Ouderdomsvlekken: wat zijn het en wat is er tegen te doen?

Veel 50-plussers krijgen ermee te maken: ouderdomsvlekken. Maar wat is het nou precies en kunt u er iets tegen doen? De naam is gekomen doordat de meeste vlekken vanaf het 50e levensjaar kunnen ontstaan, maar ook op jongere leeftijd kunnen ze al verschijnen. Wie veel in de zon heeft gelegen en weinig zonnebrand heeft gebruikt en vaak verbrand is, kan het vanaf zijn of haar 30^e al krijgen. De term ‘ouderdom’ klopt dus niet in alle gevallen. 

Wat zijn ouderdomsvlekken?

Ouderdomsvlekken zijn vlekken die in het gezicht, op de armen, benen, hals, nek of decolleté verschijnen. Zowel mannen als vrouwen krijgen ze.  Het zijn onschuldige vlekken en zullen nooit kwaadaardig worden. Sommige huidkankers kunnen wel op ouderdomsvlekken lijken. Ga voor een check daarom langs uw eigen huisarts.

Soorten ouderdomsvlekken

Er zijn 4 verschillende soorten ouderdomsvlekken: levervlekken, ouderdomswratten, bloedblaartjes en witte ouderdomsvlekken. De levervlekken (ook wel zonnevlekken genoemd) zijn de bekendste en ook het meest voorkomend. Er is een duidelijk verband over het ontstaan van leverplekken en de mate van zonnestralen op het lichaam. Daarom verschijnen deze plekjes ook vooral op plekken die blootgesteld zijn door de zon. Omdat het een goedaardige aandoening is, hoeft het niet behandeld te worden. Maar mocht u het vlekje niet mooi vinden of het om een andere reden weg willen hebben, dan zijn er wel behandelmogelijkheden. Denk dan aan het aanstippen met vloeibare stikstof of lasertherapie.

Ouderdomswratten

Ouderdomswratten lijken meestal op een wrat of ziet er wat bloemkoolvormig uit. Ze kunnen ook afgeplat zijn en licht of juist donkerbruin van kleur zijn. Ze ontstaan als gevolg van het ouder worden van de huid. Ook erfelijkheid speelt een rol. Iemand die een ouderdomswrat heeft, heeft er vaak meerdere. Bijna iedereen krijgt er uiteindelijk wel een paar, zegt Thuisarts.nl. De plekken komen voor op het gezicht, op de rug of borst en in de nek. Ze kunnen gaan jeuken. Ook hiervoor is geen behandeling nodig, maar het kan wel als u dat zelf prettiger vindt. Bij de huisarts kunnen ze afgeschaafd worden met een soort scherpe lepel. Er blijft dan een oppervlakkig schaafwondje over. Bevriezen met vloeibare stikstof is ook een optie en het laten wegsnijden kan ook. Dat laatste gebeurt vooral als de plek meer op een moedervlek lijkt.

Bloedblaartjes

Seniele angiomen, ook wel bloedblaartjes of ruby spots genoemd, zijn niet bruin maar rood of paars van kleur. Vandaar ook de namen. Ze kunnen al in de tienerjaren ontstaan en hoe ouder iemand wordt, hoe meer er verschijnen. Bij bijna alle 60-plussers zijn wel 1 of meerdere vlekjes te vinden. Het wordt daarom ook wel gezien als een verouderingsproces van de huid. Behandeling is niet nodig, maar kan wel als u dat zelf wilt. Hiervoor wordt wegbranden geadviseerd of lasertherapie.

Witte ouderdomsvlekken

Als laatste zijn er nog witte ouderdomsvlekken. De naam zegt al hoe ze eruit zien: wit. Het zijn ronde vlekjes van ongeveer 3 tot 8 millimeter en komen voornamelijk op armen en benen. Hoe ze ontstaan is onbekend. Omdat de vlekken voornamelijk bij 50-plussers wordt gezien, wordt gedacht dat het wel met ouder worden te maken heeft. Ook hebben veel mensen met de witte vlekjes vaak in de zon gelegen. Het zijn vaak meerdere witte vlekjes bij elkaar, maar die groeien nooit uit tot 1 grote vlek. Ook hier is behandeling niet nodig en werkt ook eigenlijk niks. Het enige wat u kunt doen om ze camoufleren is een zelfbruinende lotion te gebruiken.

Crèmes voor pigmentvlekken

Om de ouderdomsvlekken te behandelen zijn er ook crèmes. Alleen spreken verschillende dermatologen elkaar tegen of ze wel of niet helpen. Volgens onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie Jetske Ultee werkt een (medicinale) crème met azelaïnezuur of vitamine-A-zuur bij de plekken. Maar dermatoloog David Njoo zegt dat de resultaten erg tegenvallen. “In theorie klinken de bestanddelen interessant en veelbelovend maar ze kunnen in werkelijkheid niet optimaal hun werking uitoefenen, doordat ze niet diep genoeg in de huid kunnen komen. Kortom, een crème die ouderdomsvlekken doet verwijderen bestaat gewoon niet”, schrijft hij op zijn website.

Voorkomen van ouderdomsvlekken

Om te voorkomen dat de vlekken op jongere leeftijd al ontstaan, is het volgens de dermatologen aan te raden altijd zonnebrandcrème te smeren, zowel in de zomer als in de winter. Met minimaal SPF factor 30. Verder is bij mensen met een blanke huid het bijna niet te voorkomen dat ouderdomsvlekken ontstaan.

Dit artikel is eerder gepubliceerd en is door de redactie aangepast op 31 oktober 2024.

(Bron: Huidarts.com, RTL Nieuws, Thuisarts.nl, Benu Apotheek. Foto’s: Shutterstock)