Hoe zit het? Waarom is het advies rondom zelftesten veranderd?

Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: waarom is het advies rondom zelftesten veranderd?

Wijzigingen rondom zelftest

De corona zelftesten. Er is heel wat over gezegd en geschreven sinds de start van de coronapandemie. In eerste instantie raadt de overheid het gebruik ervan af, omdat ze onbetrouwbaar zouden zijn, maar nu adviseert de Rijksoverheid mensen juist of een zelftest te doen of langs de GGD te gaan bij coronaklachten. waar komt deze wijziging in beleid vandaan?

Onderzoek

Op de website van de Rijksoverheid wordt bovenstaande omwenteling toegelicht. “Zelftesten zijn ook geschikt om te gebruiken bij mensen met corona-gerelateerde klachten. Het OMT heeft dat geadviseerd op basis van recent wetenschappelijk onderzoek. Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Hugo de Jonge neemt dit advies over.”
Het wetenschappelijk onderzoek waar naar verwezen wordt, is gedaan door het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC), het RIVM, een aantal laboratoria en de GGD’en in de regio’s Rotterdam Rijnmond, West Brabant en hart van Brabant. Bij bijna 3.000 mensen van 16 jaar en ouder worden bij de GGD getest en moeten vervolgens thuis 2 zelftests afnemen: 1 neustest en 1 speekseltest. Hier zitten gevaccineerden en ongevaccineerden bij en ook is er niet gekeken naar hun symptomen.
Uit dit onderzoek blijkt dat de neustest erg nauwkeurig is als men veel virusdeeltjes in de neus heeft. De gevoeligheid van deze test wordt in het geval van veel virusdeeltjes vastgesteld op zo’n 84 procent. De speekseltest, daarentegen, is een stuk minder betrouwbaar. Daarvan is de gevoeligheid in het geval van veel virusdeeltjes 55 procent. Let er bij zelftest overigens altijd op dat u een zelftest koopt met een keurmerk; dan weet u dat deze is goedgekeurd.

Mitsen en maren

Op basis van deze resultaten is het advies van de overheid dus veranderd, maar er zijn nog steeds wel een aantal mitsen en maren. Een speekseltest die u bij uzelf kunt afnemen blijkt vrij onbetrouwbaar, waardoor u dit type test beter niet kunt doen als u klachten heeft. Ook stelt de studie dat zelftests in het algemeen onbetrouwbaar zijn als degene die ‘m doet helemaal geen klachten heeft. Zowel de neus- als speekseltest blijken in dat geval voor 39 procent betrouwbaar. Even testen voordat u op bezoek gaat, geeft dus in feite maar weinig zekerheid.

Naar de GGD

Ook geldt het nieuwe advies van de overheid niet voor iedereen. Sommige mensen kunnen zich bij klachten nog steeds het best melden bij de GGD. Het gaat onder meer om mensen met milde klachten die tot een risicogroep behoren, ernstig zieken, zorgmedewerkers en mensen die in een zorginstelling wonen. Wie in quarantaine zit kan beter ook niet vertrouwen op een zelftest.
Daarnaast moet iedereen met een positieve zelftest alsnog een coronatest laten doen bij de GGD.

Geen gratis tests

Minister de Jonge van Volksgezondheid adviseert Nederlanders om allemaal een paar zelftests in huis te hebben. U kunt die kopen bij de drogist of apotheek. Een tijdje geleden verstrekt de overheid ook gratis zelftests, maar die campagne is nu afgelopen. Meer daarover in onderstaand artikel.

Lees ook: Hoe zit het? Kunt u nog de 2 zelftests bestellen die de overheid aanbood?

(Bron: GGD, RIVM, UMC, RTL Nieuws, NRC. Rijksoverheid)