Plasangst? Tips voor een ontspannen toiletbezoek

Een dagje weg of onderweg naar de vakantiebestemming? De kans is groot dat u dan gebruik moet maken van een openbaar toilet. Mensen met plasangst ervaren dit als een ware nachtmerrie. Ze hebben veel moeite met het legen van de blaas in het openbaar. Wat is plasangst en wat u kunt doen tegen deze aandoening?

Een verlegen blaas

Plasangst wordt binnen de geneeskunde paruresis genoemd. Mensen met deze aandoening kunnen niet of moeilijk hun blaas legen op openbare plekken. De gedachte dat ze niet in privacy kunnen plassen, vormt een blokkade van de urinewegen. Om die reden wordt paruresis ook wel een verlegen blaas genoemd. Er is meestal geen aantoonbare lichamelijke oorzaak voor het probleem.

Sociale angststoornis

Volgens specialisten gaat het om een sociale angststoornis. Mensen met deze angst gaan thuis gewoon zonder moeite naar het toilet, maar bij het idee dat iemand in de buurt is, blokkeert de blaas. Sommige mensen met plasangst vinden het idee dat andere hen kunnen horen onprettig, dit is meestal het geval in openbare toiletten waar de wc hokjes niet volledig zijn afgesloten. De angst treedt dan op in de nabijheid van anderen.

Angst om niet te kunnen plassen

De stress die voortkomt uit het mentale probleem, veroorzaakt fysieke beperkingen. De adrenaline versnelt de ademhaling en verhoogt de spanning op de spieren. Het is moeilijk om de controle hierover terug te winnen en er is vaak sprake van een vicieuze cirkel. Bij het idee dat het misschien niet gaat lukken, raken de blaasspieren gespannen, hierdoor is de kans groot dat het plassen daadwerkelijk niet lukt. Dit vergroot de plasangst voor een volgend toiletbezoek. Het kan soms zo uit de hand lopen, dat genieten van het sociale leven buitenshuis niet meer lukt.

Lees ook: Waarom plast de één vaker dan de ander?

Meer mannen met plasangst

Mannen hebben over het algemeen vaker last van de plasangst dan vrouwen. Bij mannen wordt vaak verwacht dat ze overal kunnen plassen, achter een boom bijvoorbeeld of in een urinoir. Vrouwen kunnen rustig achter een deurtje zitten. Mannen zijn daarom veel meer bezig met wat omstanders eventueel kunnen denken.

Nare toilet ervaringen

Het is niet altijd te achterhalen waar de plasangst vandaan komt. Specialisten vermoeden dat het ontstaat door een nare toilet-ervaring. Bijvoorbeeld wanneer iemand voor een medisch onderzoek urine op moet vangen, maar het op dat moment niet lukt. Schaamte veroorzaakt dan de angst. Het kan ook zijn dat het in de jeugd is ontstaan, door bijvoorbeeld zindelijkheidstraining. De angst kan zich dan, door een soort trauma, op latere leeftijd ontwikkelen.

Tips voor een ontspannen toiletbezoek

Plasangst kan erg belemmerend zijn in het dagelijks leven van mannen en vrouwen. Onderstaande tips en adviezen kunnen helpen de blaas tijdens een toiletbezoek te ontspannen:

• Zoek afleiding. Luister bijvoorbeeld muziek, maak een rekensom of tel de tegeltjes op de vloer of muren. Door ergens anders mee bezig te zijn ontspannen spieren en ook de urinewegen.
• Houd uw adem even in. Hierdoor verhoogt het koolstofdioxide gehalte in het bloed. Dit zorgt er ook voor dat de spieren ontspannen.
• Vermijd openbare toiletten niet. Dit maakt de plasangst erger. Door het stapsgewijs aan te pakken, kunt u de angst verkleinen. Zoek eerst een wc die minder eng is, bijvoorbeeld bij familie of vrienden thuis. Bouw het vanaf daar langzaam op.
• Komt u er alleen niet uit? Schakel dan de huisarts of andere professionele hulp in. Zo kan cognitieve gedragstherapie heel effectief zijn bij sociale angsten. Ook helpt het de juiste ontspanningstechnieken te leren van een deskundige.
• Voor mannen kan het helpen even het topje van de penis aan te raken met een vinger. De prikkel kan voor zorgen dat het lichaam reageert en de sluizen van de blaas open zet.

Lees ook: Tips om maag- en darmproblemen op vakantie te voorkomen

Taboe doorbreken

Paruresis is voor veel mensen een onbekend probleem waardoor er een groot taboe op rust.  Het is door de schaamte wellicht lastig, maar het advies is om eerlijk te zijn over de angst. Dit werkt vaak positief en maakt het probleem bespreekbaar. Daarnaast geldt: oefening baart kunst. Het blijven oefenen van plassen op openbare toiletten, helpt om over de plasangst heen te komen.

(Bron: Psychologie magazine, Quest, Men’s Health, Gezondheidsnet)