lekkage. Vaak kan naderhand alsnog een laserbehandeling worden gedaan. Het aantal behandelingen met deze injecties is in de afgelopen 10 jaar flink toegenomen Jaarlijks worden er 235.000 van dit soort injecties gegeven.
Glasvocht vervangen
Als er ook sprake is van een ophoping van vet, vocht en bloed in het glasvocht (de doorzichtige substantie tussen de ooglens en het netvlies) kan een vitrectomie noodzakelijk zijn. Daarbij wordt het glasvocht uit de oogbol gezogen en vervangen door water of een gas. Na de operatie zorgt het oog er zelf voor dat er nieuw helder glasvocht wordt aangemaakt. Hierna volgt dan altijd ook een laserbehandeling, want als de lekkende vaatjes niet dicht zijn heeft het geen zin het glasvocht te vervangen.
Voorkomen
Er zijn dingen die u kunt doen om te voorkomen dat het gezichtsvermogen slecht wordt of dat u zelfs blind wordt. Houd de bloedsuikerspiegel onder controle. Daarvoor is een gezond gewicht, een goede bloeddruk en stoppen met roken belangrijk. Daarnaast is het belangrijk om de ogen zo vroeg mogelijk te laten controleren op retinopathie. Dat is niet eenvoudig, omdat retinopathie geleidelijk verloopt en in het beginstadium nauwelijks klachten geeft.
Het kan dus even duren voordat u het in de gaten heeft. De meest voorkomende klachten zijn wazig zien, vervormde beelden, minder heldere kleuren en bewegende vlekken of slierten (floaters) voor de ogen. Ook nachtblindheid is een mogelijk signaal en natuurlijk pijn.
Testen op retinopathie
Veel mensen blijken er al aan te lijden voordat de diagnose diabetes voor het eerst wordt vastgesteld. Het wordt patiënten met diabetes type 1 aangeraden om zich binnen 5 jaar te laten testen op retinopathie. Mensen met diabetes type 2 moeten zich binnen 3 maanden laten testen. Vervolgens wordt dit jaarlijks bij de oogarts gecontroleerd door het maken van een fundusfoto. Dat is een foto van de binnenzijde van het oog waar het netvlies, de macula, de oogzenuw en de aan- en afvoerende bloedvaten te zien zijn.
Dit onderwerp wordt besproken in Tijd voor MAX en op Tijd voor MAX Radio op dinsdag 14 november 2017.
—
Stel uw vraag aan dokter Ted van Essen
U kunt van dinsdag 14 november tot woensdag 15 november 2017 10.00 uur hieronder vragen stellen aan dokter Ted van Essen over retinopathie. Andere vragen worden niet beantwoord. Na woensdag 15 november 2017 mag u uiteraard een reactie achterlaten, maar deze wordt niet meer beantwoord. Dit betreft geen persoonlijk consult! De dokter moet u daarvoor immers goed kennen. Dokter Ted helpt u graag met algemene informatie en achtergronden bij het onderwerp dat is behandeld in Tijd voor MAX.
U moet zich eerst registreren en inloggen om uw vraag te stellen. Uw e-mailadres is niet zichtbaar voor anderen en u kunt een fictieve naam opgeven. De naam die u achterlaat is wel zichtbaar. Ter bescherming van uw privacy verzoeken wij u persoonlijke gegevens niet te vermelden in uw bijdrage.
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Besste dokter.van Essen.
Ruim 20 jaar heb ik diabetes type2. De laatste jaren heb ik last van neuropathie in mijn voeten waardoor het lopen wat moeizaam gaat. Van een kennis begreep ik dat Alpha lipoic Acit een middel is dat de gevolgen van neurophatie kan verminderen. Wat is uw menig daarover?
Met vriendelijke groet
Rob Reimerink
Er is helaas geen enkel wetenschappelijk onderzoek dat de werking ervan aantoont. Ik kan het niet aanraden.
Dr. een kennis van me heeft de laatste 2 jaar een behandeling gehad met de prikken in haar. Ben heel veel met haar mee geweest want ze bleef het heel vervelend vinden. Gelukkig is alles heel goed vooruit gegaan en heeft ze nu beter zien.
Groetjes
Het is ook een eng idee, maar in de praktijk blijkt het prima te doorstaan. Wel fijn dat u haar heeft vergezeld, want na de ingreep zie je soms even wat minder.
Beste Dokter van Essen,
Kortgeleden heeft mijn oog specialist vastgesteld dat ik links natte Macula heb.
Hij verklaarde dat dit te ver gevorderd was en behandeling niet meer mogelijk was.
Rechts werd droge Macula vastgesteld.
Een oorzaak kon hij niet geven. degeneratie, roken ???
Ik schrok vandaag van de uitzending. Mag ik aannemen dat diabetes is overwogen ?
Verder zag ik op internet dat natte macula wel behandeld kan worden middels injecties.
Ik weet nu niet wat te doen. Een 2e opinie bij bv Bergman kliniek aanvragen ?
Hoor graag wat u mij adviseert met name of natte magaula wel degelijk behandeld kan worden.
vriendelijke groet,
Ruud
Onder de term ‘natte macula degeneratie’ worden meerdere aandoeningen geschaard. De oogarts kan het netvlies goed bekijken en advies geven. Er is niks op tegen om een second opinion te vragen.
Beste Dr. van Essen,
Ik kijk graag naar Tijd voor Max en naar uw rubriek in dit programma.
Zo ook vandaag.
Ik heb al sinds mijn 8e levensjaar Diabetes type 1, ik ben nu 44 en ook ik heb retinopatie.
Ik heb me vandaag ontzettend gestoord aan het feit dat u alle Diabeten over 1 kam scheert, in uw betoog van vanavond stelt u zelfs dat wanneer je als Diabeet gezond eet je zelfs van het insuline gebruik af kunt komen, ik zou willen dat dat ook voor mij en met mij 100000 andere diabetes type 1 patiënten zou gelden.
Ik heb de ziekte als jong, sportief, niet te zwaar en levendig, gezond kind van 8 jaar, van de ene op de andere dag gekregen, daar kon niemand wat aan doen.
Wilt u alstublieft voortaan onderscheid tussen deze 2 type diabetes maken op tv?
Type 1 diabeten moeten zeker gezond eten en veel bewegen, maar kunnen daardoor absoluut niet genezen!
Hartelijk dank en succes met het leuke programma!
Vriendelijke groet,
Ingrid.
U heeft helemaal gelijk. Ik kan mij uw ergernis voorstellen. Ik was wat van mijn apropos door de interruptie van Pascale Naessens. Natuurlijk is het zo dat diabetes type 1 niet door de voeding wordt veroorzaakt, maar door een autoimmuun aandoening. Trouwens, ook diabetes type 2 heeft soms genetische oorzaak en is niet altijd een overgewichtsprobleem. Maar helaas hangt de grote toename van diabetes 2 wel samen met ons westerse voedingspatroon.
Doktor van Essen,
In het artikel lees ik over slierten en vlekken voor de ogen. Dat komt mij bekend voor. Vooral als ik naar een wit oppervlak kijk.
Ik heb geen diabetes voorzover mij bekend. ( ik heb een apparaatje waarmee ik dat zo af en toe controleer ). Die slieten en vlekken komt dat alleen voor bij diabetus – retinopathie ?
Cees van Dijk
Slierten en vlekken kunnen ook onschuldige verschijnselen zijn (mouches volantes). De oogarts kan daar uitsluitsel over geven.