Koud douchen, is dat ook in de winter een goed idee?

Het koude water dat in de winter uit de kraan komt, is niet warmer dan ongeveer 12 graden. Dat klinkt niet heel uitnodigend, toch wordt er beweerd dat het een goed idee is om ’s ochtends onder een koude douche te stappen. Het zou namelijk een hoop gezondheidsvoordelen met zich mee brengen, maar is dat ook wel zo?

Vernauwing van de bloedvaten

Wat het lichaam doet wanneer het in aanraking komt met kou, is de warmte zolang mogelijk vast proberen te houden. Dit wordt gedaan door de bloedvaten in de huid. Die vernauwen zich, geven hierdoor minder warmte af aan de omgeving en houden zo de kern van het lichaam warm. Door deze reactie koelen onze ledematen het eerst af, waardoor de romp en het hoofd zo lang mogelijk de warmte kunnen vasthouden. Dit is een soort overlevingsinstinct van het lichaam.

Rillen en klappertanden

Een andere reactie van het lichaam om zichzelf warm te houden is rillen. We kunnen op die manier 4 keer zoveel warmte produceren dan wat we normaal in rust doen. De spieren trekken samen en we gaan klappertanden. Allerlei manieren om zoveel mogelijk warmte te genereren. Ons lichaam is nauwelijks ingesteld op het omgaan met kou, maar door ons gedrag kunnen we er wel mee omgaan. We gaan ons er naar kleden of zoeken een warme plek om te kunnen overleven in de kou.

Lees ook: Te heet douchen leidt tot een droge huid, jeuk en duizeligheid

In balans blijven

Eigenlijk zijn we constant bezig met onszelf warm houden, waarom zouden we dan toch onder die koude douche stappen? Omdat we tegenwoordig zo comfortabel leven, wordt ons lichaam nog weinig uitgedaagd. We hoeven weinig moeite te doen om warm te blijven en kunnen eten wanneer we dat willen. Dat wordt homeostase genoemd. Als we altijd op die manier blijven leven, daalt onze conditie, worden we te zwaar en zijn er meer gezondheidsrisico’s. We moeten er voor zorgen dat ons lichaam in balans blijft, door bijvoorbeeld inspanning, om onze conditie te verbeteren. Dit geldt ook voor temperaturen. Door vaker de hitte in te gaan, past het lichaam zich aan en leert het zich beter te koelen.

Stressniveau verlagen

Bij kou zit dat anders. Op korte termijn past het lichaam zich aan. Wanneer u de 1e keer onder de koude douche staat, zult u misschien gaan hyperventileren. Na een aantal dagen zal de koude douche steeds minder koud aanvoelen en gaat het ademhalen ook steeds beter. Door elke dag koud te douchen kan ons lichaam zich steeds sneller aanpassen aan de kou. Dat kan heel handig zijn als u wilt leren uw ademhaling snel onder controle te krijgen tijdens stressmomenten. U kunt hierdoor uw stressniveau dus verlagen. Een nadelig effect van de verfrissende douche, is dat het lichaam ook minder warmte gaat produceren. Ons lichaam past zich, in tegenstelling tot warmte, op lange termijn niet aan. De doorbloeding in lichaamsdelen zal hiervan niet veranderen.

Lees ook: Dit is waarom plassen onder de douche geen goed idee is

Immuunsysteem

Er is vooralsnog niet bewezen dat alleen het koude water kan bijdragen aan een beter immuunsysteem. Wel kan het zo zijn dat, als u tijdens het koud douchen ademhalings- en concentratieoefeningen uitvoert, het immuunsysteem een kleine boost krijgt. Daarnaast worden door de prikkels op uw huid seintjes naar de hersenen gestuurd, waardoor u in korte tijd adrenaline en endorfine door uw lichaam voelt stromen. Deze gelukshormonen zorgen ervoor dat u zich voor een korte tijd goed zult voelen. Hoewel er nog kritisch naar de gezondheidsvoordelen gekeken moet worden, zijn er weinig redenen om niet te genieten van een verfrissende douche. Bent u hartpatiënt, dan kunt beter kiezen voor een warmere douche. Een snelle overgang in temperatuur kan namelijk risico’s met zich mee brengen. Douche om dezelfde reden ook weer niet te heet.

(Bron: Quest, RTL Nieuws, Universiteit van Nederland. Foto: Shutterstock)