Nieuwe behandeling uitgezaaide prostaatkanker
Jaarlijks krijgen ongeveer 10.000 mannen in Nederland de diagnose prostaatkanker. Het is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen boven de 55 jaar. Een nieuwe behandelmethode voor uitgezaaide prostaatkanker lijkt veelbelovend en kan de kwaliteit van leven van patiënten fors verbeteren. Maar hoe gaat de behandeling in zijn werk? Dokter Ted van Essen legt uit.
De prostaat is een klier zo groot als een kastanje. Het zit net onder de blaas en rondom de urinebuis. In de prostaat wordt het vocht geproduceerd dat zich vermengt met de zaadcellen die vanuit de zaadleiders in de prostaat terechtkomen. Dat vocht zorgt ervoor dat de zaadcellen langer in leven blijven. Door de werking van het mannelijk hormoon testosteron kan de prostaat op latere leeftijd groter worden en kunnen er goedaardige of kwaadaardige afwijkingen ontstaan. De kans op prostaatkanker neemt toe met de leeftijd. Veel oudere mannen lijden eraan, maar het is een vorm van kanker die langzaam groeit en daardoor overlijden mannen eerder met kanker dan áán die kanker, en veelal ook zonder dat ze ernstige klachten hebben ervaren.
Gevolgen
In ongeveer 70 procent van de gevallen waarin prostaatkanker wordt geconstateerd, is het niet uitgezaaid. De behandeling is gericht op genezing, bijvoorbeeld een operatie of het in- of uitwendig bestralen van de prostaat. De kans op beschadiging van het omliggende weefsel is aanwezig en bij het volledig verwijderen van de prostaat is zaadlozing niet meer mogelijk. Dit kan gevolgen hebben voor uw seksleven. Als de prostaatkanker wel is uitgezaaid is genezing niet meer mogelijk, maar zijn er nog wel verschillende behandelingen die de ziekte kunnen remmen en de klachten kunnen verminderen.
Lutetium-177-PSMA therapie
Maar de ontwikkelingen staan niet stil en nu is er een nieuwe behandelmethode waarbij een veelbelovende manier van bestralen wordt toegepast. Het gaat om de zogeheten Lutetium-177-PSMA therapie. Deze behandeling wordt in Duitsland al veel gegeven. Er moet nog nader onderzoek worden gedaan voordat het in Nederland door de zorgverzekeraars kan worden vergoed. Het komt erop neer dat bij deze methode de kankercellen van uitgezaaide prostaatkanker nog veel gerichter dan voorheen van binnenuit kunnen worden bestraald, zodat in vergelijking met de conventionele radiotherapie minder gezonde cellen worden beschadigd. In de celwand van prostaatcellen zit een bepaald eiwit: PSMA (Prostaat Specifiek Membraan Antigeen). Wanneer zo’n cel zich tot kankercel heeft ontwikkeld, is de hoeveelheid PSMA 10 tot 200 keer hoger dan in een gezonde cel. Nu is er een stofje ontdekt dat zich specifiek hecht aan PSMA. Daaraan wordt het radioactieve Lutetium-177 gekoppeld. Wanneer een patiënt hiervan een injectie krijgt, dan gaat dat in het lichaam linea recta naar die prostaatkankercellen en juist niet naar gezonde cellen. De radioactieve bètastraling die uit dit Lutetium-177 vrijkomt vernietigt de kankercel. Omdat die straling hoogstens 1 millimeter doordringt, blijft de schade binnen de kankercel. Er is dus vrijwel geen risico voor de omliggende gezonde weefsels. Omdat die PSMA ook in speekselklieren zit, is de bijwerking van de therapie vooral verminderde speekseluitscheiding.
In ontwikkeling
Het is nog een behandeling in ontwikkeling. Er wordt nog uitgebreid onderzoek naar gedaan. Het werkt inmiddels wel levensverlengend bij uitbehandelde patiënten en zorgt door de precisie ervan voor een betere kwaliteit van leven. In het UMC Utrecht wordt het al bij geschikte patiënten toegepast, ook in het Radboud UMC zijn ze er mee bezig. Er loopt nu ook een grote internationale studie (80 ziekenhuizen en 750 patiënten), waar vanaf 2019 ook andere Nederlandse ziekenhuizen aan mee gaan doen. Deze therapie is alleen werkzaam bij prostaatkanker. Er zijn wel vergelijkbare behandelingen met andere radioactieve stoffen bij andere tumorsoorten, zoals met radioactief jodium bij schildklierkanker. Wellicht wordt op den duur deze Lutetium-177 PSMA ook toegepast voordat de prostaatkanker is uitgezaaid, maar vooralsnog wordt het uitgeprobeerd bij patiënten in het eindstadium van de ziekte.
