Mondkapjes discussie: waarom zijn ze hier niet verplicht, maar in andere landen wel?

In heel veel landen is het dragen van een mondkapje op openbare plekken verplicht. In Nederland is dit niet zo, maar waarom eigenlijk niet? 

Mondkapjesdiscussie

Vlak nadat corona een serieus probleem blijkt, breekt ook de discussie rondom het dragen van mondkapjes los. Houden zij het virus nu wel of niet tegen? En waarom is het dragen ervan in sommige landen wel verplicht en in andere niet? In april 2020 besteden wij op MAX vandaag al aandacht aan de onderwerp en nog altijd is het actueel. In het artikel van april 2020 refereren wij naar het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), onderdeel van de Verenigde Naties. De WHO is destijds van mening dat het dragen van mondkapjes niet echt nodig is, omdat ze niet echt helpen verspreiding van het virus tegen te gaan. De Nederlandse gezondheidsorganisatie RIVM en de regering volgt dit advies en verplicht het dragen van mondmaskers daarom ook niet.

Waarom niet in Nederland?

Inmiddels is de WHO op het eigen standpunt teruggekomen en adviseert zij mensen wereldwijd om toch een mondmasker te dragen als zij zich in de openbare ruimte bevinden. Ook de andere grote gezondheidsorganisatie, het Amerikaanse CDC, adviseert dit. Hoewel het gebruikelijk is om de adviezen van een grote gezondheidsorganisatie op te volgen, heeft Nederland het beleid nog niet aangepast. Dit in tegenstelling tot veel andere landen. In onze buurlanden is het dragen van een mondkapje tijdens het winkelen bijvoorbeeld verplicht en in Spanje, Italië en Oostenrijk is het in bepaald gebieden niet eens toegestaan om de straat op te gaan zonder bedekking van neus en mond.

Geen wetenschappelijk bewijs

Dat het dragen van een mondmasker hier niet verplicht is, heeft vermoedelijk te maken met het feit dat de leden van het Outbreak Management Team (OMT) vinden dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is dat het dragen van mondmaskers steunt. Het OMT adviseert de overheid over het coronabeleid, waardoor er waarschijnlijk niets gaat veranderen aan het mondkapjesbeleid zolang zij zich er niet over uitspreken.Daarom is het dragen van een mondkapjes in ons land alleen verplicht in het openbaar vervoer en verder nergens anders.

Roep om mondkapjesplicht

Ondanks dat de leden van het OMT, waar onder meer RIVM-directeur Jaap van Dissel onderdeel van uitmaakt, dus van mening zijn dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is, wordt de roep om een mondkapjesplicht in ons land luider. Zo hebben de burgemeesters van Amsterdam en Rotterdam laten weten dat zij een mondkapjesverplichting willen in hun steden. Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam noemt in het NOS-programma Nieuwsuur het niet naleven van de andere coronamaatregelen als motivatie voor zijn wens: “Het meest maak ik mij zorgen over het feit dat de belangrijkste maatregel, die waar we het meest van verwachten, de 1,5 meter, sleets is geworden. Voor heel veel mensen heeft die geen betekenis meer en dat betekent dat we ons moeten beraden op what’s next.”

En dat what’s next is volgens Aboutaleb dus een mondkapjesplicht, zodat de steden een maatregel achter de hand hebben als het aantal coronabesmettingen blijft stijgen. Ook noemen de Rotterdamse burgervader en zijn Amsterdamse collega Halsema verplichte thuisquarantaine na een positieve coronatest als eventuele nieuwe maatregel.

Onderzoeken

Daarnaast zijn er ook steeds meer wetenschappelijke onderzoeken die het dragen van een mondkapje toch lijken aan te moedigen. Zo publiceert het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift The Lancet recent de resultaten van een Amerikaans onderzoek waaruit blijkt dat het dragen van een mondkapje het infectierisico kan verkleinen. Ook vooraanstaand Brits onderzoek wijst dit uit.

In Nederland wordt ook onderzoek gedaan naar dit onderwerp. Onder meer hoogleraar en natuurkundige Detlef Lohse van Universiteit Twente houdt zich hiermee bezig. Hij werkt samen met collega’s aan een grootschalig onderzoek over de verspreiding van corona via vochtdeeltjes in de lucht. De eerste resultaten wijzen volgens Lohse al uit dat het dragen van een mondkapje in overdekte ruimtes echt effect heeft.

(Bron: WHO, CDC, archief, The British Acadamy, Volkskrant, Tubantia, RIVM, RTL, Rijksoverheid)