Onderzoek naar angststoornis en antidepressiva

20 procent van de Nederlanders krijgt ooit te maken met een angststoornis. Door middel van antidepressiva kan de stoornis vaak behandeld worden. Onderzoek van psychotherapeut en onderzoeker bij GGZ inGeest en de afdeling psychiatrie van VUmc Willemijn Scholten wijst uit dat er een hoge kans op terugkeer van de klachten is, als uiteindelijk weer wordt gestopt met de medicatie.

Antidepressiva

Angststoornissen zijn erg bepalend en kunnen ervoor zorgen dat mensen niet meer kunnen werken, het huis niet meer uit komen en totaal geïsoleerd raken. 1 op de 5 Nederlanders heeft hier in meer of mindere mate last van. Veel mensen met angststoornissen krijgen antidepressiva voorgeschreven, maar willen het gebruik na herstel meestal afbouwen vanwege de bijwerkingen. De kans op een terugval is dan echter groot, wat tot dilemma’s leidt bij de gebruikers en behandelend artsen, concludeert onderzoeker Willemijn Scholten.

Terugvalpreventieprogramma

Scholten heeft onderzocht of de terugvallen verminderd kunnen worden door een cognitief-gedragstherapeutisch terugvalpreventieprogramma in te zetten. Hierbij wonen mensen 8 groepsbijeenkomsten bij onder begeleiding van een psycholoog en een psychiater. Het terugvalpreventieprogramma blijkt echter geen effect te hebben. De terugval is net zo hoog gebleken als bij de mensen die geen ondersteunend programma gevolgd hebben.

Angststoornis bij ouderen

Angst kan op jonge leeftijd al beginnen en op oudere leeftijd blijven bestaan. Als de angststoornis pas op latere leeftijd pas begint, is dat vaak door leeftijdsspecifieke kenmerken. Bij ouderen spelen angsten mee om een ernstige ziekte te krijgen, zoals dementie of om te vallen. Vaak openbaart angst zich bij ouderen als onderdeel van verschillende klachten. Lichamelijke ziekten en depressie komen vaak samen voor. De meest voorkomende angststoornis onder ouderen is generaliserende angststoornis (piekerstoornis). Ook fobieën komen veel voor.

Bij ouderen worden veel tranquillizers en benzodiazepines voorgeschreven. Langdurig gebruik van deze middelen leidt tot een groter risico om te vallen, achteruitgang van het geheugen en verslaving. De moderne antidepressiva hebben bewezen effect bij de behandeling van angststoornissen, meldt GGZNederland. Nog geen 4 procent van de patiënten met een angststoornis gebruikt echter een antidepressivum, tegen ruim 25 procent die een benzodiazepine gebruiken. Bij het gebruik van antidepressiva bij ouderen moet goed rekening worden gehouden met eventuele andere middelen die gebruikt worden. Soms werken die medicijnen elkaar tegen of versterken zij elkaar juist. Ook komt voor dat de dosering anders ligt, doordat de verwerking van de medicijnen door het lichaam trager gaat.

Angststoornissen zijn hardnekkig

Momenteel wordt in de richtlijnen geadviseerd om antidepressiva een jaar na het verdwijnen van de klachten af te bouwen. Geen goed idee, volgens Scholten. Er is nog geen bewijs dat het blijven gebruiken van de medicatie na een jaar ook nog effectief is, maar de resultaten van haar onderzoek hebben wel aangetoond dat het doorslikken tot 1 jaar een effectieve manier is om terugval te voorkomen bij mensen met angststoornissen. Haar conclusie: “angststoornissen zijn hardnekkiger dan we dachten. De kans op terugval is hoog en het afbouwen van antidepressiva blijkt lastig,” Scholten promoveert op vrijdag 29 september 2017 bij VUmc op dit onderwerp.

Maakt u zich zorgen over uw angstgevoelens en belemmeren deze uw dagelijks functioneren? Dan is het verstandig om contact op te nemen met uw huisarts.

(Bron: vumc.nl, ggz.nl)