Er is voor dit soort onderzoek veel geld nodig. Kijk voor meer informatie over het onderzoek van het UMC Utrecht op de website www.prostaatkankeronderzoek.nl.
Dit onderwerp wordt besproken in Tijd voor MAX op dinsdag 6 november 2018.
–
Stel uw vraag aan dokter Ted van Essen
U kunt van dinsdag 6 november tot woensdag 7 november 2018 10.00 uur hieronder vragen stellen aan dokter Ted van Essen over prostaatkanker. Andere vragen worden niet beantwoord. Na woensdag 7 november 2018 mag u uiteraard een reactie achterlaten, maar deze wordt niet meer beantwoord. Dit betreft geen persoonlijk consult! De dokter moet u daarvoor immers goed kennen. Dokter Ted helpt u graag met algemene informatie en achtergronden bij het onderwerp dat is behandeld in Tijd voor MAX.
U moet zich eerst registreren en inloggen om uw vraag te stellen. Uw e-mailadres is niet zichtbaar voor anderen en u kunt een fictieve naam opgeven. De naam die u achterlaat is wel zichtbaar. Ter bescherming van uw privacy verzoeken wij u persoonlijke gegevens niet te vermelden in uw bijdrage.
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Krijg na chemobehandeling met Docetaxel nu iedere 3 maanden Zoladex staafje geïnjekteerd. PSA is nu ondetecteerbaar. Heeft behandeling met Lutetium nu, of in de toekomst zin?
Als de huidige behandelingen die u krijgt, niet meer zouden werken, kan het zinvol zijn deze Lutetium-177-PSMA behandeling te ondergaan. Daar kan uw uroloog u t.z.t. over voorlichten.
Wat zijn de eventuele bijwerkingen?
Omdat de cellen van de speekselklieren dezelfde PSMA-stofjes hebben, vindt door die Lutetium-177-PSMA behandeling ook destructie van de speekselklieren plaats, waardoor klachten van een droge mond ontstaan. Daardoor kan de behandeling niet eindeloos herhaald worden.
Goedenavond
Mijn man(76jr) heeft sinds 5 jaar uitgezaaide prostaatkanker. Uitzaaiing in de lymfeklieren . Hij wordt behandeld met hormooninjecties(Eligard) het medicijn bicalutamide 50mg. Hij heeft onlangs 15 bestralingen gehad. Er waren 2 goudstaafjes geplaatst.
Mijn vraag is of het zin heeft achter deze nieuwe behandelmethode aan te gaan
Hij wordt behandeld in het AVL in Amsterdam
Bij voorbaat dank voor uw antwoord
Dat kan ik niet overzien, maar ik heb begrepen dat het AVL ook gaat meedoen aan dat wetenschappelijke onderzoek naar deze Lutetium-177 behandeling, dus zijn uroloog kan hem daarover bijpraten.
Zelfde vraag vraag als van Jaapfh. Januari 2016 prostaatkanker uitgezaaid T3 N?M5 . Degeralix en Chemotherapie. PSA nu 0,1 . Heeft het al zin nu te beginnen i.p.v. te wachten tot de kanker crpc is (Castratie resisitent) ?. Dan ben je in feite al te laat . De kanker is dan een stuk agressiever. Ik vind het belangrijk het nu al te onderdrukken. Wat ik denk is dat zinvol of niet en waar kun je terecht in Duitsland. Voordat de zorgverzekeraars hier zover zijn vrees ik het ergste voor mij .
Nu nog wordt deze experimentele behandeling alleen gegeven aan mannen met uitgezaaide prostaatkanker bij wie geen andere therapie meer mogelijk is. In de toekomst wordt wellicht eerder in de ziekte begonnen hiermee. Maar let wel: er treedt geen genezing op, alleen verbetering van de kwaliteit van leven en misschien enige levensverlenging.
Hallo
Is het nog mogelijk om een testpersoon te worden ?
Wanneer kom je hiervoor in aanmerking ?
Begin 2019 begint het onderzoek in Nederland te lopen, in het UMC Utrecht, het Radboud, het Antonius en het AVL. Uw uroloog kan u over de precieze inclusiecriteria verder vertellen. Het onderzoek wordt gedaan bij mannen bij wie geen andere behandelopties meer beschikbaar zijn.
