Hoe beslist u als mantelzorger of u taken van een zorgprofessional wilt overnemen?

In Nederland is 1 op 3 mensen mantelzorger. Hen wordt steeds vaker gevraagd om bij te springen in de zorg en taken van zorgprofessionals over te nemen. Alleen hoe maakt u de keuze of u dit wilt of niet? En waar kunt u het beste op letten als u besluit om dit te doen? Daarvoor heeft MantelzorgNL nu een keuzehulp opgesteld.

Druk op mantelzorger wordt steeds groter

Steeds vaker wordt er een beroep gedaan op mantelzorgers om bij te springen in de zorg, omdat zorgprofessionals zelf niet beschikbaar zijn of het te druk hebben. Thuis kan het dan bijvoorbeeld gaan om het geven van medicijnen of uw naaste helpen met douchen. In het verpleeghuis kan u bijvoorbeeld gevraagd worden om te helpen met koken of het bed te verschonen.

De beslissing om zorgtaken over te nemen moet altijd een vrije keuze zijn

Mantelzorgers kunnen soms de druk voelen: ‘als ik het bed niet verschoon, is er dan helemaal niemand anders die dit doet?’ Het mag niet als een verplichting voelen, aldus Fleur Kusters van MantelzorgNL. Daarom is het belangrijk om goed na te gaan wat de taken zijn die u van een zorgprofessional zou moeten overnemen.

Goede voorbereiding voor mantelzorgers erg belangrijk

Afspraken die u maakt over het overnemen van zorghandelingen worden vastgelegd in een zorgplan of dossier. Een zorgprofessional is verantwoordelijk voor een goede voorbereiding. Zo moet hij/zij u goed uitleggen hoe een bepaalde handeling gaat en of er eventuele risico’s aanzitten. Ook moet u er altijd mee kunnen stoppen, als u geen extra zorgtaken meer wilt uitvoeren.

Zorgtaak overnemen kan onverwachts confronterend zijn

Ook is het goed om u te beseffen dat het overnemen van zorgtaken soms confronterend kan zijn. Volgens Kusters kunnen veel mensen zich overdonderd voelen als het moment daar is om zorgtaken over te nemen. Ook is het goed om te bedenken dat de relatie met de zorgvrager kan veranderen, omdat hij/zij meer afhankelijk van u wordt.

Het overnemen van zorgtaken brengt ook risico’s met zich mee

Het overnemen van zorghandelingen kan ook risico’s met zich meebrengen. Volgens de Inspectie voor Gezondheid en Jeugd mogen mantelzorgers namelijk veel handelingen uitvoeren, zoals medicijnen en injecties geven en ook helpen bij eten, aankleden en douchen. Maar wat als iemand uitglijdt onder de douche?

De mantelzorger is alleen aansprakelijk als hierin iets te verwijten is, zoals wanneer iemand zonder overleg de dosis medicijnen verdubbelt of wanneer er geen arts wordt ingeschakeld bij het optreden van een allergische reactie na het toedienen van medicatie.

Er moet altijd een back-up zijn

MantelzorgNL heeft een aantal uitgangspunten opgesteld voor het overnemen van zorghandelingen. Zo moet de zorgorganisatie altijd een back up bieden. Ook moet er altijd oog zijn voor overbelasting van de mantelzorger en er moet actie ondernomen worden zodra er wel overbelasting dreigt. Het kan daarom goed zijn om vooraf altijd bespreekbaar te maken hoe een zorgorganisatie hiermee omgaat.

Esther Hendriks vertelt op NPO Radio 1 in het MAX-programma Villa VdB hoe deze keuzehulp kan helpen. Beluister hier het fragment.

(Bron: MantelzorgNL, Rijksoverheid. Foto: Shutterstock)