Patiëntenorganisaties roepen op wisselen medicijnen te stoppen

Patiënten die moeten overstappen op een ander merk medicijn kampen als gevolg daarvan vaak met gezondheidsklachten: 1 op de 3 wordt ziek van een medicijnwissel. Patiëntenorganisaties doen daarom een dringende oproep aan het ministerie van Volksgezondheid, zorgverzekeraars en apothekers om een einde te maken aan onnodige medicijnwisselingen. 

Gezamenlijk onderzoek patiëntenorganisaties

De oproep komt na gezamenlijk onderzoek van 14 patiëntenorganisaties onder bijna 2000 patiënten. Uit het onderzoek van onder meer de Patiëntenfederatie Nederland, het Reumafonds, Nierpatiënten Vereniging Nederland en Schildklier Organisatie Nederland blijkt dat medicijnwisselingen als gevolg van het inkoopbeleid van zorgverzekeraars en apothekers zorgen voor onnodige gezondheidsklachten en onrust bij mensen die afhankelijk zijn van hun medicatie. Zo voelt 34 procent zich zieker of ongezonder na omzetting naar een ander merk van hun vertrouwde medicijn. Bijna een kwart van de mensen geeft aan hierdoor een extra medisch onderzoek te hebben ondergaan

Preferentiebeleid

Ongeveer een miljoen mensen met een chronische aandoening worden jaarlijks, zonder medische reden, op een ander merk medicijn overgezet. Volgens de onderzoekers moet zo’n 60 procent van hen één of meer keer per jaar wisselen. Bij bijna 40 procent is dit zelfs 3 keer of vaker. Het wisselen van verschillende merken medicatie komt door het inkoopbeleid, dat al jaren wordt gevoerd door zorgverzekeraars en apothekers. Door het zogeheten ‘preferentiebeleid’ vergoeden zorgverzekeraars niet meer het duurdere merkmedicijn, maar vaak een merkloze variant van hetzelfde medicijn. Dat is een medicijn met dezelfde werkzame stof, alleen is dat middel meestal goedkoper. Ook apothekers leveren geregeld deze medicijnen. Door dit beleid zijn de totale kosten aan medicijnen de afgelopen jaren sterk gedaald. De laatste jaren zijn bij veel medicijnen de prijsverschillen echter zo klein, dat de besparing daarop minimaal is.

Medische noodzaak

Bij het preferentiebeleid is de enige mogelijkheid voor patiënten om het oorspronkelijk voorgeschreven merkmedicijn te behouden de vermelding ‘medische noodzaak’ op het recept. Volgens de patiëntenorganisaties wordt dit echter in de helft van de gevallen niet gehonoreerd door apothekers. Michael Rutgers, directeur Longfonds: “Al jaren ondervinden patiënten ellende van het wisselen van medicijnen door voorkeursbeleid en inkoopbeleid van zorgverzekeraars en apothekers. Maar de problemen die patiënten ondervinden worden nog steeds niet serieus genomen. Het heeft een enorme impact op hun dagelijks leven als het medicijn waarvan ze afhankelijk zijn minder goed zijn werk doet. Daarnaast zien we dat patiënten soms onzeker worden en hun medicijnen verkeerd gaan gebruiken.”

Klachten

Na het wisselen hebben 40 procent van de mensen meer last van bijwerkingen. Bij bijna driekwart van de respondenten hebben deze bijwerkingen een negatieve invloed op hun emoties en bij 80 procent op lichamelijke activiteiten. Zo geven de onderzoekers het voorbeeld van migrainepatiënt Danielle Bouwmeester. De afgelopen jaren heeft zij al meerdere keren andere merken migrainemedicatie gekregen: “Het andere merk werkte slechter en gaf veel bijwerkingen. Ik heb een gezin, maar ik kon niks meer door het andere medicijn. Omdat ik mijn oude merk niet terugkreeg, moest ik terug naar de neuroloog om weer verschillende medicijnen uit te proberen. Dit zorgde voor veel onzekerheid.” Ook Johanna Langezaal maakte iets dergelijks mee. Zij is voor haar schildklieraandoening overgezet op een ander merk medicatie: “Ik werd verschrikkelijk ziek van het andere merk. Ik moest allerlei onderzoeken in het ziekenhuis ondergaan die achteraf onnodig bleken. Daar ben ik nog steeds woedend over.”

Oproep

Naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek willen de 14 patiëntenorganisaties dat bij bepaalde medicijnen en patiëntengroepen niet mag worden gewisseld van medicatie, omdat het risico op schade aan de gezondheid te groot is. Bij alle andere medicijnen mag er slechts één keer onder strenge voorwaarden worden gewisseld. Daarnaast moet de vermelding ‘medische noodzaak’ op een recept door de zorgverzekeraar en de apotheek gehonoreerd worden. De organisaties willen hierover met het ministerie van VWS en alle betrokken partijen bindende afspraken maken. Daarbij moet optimale zorg voor de patiënt uitgangspunt zijn.

(Bron: ANP)