Mijn broer heeft prostaatkanker met uitzaaiingen in de ribben, wervels, en staartbeen, er wordt nu een behandeling met Radium voorgesteld in het UMC MAASTRICHT, de uitleg hierover lijkt op deze nieuwe behandeling, wat is het verschil, en begrijp ik goed dat het nog nergens vergoed wordt? Mvg Alyce Boender
Behandeling met radioactief Radium-223 is heel geschikt om pijnlijke uitzaaiingen in de botten te behandelen. De besproken Lutetium-177 behandeling werkt ook bij uitzaaiingen in o.a. de lymfeklieren. Voor bot-uitzaaiingen is die Radium behandeling het geschikst. Die wordt nu al standaard in veel ziekenhuizen uitgevoerd.
Sinds 2010 is er bij me ACC ontdekt.
In De HIT in Heidelberg behandeld met ion bestraling in 2010.
Hervallen in 2014 en opnieuw bestraling gehad in Gent. Ik heb 2 jaar Nexavar geslikt, heb geen afspraken met specialisten meer omdat ze niets kunnen doen. Bevestigd vorig jaar in het VU in A’dam.
Tumor groei op longen en hersenen.
Is deze bestraling goed nieuws voor me?
Groet, VivianV
De besproken behandeling is voor uitgezaaide prostaatkanker, waarvoor geen andere therapie meer voor handen is. Ik vrees dat u daarmee niet geholpen kunt worden.
Beste Vivian,
Omdat speekselklieren ook PSMA hebben. Is het ook mogelijk ACC met lutetium-177-psma te behandelen. Dit hebben we al bij enkele patienten die geen reguliere behandelmogekijkheden meer hebben geprobeerd.
ik raad een 2nd opinion in het umc utrecht te vragen om te kijken of deze behandeling mogelijk bij jou zinvol kan zijn.
Met vriendelijke groet,
Goedenavond,
Ik heb sinds vorig jaar uitgezaaide prostaatkanker. Is volgens de professor kleinschalig. Ben tot nu toe alleen behandelt met Zoladex, die ik om de 3 manden krijg. Ben nu onder behandeling bij het Prostaatcentrum Rotterdam. Kan ik voor deze behandeling in aanmerking komen en zo ja waar wordt dit dan uitgevoerd? Mijn leeftijd is 63, ben tot nu toe erg sportief en doe nog altijd alles. Ondervind er tot op heden geen last van! Graag uw reactie
Nee, zeker niet. Als ik lees hoe uw behandeling er nu uitziet, denk ik dat er nog van alles aan gedaan kan worden. Daarom heeft behandeling met Lutetium-177 bij u nu geen meerwaarde.
Hallo, ik ben 52 en sinds februari dit jaar in behandeling voor uitgezaaide prostaatkanker (uitzaaiingen in de ruggenwervels en schouder). Bestraling, chemo met Docetaxal en maandelijks een hormooninjectie (Frimagon). Mijn PSA is gedaald van boven de 900 naar 0,1 nu. Het verhaal is tot nu toe dat je pas in aanmerking komt voor een behandeling met Lutetium 177 als castratie-resistentie optreedt. Is het wat u betreft verstandig om al eerder met deze behandeling te starten en castratie-resistentie niet af te wachten? Vergoeden Nederlandse zorgverzekeraars een behandeling in Duitsland of (nog) niet?
De werking voor prostaatkanker met uitzaaiingen bij castratie resistentie, moet dus nog worden aangetoond in dit onderzoek. In Duitsland geven dokters die therapie al langer, zonder dat het wetenschappelijk bewijs er is. Natuurlijk zal in de toekomst deze behandeling ook in een eerder stadium uitgeprobeerd gaan worden, maar voor de werkzaamheid daarvan is nog een enkel bewijs.
Voor 3 maanden terug is bij mij prostaatkanker met helaas uitzaaiingen geconstateerd.
Meteen ben ik begonnen met het innemen van Bicalutamide.
Vervolgens heb ik een Zoladex injectie gekregen welke drie maanden
zijn werk moet dien. Volgende week heb ik een afspraak met de oncoloog en zal waarschijnlijk een chemotherapie gepland worden.. De uitzending heb ik niet in zijn geheel gezien maar begrijp dat deze behandeling echt hoopvol is. Mijn vraag is natuurlijk of ik ook in aanmerking kom voor een dergelijke behandeling. Mijn leeftijd is 72 en ik beschik over een goede condities. Graag uw reactie.
Dick
Nee, u komt niet in aanmerking om met dit grote onderzoek naar de werking van Lutetium-177-PSMA mee te doen, omdat het bedoeld is voor mannen bij wie de ‘gewone’ behandelingen nog werken. Hopelijk wordt de goede werking van deze behandeling in dit wetenschappelijke onderzoek bevestigd en gaan zorgverzekeraars het in de toekomst vergoeden.
