Hypochondrie

Ieder mens heeft dagelijks wel eens een klacht waarvoor men naar de dokter zou kunnen gaan. Een steek in de borst bijvoorbeeld, of buikpijn, rugpijn, jeuk, hoofdpijn of moeheid. De meeste mensen kunnen dit negeren en verdwijnen de klachten vanzelf. Blijven de klachten en het gevoel dat er iets aan de hand is, dan is de gang naar de huisarts logisch en begrijpelijk. Maar sommige mensen gaan met ieder pijntje naar de huisarts omdat ze denken dat er iets ernstigs aan de hand is. Tussen de 1 en 5% van de bevolking lijdt aan hypochondrie.

Hoe gaat een huisarts hiermee om?

‘Ik luister altijd goed naar klachten en kijk of ze passen bij een bepaalde ziekte’, vertelt dokter Ted. ‘Ook een hypochonder kan een lichamelijk ziekte krijgen en dat uitsluiten is nu eenmaal mijn vak. Komt iemand vaker met klachten dan zoek ik samen met hen uit waar de angst vandaan komt en bekijk of het niet efficiënter is om die angst te bestrijden dan elke keer weer allerlei ziektes uit te sluiten.’

Hoe kan hypochondrie behandeld worden?

Wat sommige patiënten kan helpen is opschrijven wat men voelt. Beschrijf de angst, wat de (angst) verschijnselen zijn en waarom men het niet vertrouwt. Beschrijf ook wat er vervolgens gebeurt als de paniek opkomt, wat de klachten zijn en welke gedachten voorbij komen. Wat men op zo’n moment ook kan proberen is de nare gedachten aan ziektes te vervangen voor reëlere gedachten. Vermoeidheid kan ook ontstaan door hard werken, hoofdpijn door slecht slapen en hartkloppingen door angst. Probeer afleiding te zoeken en ga iets doen. Sporten bijvoorbeeld. Of praat met een psycholoog over de klachten. Wat kan helpen is cognitieve gedragstherapie. Hierin probeert men het gedrag te veranderen door andere cognities, betekenissen, aan de klachten te geven. Dit kan helpen. Medicijnen helpen zelden, tenzij de hypochondrie onderdeel is van een bredere angststoornis. Houden angst en klachten aan, twijfel niet en ga naar de huisarts. Angst is tenslotte ook een ziekte. Veel mensen met hypochondrie lopen daarmee door en vergallen hiermee hun leven. Het omgekeerde bestaat ook: sommige mensen negeren hun klachten en gaan juist veel te laat naar de dokter.

Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 31 januari 2012.