Melanoom

Moedervlekken. Bijna iedereen heeft ze wel. Groot of klein, veel of weinig. Maar wat als een moedervlek verandert van vorm of kleur? En wanneer is het geen moedervlek maar een melanoom.

Zwart gezwel

Melanoom betekent letterlijk: zwart gezwel. Het is huidkanker met een bruine kleur. Ze ontstaan soms uit moedervlekken. Moedervlekken zijn ophopingen van pigmentcellen in de huid. De meeste moedervlekken ontstaan tussen het 3^e en 20^e levensjaar. Na het 50^ste levensjaar verdwijnen ze vaak weer. Gemiddeld heeft iedereen er wel zo’n 50, maar sommige mensen hebben er veel meer. Dan is het zaak om zo nu en dan de huid goed te checken op veranderingen.

Meestal zijn bobbeltjes en vlekjes goedaardig. Levervlekken en ouderdomswratjes krijgt iedereen op den duur. Maar heel soms zijn moedervlekken kwaadaardig . Melanomen kunnen uitzaaien en u kunt er zelfs aan overlijden. Elk jaar krijgen 2000 tot 3000 mensen een melanoom. De piek ligt tussen het 45e en 60^e levensjaar.

Herkennen

Hoe kunt u een melanoom (huidkanker) herkennen? Wanneer is het nou een gewone moedervlek en wanneer moet je echt naar een arts?

Er bestaat een controlemiddel voor: ABCDE (Engels)

• Asymmetrie: de (moeder)vlek is niet symmetrisch van vorm
• Border: de (moeder)vlek heeft onregelmatige randen
• Color: de (moeder)vlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren
• Diameter: de (moeder)vlek heeft een doorsnede van meer dan 6 millimeter
• Evolutie: de (moeder)vlek jeukt, bloedt of verandert

Dus als moedervlekken veranderen, groter worden, de kleur anders wordt of een combinatie van verschillende kleuren, gaan jeuken of bloeden, dan is het zaak om het aan de dokter te laten zien.

Oorzaak

Mensen met een lichte huidskleur, met veel sproeten of rossig haar, hebben meer risico op een melanoom. Mensen met een erfelijke aanleg voor melanoom, hebben soms naast gewone moedervlekken ook een groot aantal afwijkende moedervlekken verspreid over het lichaam. Wat de precieze oorzaak is, is niet bekend. De relatie tussen zonnebaden en verbranding door de zon en huidkanker wordt steeds vaker gelegd. Dat geldt nog sterker voor andere huidtumoren. Zonlicht en vooral zonnebrand als kind verhoogt de kans op huidkanker later.

Behandeling

Melanomen kunnen overal op onze huid voorkomen. De meeste melanomen ontstaan uit het niets. 30% komt voort uit een moedervlek. Bij vrouwen ontstaan ze vaak op de benen, bij mannen op de rug en bij ouderen op het hoofd. Het kan ook ontstaan op het slijmvlies in de mond of in een oog.

Het meest zorgvuldig verwijderen van de melanoom is het wegsnijden met een rand eromheen. Daarnaast gaat de arts op zoek naar mogelijk uitzaaiingen in de klieren. Soms is er chemotherapie of bestraling nodig. Er bestaan ook nog andere vormen van therapie. Bespreek die met uw behandelend arts.

Dit onderwerp is besproken op 5 oktober 2011 in KoffieMAX.