Enige maanden terug werd er een PSA van 210 geconstateerd, onder avodart.
Scan gemaakt: metastasen in lymfklieren para-iliacaal en para-aortaal.
Avodart gestopt.
Gestart met casodex sedert begin 2018. PSA gedaald naar 81 in maart dit jaar. tot eind december doorgaan met casodex. LHRH wordt overwogen.
Min leeftijd is 77.
Zou ik een geschikte kandidaat kunnen zijn voor deze nieuwe behandeling?
Uw oncoloog kan dat het beste beoordelen, maar zo te zien zijn er bij u nog allerlei opties om de ziekte te behandelen en komt u niet in aanmerking voor genoemd wetenschappelijk onderzoek.
Bij mijn man is 3 weken geleden agressieve prostaatkanker geconstateerd. Zijn psa is 220 en de gleason score 9. Afgelopen donderdag heeft hij een pet-scan gehad waarvan wij as. Vrijdag de uitslag krijgen en te horen krijgen welke behandeling zal worden toegepast. Alles ziet er niet veelbelovend uit aangezien mijn man hevige rugpijn heeft en moe, moe, moe is.
Er wordt daarom met uitzaaiingen rekening gehouden. Mijn vraag : Zou mijn man voor de behandeling in aanmerking kunnen komen en welke stappen moet ik ondernemen.
Gaarne uw reactie, Wil Remmelts Hoeding
In vervolg op bovenstaand bericht. Wordt deze behandeling ook toegepast in de prostaat kliniek in Gronau?
Uw uroloog of oncoloog kan daarover het beste oordelen, maar uit wat u schrijft maak ik op dat er nog geen behandeling is gestart. Er is veel mogelijk om de ziekte te verlichten of te vertragen. Als de ‘gewone’ behandelingen niet meer zouden helpen, is deze Lutetium-177 therapie wellicht een optie op den duur.
en ik neem aan dat ook in Duitsland eerst andere therapie zal worden gegeven.
Mijn echtgenoot 63 jaar heeft nu 3 jaar uitgezaaide prostaatkanker.De eerste behandeling was met hormoontabletten.daarna volgde een chemokuur met doxetaxel wat goed aansloeg,Helaas liep de PSA weer op en daarna heeft hij Radium injecties 223 gehad.Hij is nu bezig met zijn tweede serie doxetaxel.Komt hij in aanmerking voor deze nieuwe behandeling?
Hij kan dat het beste overleggen met de oncoloog, want wellicht zijn er nog allerlei andere opties van chemotherapie. Pas indien die er niet meer zijn, komt deze experimentele behandeling in aanmerking.
Beste dokter Ted,
Mijn vader heeft onlangs de uitslag prostaatkanker gekregen. Er volgen nu eerst nog onderzoeken, zoals een PET scan.
Ik begrijp dat nog maar weinig ziekenhuizen deze behandeling uitvoeren. Is het mogelijk, als mijn vader in aanmerking komt, om verwezen te worden naar een ziekenhuis/arts die deze behandeling al wel uitvoert? Bedankt voor uw reactie! Groetjes Charlotte.
Het is inderdaad zo dat deze behandeling vanaf begin 2019 in 4 ziekenhuizen gaat plaatsvinden in het kader van een wetenschappelijk onderzoek. Als daaruit blijkt dat het een zinvolle behandeling is, zal het in de toekomst vast ook in andere ziekenhuizen gaan plaatsvinden.
Nu wordt deze behandeling alleen gegeven in het geval er uitgezaaide prostaatkanker is die nergens anders mee kan worden behandeld. Ik denk dat uw vader nog met allerlei therapieën is te helpen, maar misschien komt hij ooit zover dat hij voor deze Lutetium-177 behandeling in aanmerking komt.
Beste
Zijn er hier mensen die ook uitbehandeld zijn ?.mijn vader is 80 j en heeft net therapie met radium achter de rug. Psa is ondertussen terug gestegen. Dokter stelt nu nog een laatste chemokuur voor en dan stopt het voor hem. Hier personen die ook in dit stadium zitten?
Hallo Fleur,
Hier hetzelfde verhaal. Mijn vader is 72, ook radium gehad en nu is het voorstel chemo en daarna houdt het op. Wij hopen heel erg op de psma therapie, maar blijkbaar vallen we nog buiten de boot hiervoor? Ik ben bang dat de bijwerkingen van de chemo vreselijk zijn en zoals je het leest zou het bij de psma therapie wat meer kunnen vallen. Ik had hem dit graag gegund.