Hoe zit het? Waarom moeten gevaccineerden 2 coronaprikken krijgen?

Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: waarom moeten gevaccineerden 2 coronaprikken krijgen?

2 vaccins, 2 prikken

Na bijna 1 jaar coronacrisis zijn er op het moment van schrijven 2 goedgekeurde vaccins op de Europese markt waarmee Nederlanders kunnen worden ingeënt. Het gaat om de vaccins die zijn geproduceerd door de Amerikaanse farmaceuten Pfizer en Moderna. Die van Pfizer wordt al gebruikt en die van Moderna zal binnen afzienbare tijd worden geïntroduceerd.

RNA-vaccin

Iedereen die 1 van deze vaccins krijgt, zal 2 keer moeten worden geprikt. Waarom is dat zo? Is 1 keer prikken niet voldoende? Volgens de producenten en experts is 1 prik inderdaad niet voldoende. Dat komt omdat zowel het Pfizer- als Moderna-vaccin zogenoemde RNA-vaccins zijn. Dokter Ted legt in een eerder artikel op deze site uit wat een RNA-vaccin is: “De klassieke vaccins maken gebruik van een beetje dood of verzwakt virus; zó dood of verzwakt dat het ons geen kwaad meer kan doen, maar door ons immuunsysteem wel herkend wordt en dat gaat dan afweerstoffen maken. Het Pfizer- en Moderna-vaccin pakken het anders aan. Ze zorgen ervoor dat ons lichaam zelf een onschadelijk stukje van het virus nabouwt, waardoor onze afweer in het geweer komt en ervoor zorgt dat soortgelijke virusstukjes in de toekomst herkend worden en bestreden. Er hoeft dus geen dood of verzwakt virus ingebracht te worden. Het werkt via een soort instructiebriefje dat op een ingenieuze manier in onze cellen wordt gebracht. Dat instructiebriefje heet officieel RNA, ribonucleic acid oftewel ribonucleïnezuur, en is een soort sliert van bio-organische verbindingen. Die sliert RNA bevat als het ware een code om een stukje van het coronavirus na te maken, en wel het eiwit dat in de uitstekeltjes op het virus zit.”

Optimale bescherming

Om zo’n vaccin goed te laten werken zijn 2 prikken nodig: eentje om de code te introduceren in het lichaam en het immuunsysteem afweer te laten opbouwen en eentje om de immuniteit tegen dit virus te versterken. Na prik 1 is een mens gemiddeld voor 50 procent beschermd en an prik 2 voor ongeveer 95 procent. zo bevestigt een woordvoerder van het RIVM. 1 prik beschermt dus niet optimaal.

Vectorvaccins

Momenteel liggen er nog verschillende andere vaccin ter controle bij het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA), dat bepaald of een medicijn binnen de Europese Unie gebruikt mag worden. Het EMA buigt zich onder andere over een vaccin van de firma Janssen, waarvan 1 prik genoeg moet zijn. Dat komt omdat dit een zogenoemd vectorvaccin is, legt de woordvoerder van het RIVM uit. Bij een vectorvirus is een stukje RNA van het coronavirus ingebouwd in het RNA van een ander, onschuldig virus. De aangepaste virus heet een vectorvirus. Middels het vaccin wordt dit vectorvirus ingebracht in het menselijk systeem, waarna het lichaam het RNA van het corona- en vectorvirus herkent en meteen begint met het opbouwen van immuniteit. Een 2e prik is dan niet meer nodig.

Het EMA controleert momenteel ook een vaccin dat is gemaakt voor het Britse Astrazeneca en de Uiversiteit van Oxford. Dit is ook een vectorvaccin, waardoor 1 prik genoeg zou moeten zijn.

Conclusie:

Wie het Pfizer- of Moderna-vaccin krijgt moet rekenen op 2 prikken omdat deze zogenoemde RNA-vaccins een dubbele doses nodig hebben om optimaal te werken. Niet alle coronavaccins werken op die manier en ook niet van allemaal zijn 2 prikken nodig voordat zij optimaal werken.

(Bron: RIVM, EMA, dokter Ted, College Ter Beoordeling van Geneesmiddelen, archief)