Plastische Chirurgie
Veel mensen denken bij plastische chirurgie aan het corrigeren van schoonheidsfoutjes. Maar in veel gevallen is het gewoon noodzakelijk.
Esthetiek
De volledige naam is eigenlijk ‘plastische chirurgie, handchirurgie, reconstructieve en esthetische chirurgie’. Plastisch chirurgen doen niet alleen esthetische ingrepen, maar herstellen ook schade na brandwonden, kankeroperaties, aangeboren aandoeningen en handafwijkingen. Een chirurg mag zich alleen chirurg noemen als hij daarvoor een officiële opleiding van 6 jaar en een artsexamen gedaan heeft. Iedere basisarts mag de term ‘cosmetisch arts’ of ‘esthetische arts’ hanteren. Dat is geen beschermde titel. Daardoor weet men als patiënt nooit hoe bekwaam zo’n arts is. De uitwassen daarvan bereiken vaak de pers. Dat gaat dus meestal niet over plastisch chirurgen, maar over die cosmetische artsen. In het zogenaamde BIG-register staat precies vermeld wat de bevoegdheid van een zorgverlener is. Wordt u behandeld in het buitenland, dan is het moeilijker na te gaan hoe bekwaam de arts is.
Herstel
Herstel van schade is het belangrijkste. Herstel van de borst na een borstkankeroperatie bijvoorbeeld. Of wanneer een grote moedervlek, wijnvlek of huidkanker is weggehaald. Na brandwonden zijn ook vaak plastische operaties nodig. Of lelijke littekens na een operatie. Kinderen die met een hazelip worden geboren, moeten ook vaak geopereerd worden. En wat betreft de handen: bekend is natuurlijk de Dupuytren, ofwel mennershand, zo’n knobbel in de handpalm. Of het carpaal tunnel syndroom of de triggervinger: allemaal plastisch chirurgische ingrepen. Dat zijn allemaal ingrepen die gewoon onder de zorgverzekering vallen en vergoed worden.
Dat geldt meestal niet voor esthetische of cosmetische operaties. Naar schatting worden er per jaar 100.000 cosmetische ingrepen gedaan in Nederland. Het verschil is natuurlijk niet altijd duidelijk. Sommige vrouwen willen borstverkleining, omdat ze zichzelf niet mooi vinden. Maar soms geven grote borsten ook veel lichamelijk klachten, van de nek en de rug bijvoorbeeld. Als men flink afvalt, kan de uitgerekte buikhuid soms erg lastig zijn en leiden tot huidinfecties. Dan is een buikwandcorrectie niet zozeer voor het mooi dan wel om ziekte te vermijden.
Klacht of schoonheidsideaal
Overhangende oogleden kunnen soms zover gaan dat men er steeds tegenaan kijkt en maar de helft ziet. Dat kan hoofdpijnklachten of vermoeidheidsklachten geven, omdat de voorhoofdspieren almaar bezig zijn om de oogleden op te trekken. Maar soms zijn er helemaal geen klachten vinden mensen het gewoon niet mooi. Dat is voor iedereen anders. Ooglidcorrectie wordt vrijwel nooit vergoed door de zorgverzekering. Een chirurg zal niet snel iemand opereren met een volledig ingebeelde afwijking. Dat helpt namelijk niet.
Botox
Botox is een gif dat gemaakt wordt door de clostridium botulinum bacterie. Het werkt op de zenuwcellen en kan botulisme veroorzaken. Als er ergens stilstaand water is met dode vogels erin, dan kan dat besmettelijk zijn voor wie erin zwemt of ervan drinkt. Het botuline toxine, Botox dus, is het sterkte gif dat bekend is. Maar in heel kleine hoeveelheden kan het therapeutisch zijn. Het wordt gebruikt bij mensen met sterke spierkrampen, spasmen of dystonie. Soms ook rond de ogen, spontane samentrekkingen van de ooglidspieren. Maar het helpt ook om overmatig zweten tegen te gaan, hyperhydrose. Helaas moet de behandeling steeds herhaalt worden, want na een paar maanden is het uitgewerkt.
Het wordt ook in de cosmetische geneeskunde gebruikt om rimpels weg te krijgen. De huidspiertjes worden verlamd, waardoor ze de huid niet in de rimpels trekken. Helaas verliest men daarmee ook wat expressie mogelijkheden. Die filmsterren gaan er met Botox allemaal hetzelfde uitzien. Met huidfillers worden de rimpels nog verder opgevuld. Dit soort behandelingen mag alleen maar door een arts gebeuren, vanwege de mogelijkheid van bijwerkingen en ontstekingen. Soms reageert iemand met overgevoeligheid of ontstaat er roodheid.
Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 7 oktober 2014.