Het verouderingsproces is niet te stoppen, misschien wel te vertragen

We willen allemaal oud worden, maar niet oud zijn. Ouder worden kent veel mooie kanten, maar komt ook met gebreken. Het verouderingsproces is misschien niet te stoppen, maar u kunt er mogelijk wel wat aan doen om het wat te vertragen.

Ouder worden en ouder zijn

Oud worden is iets wat we allemaal graag willen. Vooral in goede gezondheid en met kwaliteit van leven. Of we ouder worden wordt volgens het RIVM bepaald uit een optelsom van erfelijke factoren, leefgewoonten en omgevingsfactoren waar we gedurende ons hele leven aan bloot worden gesteld. Dus deels ligt het vast in onze genen hoe oud we worden, maar we hebben er ook zelf enige invloed op.

Neem bijvoorbeeld stress. Dit is bij uitstek een factor die er voor zorgt dat het verouderingsproces in volle vaart gaat. Ook te weinig slaap helpt niet het proces te stoppen. Maar er is nog een aantal factoren die van invloed zijn op ons verouderingsproces en daar kunnen we redelijk eenvoudig iets aan doen.

Niet zitten, maar lopen

Het wordt al een tijd geroepen: ‘zitten is het nieuwe roken’. Feit is dat we te weinig bewegen. We zitten veel, zeker mensen met een zittend beroep, en dat is niet goed voor onze gezondheid. Want wie meer dan 6 uur per dag zit heeft kans op een verminderde bloedcirculatie en daardoor een groter risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, overgewicht en bepaalde vormen van kanker. Om dit te veranderen hoeft u volgens hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder niet direct de sportschool in. “Het beste is om stevig door te lopen, ‘brisk walking’. Dat is een wandeling waarbij de hartslag iets verhoogt en het lichaam een inspanning moet plegen.” Door stevig door te lopen zet u processen in gang die onder andere verantwoordelijk zijn voor de insuline-huishouding en dat is volgens Scherder belangrijk. Hij legt het uit in MAX Minicollege – Bewegen wij volwassenen wel! Het nemen van de trap en eens wat vaker op de dag staan, draagt ook al bij aan meer beweging in uw leven te passen.

Smalle taille

Overgewicht is de laatste jaren een steeds groter wordend probleem in onze westerse maatschappij. Dat is zorgelijk, want overgewicht is niet goed voor de gezondheid en draagt ook niet bij aan het verouderingsproces. Een beetje lichaamsvet, bijvoorbeeld op de heupen, kan geen kwaad. Maar vet op de taille, kan wel voor gezondheidsproblemen zorgen. Want vet op de taille kan diabetes type 2 veroorzaken en hart- en vaatziekten. Ook hier geldt weer, kom in beweging als u dat kunt. Want simpelweg wandelen kan bijdragen om het vet rond de taille te verlagen. Pas daarnaast, mogelijk in overleg met een diëtiste, uw voedingspatroon aan, en u boekt direct gezondheidswinst.

Slaap als medicijn

Een ander onderschat probleem dat niet bijdraagt aan vitaal ouder worden, is onvoldoende slaap. We hebben slaap nodig om ons goed en uitgerust te voelen, maar het is ook heel belangrijk voor onze gezondheid. Wie slecht slaapt heeft een verhoogt risico op ziektes hart- en vaatziekten, overgewicht, depressie en diabetes type 2. Het nadeel is dat wie slecht slaapt, ook vaak minder gezond eet en minder beweegt. We lijken behoefte te hebben aan het tegenovergestelde wat goed voor ons is. Toch is het belangrijk om uw slaappatroon te optimaliseren. U doet uw lichaam en geest er een groot plezier mee. Op Thuisarts.nl staan verschillende tips en een video om het slaapgedrag te veranderen of aan te passen.

Wees goed voor de darmen

Nog een belangrijk orgaan waar we zorgvuldig mee om moeten gaan zodat we vitaal ouder kunnen worden, zijn onze darmen. Niet goed functionerende darmen kunnen onder andere vermoeidheid, een opgeblazen gevoel, constipatie of problemen met de ontlasting veroorzaken. De problemen kunnen veroorzaakt worden doordat u bepaalde voedingsmiddelen niet goed verdraagt. Weet dat dit ook voedingsmiddelen kunnen zijn waar u mogelijk nooit last van heeft gehad. Ga na als u iets eet hoe uw darmen hier op reageren en pas zo nodig uw eetpatroon aan. In de darmen kunnen namelijk ontstekingen ontstaan die weer tot andere gezondheidsklachten kunnen leiden. Voeg zoveel mogelijk vezels aan uw eetpatroon. Zij helpen de darmen soepel houden. Dus verruil de gewone pasta voor volken, witbrood voor volkoren, veel groenten en zorg ervoor dat u zo veel mogelijk vezels binnenkrijgt.

Houd een fit brein

Het hoofd, ons brein, speelt bij het ouder worden een belangrijke rol. We willen natuurlijk zo lang mogelijk fit blijven in ons hoofd. Er is geen ontkomen aan dat met het verstrijken van de jaren, ons brein achteruit gaat. Maar de mate waarin dat gaat hebben we, deels, zelf in de hand. Want gezonde hersenen zijn op elke leeftijd in staat om weer nieuwe verbindingen te maken door te trainen. Vergeetachtigheid hoort min of meer bij ouder worden, maar wie al op jongere leeftijd hier last van heeft, moet waakzaam zijn. Onvoldoende slaap kan een oorzaak zijn. Zo blijkt ook hier maar weer hoe belangrijk het is dat we voldoende rusten. Daag het brein ook uit met (bord)spelletjes en zorg dat het voldoende ontspant. We hoeven immers niet altijd ‘aan’ te staan. Ook een verkeerd eetpatroon en onvoldoende beweging helpen ons brein niet om vitaal en fit oud te worden.

In MAX Minicollege vertelt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder over de werking van ons brein. Het brein is weliswaar ingewikkeld, maar ontzettend belangrijk voor ons dagelijks functioneren. Het zijn korte en zeer begrijpelijke colleges!

Voldoende ontspanning

Zorg naast voldoenden beweging, vooral ook voor voldoende ontspanning. Lichaamsprocessen kunnen dan herstellen en daarmee verhoogt u onder ander uw immuunsysteem. En lach! Niet voor niets wordt gezegd: ‘lachen is gezond’. Dat is het in alle opzichten. Lach de toekomst zoveel mogelijk tegemoet, ondanks eventuele tegenslag, en probeer de randvoorwaarden zo te organiseren dat dit ook nog een beetje vitaal kan.

(Bron: Thuisarts.nl/RIVM/archief/Margriet)