PCOS: een veelvoorkomend probleem bij vrouwen
Publicatiedatum: 13 april 2025
Misschien heeft u er wel eens van gehoord: PCOS. Het is een veelvoorkomend probleem bij vrouwen en kan vervelende klachten met zich meebrengen. Maar wat is het eigenlijk? En wat zijn de klachten?
Wat is PCOS?
PCOS, het Polycysteus Ovarium Syndroom, is een veelvoorkomende hormonale aandoening bij vrouwen. De naam verwijst naar de aanwezigheid van meerdere kleine vochtblaasjes (cysten) in de eierstokken. Tijdens de menstruatiecyclus ontwikkelen zich normaal gesproken enkele vochtblaasjes, follikels. Meestal is er 1 die uitgroeit tot een eisprong. Bij vrouwen met PCOS blijft de eisprong vaak uit. Dit komt door een verstoring in de rijping van de eiblaasjes, wat leidt tot onregelmatigheden in de menstruatie. In een normale cyclus vinden er ongeveer 13 tot 14 menstruaties per jaar plaats. Bij PCOS is dit vaak minder dan 8 keer per jaar. Dit kan leiden tot een onregelmatige, of zelfs wegblijvende, menstruatie en verminderde vruchtbaarheid. Naast deze effecten kan PCOS ook samen gaan met andere klachten.
Oorzaken van PCOS
PCOS komt bij 5 tot 10 procent van alle vrouwen voor. De oorzaak is niet volledig bekend, maar meerdere factoren kunnen een rol spelen. PCOS kan ontstaat door een verstoring in de hormoonhuishouding. Hierbij speelt vooral het mannelijk hormoon testosteron een grote rol. Normaal gesproken maken vrouwen een kleine hoeveelheid testosteron aan, maar bij PCOS is dit vaak verhoogd. Dit kan zorgen voor verschillende klachten. Ook kan insulineresistentie en overgewicht een rol spelen bij een verstoorde hormoonbalans.
Erfelijkheid kan ook meespelen. Als uw moeder of zus PCOS heeft, is de kans groter dat u het ook hebt. Gewicht speelt ook een belangrijke rol. Als u aanleg heeft voor PCOS, krijgt u meer symptomen van PCOS wanneer u dikker wordt.
Wat zijn de klachten bij PCOS?
Bij PCOS komen dus verschillende klachten kijken. Die klachten ontstaan vaak bij vrouwen jonger dan 40 jaar. Vanaf 40 jaar kunnen die klachten minder zijn. Een klacht die veelvoorkomend is, is dat vrouwen minder vaak of helemaal niet meer ongesteld worden. Hierdoor kan het moeilijk zijn om zwanger te worden. Overbeharing is ook één van de klachten. Bij overbeharing hebben vrouwen vaak veel haargroei op plekken waar het bij mannen ook groeit. Bijvoorbeeld op de borst, bovenlip of uw kin. 5 op de 100 vrouwen met PCOS heeft hier last van. Dit wordt ook wel hirsutisme genoemd. Ook kunt u last krijgen van acne en haarverlies. Naast deze fysieke problemen kan het ook psychische problemen met zich meebrengen. Denk dan aan somberheid, onzekerheid over het lichaam en eetproblemen.
Gevolgen op lange termijn en latere leeftijd
Hoewel er bij PCOS vaak wordt gesproken over vruchtbaarheid en jongere vrouwen, kan het ook op latere leeftijd invloed hebben op de gezondheid. Vrouwen met PCOS hebben een verhoogde kans op gezondheidsproblemen. Deze treden vaak pas op na de overgang. Zo kan het moeilijker worden om op gewicht te blijven en kunt u overmatige haargroei krijgen. Daarnaast is er een hoger risico op het ontwikkelen van:
- Diabetes type 2: door een verminderde gevoeligheid voor insuline kan de bloedsuikerspiegel moeilijker gereguleerd worden. Dit verhoogt de kans op diabetes.
- Hart- en vaatziekten: verhoogde cholesterolwaarden en hoge bloeddruk komen vaker voor bij vrouwen met PCOS. Dit kan op oudere leeftijd de kans op hartproblemen vergroten.
- Overgangsproblemen: PCOS kan de hormoonbalans op lange termijn beïnvloeden, waardoor de overgang anders kan verlopen dan bij vrouwen zonder deze aandoening.
- Osteoporose: door hormonale schommelingen kan de botdichtheid afnemen, wat het risico op botbreuken vergroot.
Is PCOS te genezen?
Hoewel PCOS niet te genezen is, zijn er wel manieren om de klachten te verminderen. Door een gezonde leefstijl aan te nemen bijvoorbeeld. Denk aan voldoende bewegen en stoppen met roken en het drinken van alcohol. Zo worden de hormonen in balans gebracht. Dit kan niet alleen klachten zoals een onregelmatige menstruatie verminderen, maar ook op lange termijn gezondheidsproblemen zoals diabetes type 2 helpen voorkomen.
(Bron: Thuisarts, pcosplatform.nl, degenaecoloog.nl, nve.nl, NRC, antoniusziekenhuis.nl, huidziekten.nl. Foto: Shutterstock)
