Maagbeschermers
Maagklachten zoals pijn in de bovenbuik, brandend maagzuur, oprispingen, opgeblazen gevoel, misselijkheid en vol zitten komen veel voor. Maagzuurremmers helpen daarvoor. Die leggen de productie van het maagzuur stil. Mogelijke reden: de terugtrekking van maagzuurremmers uit het basispakket.
Zuurbranden
Last van maagzuur heeft vaak te maken met een bepaalde leefstijl. Oorzaken kunnen zijn teveel eten, roken, vet eten, citrusvruchten, uien, koolzuurhoudende dranken, koffie en alcohol. Soms spelen angst of depressie een rol. Wanneer de buik te dik is, stuwt dat het maagzuur ook op naar boven, de slokdarm in. Dat kan dan pijn doen op de borst of in de keel of men proeft dat zuur. Dat heet dan zuurbranden. Ook sommige medicijnen geven maagklachten, vooral pijnstillers. Paracetamol doet dat niet, dat is altijd de veiligste pijnstiller. De pijnstillers ibuprofen, diclofenac of naproxen geven niet alleen maagklachten, maar leiden ook vaak tot een maagbloeding. Dat is altijd een ernstige ziekte, die heel vaak tot ziekenhuisopname leidt. Het kan zelfs de oorzaak van overlijden zijn.
Verder: let op het gewicht, niet teveel eten, zeker niet voor het slapen gaan. Vermijdt voedsel waarvan men weet dat die last geven. Vaak is dat koffie, alcohol, vette of zure dingen. Stop met roken. Het helpt soms ook om het hoofdeinde van het bed wat omhoog te draaien. Dan stroomt het zuur minder gemakkelijk terug de slokdarm in.
Maagbloeding
Een maagbloeding voelt u meestal niet aankomen. U hoeft zelfs helemaal geen maagklachten te hebben en toch een maagbloeding krijgen. Bij het overgeven van bloed is het direct duidelijk, maar soms gebeurt dat niet en komt het bloed in de ontlasting terecht. Dat ziet er dan zwart uit, als een soort teer. Dat is altijd een reden om naar de dokter te gaan, want men weet niet hoeveel bloed men verloren heeft. Als dat veel is, kun men in shock raken. Problemen volgen elkaar dan op. In het ziekenhuis zullen ze dus altijd proberen de bloeding te stelpen met een scopie van de maag. Met zo’n slang kijken ze dan in de maag en branden het bloedende plekje dicht.
Maagzuurremmers voor ouderen
Maagzuurremmers bestaan nog niet zo lang. In de jaren 70 werden mensen voor dit soort klachten nog geopereerd. Maagzuurremmers helpen heel goed. Alleen wanneer met stopt dan komen de klachten weer terug. Dat leidt dan vaak tot chronisch gebruik dat moeilijk te stoppen is. Bovendien gebruiken ouderen vaak medicijnen die tot maagklachten leiden. Naast de genoemde pijnstillers, geldt dat ook vaak voor bloedverdunners. Heel vaak is het nodig om naast de pijnstillers of bloedverdunners een maagzuurremmer te slikken. Boven de 80 jaar geldt dat altijd, boven de 70 ook als men ooit een maagzweer heeft gehad. Boven de 60 worden maagzuurremmers voorgeschreven naast medicijnen als antidepressiva en middelen tegen botontkalking. Ook bij reuma, hartfalen of diabetes is dat vaak nodig.
Maagzuurremmers niet meer gratis
De minister heeft in 2012 besloten om de kosten te beperken en maagzuurremmers alleen nog gratis te verstrekken aan chronisch zieken. Dat zou 76 miljoen euro opbrengen. Het idee is dat mensen misschien eerder met zuurremmers stoppen, als ze die zelf moeten betalen. Mensen vinden vaak dat een pilletje slikken makkelijk is dan veranderen van slechte gewoontes.
De eerste keer kost een recept zuurremmers 13 euro en daarna ongeveer 7 euro in de maand. Wanneer men altijd maagzuurremmers nodig heeft, dan wordt het wel vergoed. Chronisch gebruik betekent langer dan een half jaar. Wanneer men dus altijd maagklachten heeft of chronisch pijnstillers moet gebruiken, of bloedverdunners, dan moet men ook chronisch die maagzuurremmers slikken. Vaak zal de dokter die gelijk erbij geven en anders let de apotheker daar wel op.
Als ze niet chronisch gebruikt worden, worden maagzuurremmers niet vergoed. Daar zit een probleem. Ibuprofen of diclofenac is ook zo zonder recept bij de drogist te koop. Daar wijst niemand de gebruiker erop dat men daarnaast ook maagzuurremmers moet innemen. Maar het blijkt dat mensen ze soms ook niet nemen, al heeft de dokter ze voorgeschreven. Het lijkt erop dat de kosten mensen ervan weerhoudt om ze te nemen. Sinds 2012 is het percentage patiënten dat bij de pijnstiller een zuurremmer neemt gedaald van 73% naar 69%. Er is berekend dat dit tot 400 extra maagbloedingen leidt.
Blijf de zuurremmers wel nemen, als dat nodig is vanwege de leeftijd of de andere medicijnen. De minister laat onderzoeken hoeveel mensen in het ziekenhuis terechtkomen door het gebruik van pijnstillers zonder die zuurremmers te nemen. Ik denk dat het verstandig zou zijn om die zuurremmers bij ouderen of chronisch zieken weer te vergoeden. Dat zou wel eens goedkoper kunnen zijn dat die onnodige ziekenhuisopnames.
Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 12 november 2013 en op 27 februari 2009.