Heupfractuur
Heupfracturen komen vaker voor bij ouderen. Dit komt omdat de botten in de loop van het leven wat brozer worden door botontkalking. Dat begint al jong, op uw 35ste. Bent u boven de 60-70 jaar dan kan het bot makkelijker breken.
Heupfracturen
De heup bestaat uit het bekken en het bovenbeen. Het bovenbeen is een stevig bot met aan de bovenzijde de hals en de kop. De kop zit vast aan het bekken met een zogenaamd kogelgewricht en kan alle kanten uit draaien. Het heupgewricht zit dus een beetje in de lies en niet aan de zijkant. De hals van het dijbeen is het minst sterk en zal het eerste breken als u er op valt.
Er zijn 2 redenen dat heupfracturen vaker bij ouderen voorkomen. Ten eerste worden de botten in de loop van het leven wat brozer door botontkalking. Dat begint al jong, op uw 35ste. Bent u boven de 60-70 jaar dan kan het bot makkelijker breken. De tweede reden is dat uw coördinatie met de leeftijd wat minder wordt. Door slecht zien of door minder evenwicht struikelt u gemakkelijker over een los kleedje of een drempel. Door het gebruik van slaapmiddelen wordt u ook suf en valt u sneller. De meeste mensen lopen zo’n breuk in of om het huis op.
Botontkalking
Kalk is nodig en dat heeft u nodig om uw botten sterk te maken. Ook op oudere leeftijd blijft dat nodig. Maar voldoende bewegen is net zo belangrijk. Als u stil zit ontkalken uw botten veel sneller. En u heeft ook vitamine D nodig. Door regelmatig even buiten te zijn maakt de huid vitamine D aan door zonlicht. Maar u kunt vitamine D ook gewoon innemen in tabletjes. Vrouwen boven de 50 en mannen boven de 70 kunnen het beste dagelijks vitamine D nemen.
Gebroken en versleten heup
Een gebroken heup geneest eigenlijk nooit vanzelf, dus dat moet altijd geopereerd worden. De bedoeling is dat de breuk zo wordt vastgezet dat u er weer op kunt staan. Want hoe langer u ligt, hoe meer complicaties er kunnen optreden. Doorliggen, longontsteking, trombose, stijf worden etc. Tegenwoordig is zo snel mogelijk opereren en zo snel mogelijk weer op de been. In Nederland wordt zo’n operatie 17.000 keer per jaar uitgevoerd, voor driekwart bij vrouwen. De ingreep duurt ongeveer een uur. Er wordt een schroef in de kop gedraaid zodat de uiteinden van de breuk goed op elkaar klemmen. Die schroef wordt daarna vastgezet aan het bovenbeen. Dit wordt gedaan met een plaatje dat op het bot wordt geschroefd of met een pen die in het bot wordt geplaatst.
Bij een versleten heup, artrose, is het kraakbeen op de kop weggesleten en soms zelfs het bot aangedaan. Dat kan door een aangeboren afwijking van het gewricht, maar vaker door overgewicht of zwaar werk. In Nederland hebben zo’n 200.000 mensen een versleten heup en dat aantal neemt toe omdat we steeds ouder worden. De heup beweegt niet meer soepel. Een mogelijkheid is het vastzetten van de heup of het gewricht vervangen met een kop-hals prothese. Dat moet ook als de breuk te dicht bij de kop zit, want dan heeft die schroef onvoldoende houvast.
Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 9 februari 2010.