Hoe zit het? Kan kinkhoest op latere leeftijd gevaarlijk zijn?
Publicatiedatum: 14 mei 2024
Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: kan kinkhoest op latere leeftijd gevaarlijk zijn?
Wat is kinkhoest?
Kinkhoest is een besmettelijke aandoening aan de luchtwegen. Een bacterie met de naam Bordetella pertussis geldt als de zogeheten kinkhoestbacterie. Het begin van het ziekteproces lijkt op een reguliere verkoudheid, maar na 1 of 2 weken groeit dit uit tot hevige hoestbuien. Deze hoestbuien kunnen weken- of zelfs maandenlang aanhouden. In de volksmond staat kinkhoest dan ook bekend als ‘100 dagen hoest’.
Wat zijn de symptomen?
U kunt kinkhoest herkennen aan een verkoudheid, gevolgd door flinke hoestbuien. Vaak gaat het om een blaffende hoest, waar u ook ’s nachts last van kunt hebben. Bovendien kan er taai slijm vrijkomen, kunt u braakneigingen krijgen en kunnen uw slaapritme en uw ademhaling eronder lijden. Mogelijk groeit de kinkhoest zelfs uit tot een longontsteking. Als iemand met kinkhoest in het openbaar niest of hoest, kan diegene anderen besmetten. Het besmettingsrisico is tot 3 weken na het begin van de hoestbuien het hoogst, daarna neemt het af. Ook met een goede hygiëne – niezen en hoesten in uw elleboog en uw handen grondig wassen – kunt u verdere besmetting voorkomen. Meestal gaat de ziekte uiteindelijk vanzelf over, maar soms is het nodig om de huisarts te raadplegen.
Waarom komt kinkhoest steeds vaker voor in Nederland?
In januari, februari, maart en april 2024 zijn er ruim 7.000 gevallen van kinkhoest gemeld, het hoogste aantal sinds 2014. Jonge kinderen zijn het meest vatbaar voor kinkhoest, maar er zijn ook steeds meer besmette volwassenen. Tot dusver zijn er zelfs 6 sterfgevallen geweest, 4 baby’s en 2 70-plussers.
Voor het toegenomen aantal besmettingen zijn verschillende verklaringen. Ten eerste wijzen deskundigen, onder wie dokter Ted van Essen, naar een lagere vaccinatiegraad onder baby’s en jonge kinderen. De reeks vaccinaties begint met de 22 wekenprik tijdens de zwangerschap en maakt deel uit van het Rijksvaccinatieprogramma, ter bescherming tegen kinkhoest en andere ziektes. Maar ook degenen die wel gevaccineerd zijn, kunnen alsnog kinkhoest krijgen. De structuur van de kinkhoestbacterie is veranderd en kan ook gevaccineerden ziek maken, concludeert het RIVM.
Kan kinkhoest ook gevaarlijk zijn voor ouderen?
Pasgeboren kinderen zijn extra vatbaar voor de ziekte. Als ze besmet raken, kan dat tot een ziekenhuisopname en zelfs tot sterfte leiden. Maar voor degenen die op leeftijd zijn, kan een besmetting ook ingrijpende gevolgen hebben. Ouderen hebben een verminderd afweersysteem en zijn daardoor vatbaar voor infectieziektes. De kans op ziekenhuisopname en overlijden is minder groot dan bij baby’s. Maar het kan dus wel degelijk gebeuren, zeker bij ouderen met een lage weerstand en/of onderliggende aandoeningen.
In meerdere landen is er een speciaal vaccinatieprogramma voor ouderen, inclusief een herhaalprik per 10 jaar. Maar in Nederland is dit niet het geval. Vermoedt u dat u zelf kinkhoest heeft? Bezoek dan zo snel mogelijk een huisarts. Deze kan vaststellen of u inderdaad kinkhoest heeft en of verdere behandeling met antibiotica noodzakelijk is.
(Bron: Archief, Tijd voor MAX, NU.nl, Thuisarts, RIVM, EenVandaag, GGD Noord- en Oost-Gelderland. Foto: Shutterstock)
