Is een talgkliercyste of onderhuids vetbultje onschuldig?

Het komt vaker voor dan u denkt, een onderhuids vetbultje. Het word ook wel een talgkliercyste of atheroomcyste genoemd. Het kan geen kwaad, maar wel heel vervelend zijn. Maar hoe ontstaat zo’n bultje en is het eenvoudig weg te halen? We leggen de vraag voor aan dokter Ted van Essen. 

Talgklieren

In de huid, behalve in de handpalmen en de voetzolen, zitten duizenden talgkliertjes. Deze kliertjes maken talg. Dit is noodzakelijk voor onze huid. Het zorgt er namelijk voor dat de huid niet uitdroogt en het beschermt tegen infecties door bacteriën en schimmels. Maar soms raakt een talgklier verstopt. Dode huidcellen, zweet en talg hopen zich dan op en er ontstaat een bolletje. Dit bolletje wordt ook wel een talkkliercyste genoemd. Veel voorkomende plekken zijn het hoofd, de nek en rug. Over het algemeen is het bultje tussen de 0,5 en 3 centimeter groot en kenmerkt zich door een zwart puntje in de kern.

Kan geen kwaad

In principe kan zo’n bultje geen kwaad. Hij kan ook niet kwaadaardig worden, maar hij kan wel in de weg zitten of zelfs ontsteken. “Voor een huisarts is zo’n bobbeltje een dankbare diagnose. Vaak maken mensen zich daar zorgen over, maar hiervan kun je vrijwel altijd gelijk melden dat het een goedaardig zwelling is. Kenmerk is namelijk dat de bobbel glad is en makkelijk te bewegen, maar altijd op 1 punt vast zit aan de huid. Elke haar heeft een miniscule talgklier om hem vettig te houden, maar door verstopping kan die langzaam gaan zwellen”, aldus Ted van Essen.

Niet zelf aan de slag gaan

Wordt de zwelling groter, dan kan hij warm en pijnlijk aanvoelen. Ook de huid er omheen kan verkleuren en pijnlijk zijn door de spanning van het bultje. Het is te allen tijde af te raden om een talgcyste zelf uit te knijpen. Of hij nu ontstoken is of niet. Soms gaat een ontstoken bultje vanzelf open gaan door de spanning die erop staat. Gebeurt dit thuis, houd dan de wond schoon. Er komt doorgaans pus en talg uit en dat is wondvuil wat eruit moet.

Weg laten halen

Een niet ontstoken cyste hoeft u niet (direct) weg te halen. Wilt u hem weg laten halen? Maak dan eerste een afspraak bij de huisarts. “Zo’n talgkliercyste verwijderen vond ik altijd een leuke ingreep. De kunst is namelijk om hem heel te houden, want als hij kapot gaat is in zijn geheel verwijderen een stuk lastiger. Als de talgklier ontstoken is, doet het pijn en zit hij niet meer los. Dan is het vaak niet te onderscheiden van andere ontstekingen, zoals van een haarzakje (steenpuist) of een zweetklier, die vaak in de liezen hardnekkige ontstekingen geeft (hydradenitis).” Bij het verwijderen van de cyste is het namelijk belangrijk dat alles goed weggehaald wordt. Soms moet zelfs na een opengebarsten ontstoken bultje in een later stadium als nog de hele klier verwijderd worden. De cyste wordt doorgaans onder lokale verdoving verwijderd en daarna gehecht.

U mag na de ingreep weer douchen, maar u mag even niet zwemmen, want de wond mag niet weken. En kijk ook goed uit met de zon. De huid rond de wond is door de ingreep extra gevoelig.

(Bron: Nu.nl, Thuisarts, Medisch Spectrum Twente, dokter Ted van Essen)