Help de dokter met een goed gesprek

Als u naar de dokter gaat wilt u natuurlijk goed geholpen worden. De arts wil niets liever dan de patiënt weer beter maken. Dit lukt het beste als alle feiten, mogelijkheden en wensen op tafel liggen. Helaas is dat niet in alle gevallen zo en gebeurt het nog veel te vaak dat het contact tussen de dokter en patiënt niet optimaal verloopt. Daarom is er op initiatief van onder meer het Nederlands Huisartsen Genootschap, de Patiëntenfederatie Nederland en de Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland de publiekscampagne Help de dokter met een goed gesprek gelanceerd. We bespreken dit onderwerp met dokter Ted van Essen. 

Samen beslissen

Een goede gezondheid is gebaat bij ‘samen beslissen’, dat betekent door arts en patiënt. Maar uit onderzoek blijkt dat 1 op de 7 patiënten zich te weinig betrokken voelen bij de uiteindelijke beslissing over de behandeling. Dat terwijl behandelingen beter aanslaan en patiënten trouwer aan de behandeling zijn, als zij betrokken worden. Daarnaast geven 4 op de 10 patiënten aan dat er wel informatie en advies gegeven wordt, maar dat er onvoldoende is gesproken over de zorg en behandeling die het beste past bij de eigen situatie of voorkeur. Het gevolg is dat de patiënt naar huis gaat met onbeantwoorde vragen, of dat de dokter een beslissing over de behandeling op onvoldoende informatie baseert. Vooral bij oudere patiënten is dat belangrijk omdat vaak meerdere chronische of ernstigere aandoeningen spelen, of de thuissituatie soms problematisch is. Dat ligt niet alleen aan de artsen, oudere patiënten hebben vaak nog de neiging de dokter op een voetstuk te plaatsen als iemand die het allemaal wel het beste zal weten.

Voorbereiden

Een goede voorbereiding is het halve werk. U kunt uw klachten opzoeken op het web. Maar wees daar voorzichtig mee, want u vindt de vreemdste verhalen. Kijk voor medische informatie op thuisarts.nl. De website van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Noteer uw klachten en de datum waarop ze zijn begonnen. Zet er ook bij wanneer ze erger of juist minder worden en welke middelen u eventueel al gebruikt hebt. Maak een lijst van de medicijnen die u gebruikt, vooral ook de medicijnen die u zelf koopt. Bij de apotheek kunt u eventueel een lijst van uw medicijnen opvragen. Noteer ook vast of u ergens allergisch voor bent, of dat er erfelijke ziektes in de familie zijn en of u onlangs in het buitenland bent geweest. Schrijf vooral de vragen op die u aan de arts wilt stellen. Neem dit briefje mee, dan kunt u de antwoorden er eventueel bijschrijven.

3 belangrijke vragen

Er zijn 3 belangrijke vragen die in het gesprek met de (huis)arts beantwoord moeten worden:

• Vraag 1: Wat zijn mijn mogelijkheden?
• Vraag 2: Wat zijn de voor- en nadelen van deze mogelijkheden?
• Vraag 3: Wat betekent dat in mijn situatie?

Dit lijken voor de hand liggende vragen, maar ze zijn voor zowel de patiënt als de arts belangrijk om te bespreken. Zeker de 3e vraag. Die is in veel gevallen doorslaggevend als het gaat om wel of niet voor een behandeling te kiezen. In veel gevallen heeft u minimaal 2 behandelmethoden: iets doen en niets doen. Wordt er wel ingegrepen dan moet het belang van de behandeling goed uitgelegd krijgen en welke behandelingen mogelijk zijn. Daarnaast moeten u ook alle voor- en nadelen van de behandeling verteld krijgen. Het is belangrijk dat de patiënt alles goed uitgelegd krijgt, zodat hij of zij de juiste beslissing kan nemen.

Wat betekent dit voor u

Het antwoord op de laatste vraag ‘Wat betekent dat in mijn situatie’ is heel belangrijk. Want de keuze voor een bepaalde behandeling kan gevolgen hebben voor uw gezin, beroep, leeftijd, levensovertuiging en mogelijk ook voor uw hobby’s. Iemand die voor zijn werk veel moet autorijden zoals een vrachtwagenchauffeur kan beter geen medicijnen krijgen die de rijvaardigheid beïnvloeden. En als een patiënt jonge kinderen heeft, of als mantelzorger voor een familielid zorgt, is het vaak essentieel dat hij of zij snel weer mobiel is. Diegene kiest bij de behandeling voor een hernia eerder voor een operatie dan voor afwachten of de pijnklachten vanzelf over gaan. De arts dient ernaar te vragen, en de patiënt moet eraan denken om ze te benoemen. Alleen zo kunt u samen een goede keuze maken.

Tips

Behalve een goede voorbereiding kunt u nog een aantal dingen doen. Bijvoorbeeld niet alleen gaan, neem iemand mee. Zeker als u het bezoek aan de arts spannend vindt of als u zenuwachtig bent. 2 horen er meer dan 1 en die ander kan eventueel ook nog vragen stellen. U kunt ook voorstellen of u het gesprek op mag nemen zodat u het thuis nog eens rustig na kunt luisteren. Een ander makkelijk hulpmiddel is de consultkaart. Op de website van de campagne Help de dokter met een goed gesprek vindt u van de meest voorkomende aandoeningen consultkaarten. Daarop staan alle behandelopties, met daarbij in een schema de belangrijkste vragen en antwoorden. De vragen zijn gebaseerd op de meest gestelde vragen van andere patiënten. U kunt die als patiënt zelf uitprinten, van tevoren goed doorlezen en alvast de vragen die u ook heeft aankruisen. Zo komt u in het gesprek met de (huis)arts beter beslagen ten ijs en sneller ter zake. Dit is voor zowel u als de huisarts een handig middel ter ondersteuning aan het gesprek.

De Universiteit Utrecht heeft ter voorbereiding op het gesprek met de dokter De oefendokter gelanceerd. Dit is een online app waarmee patiënten het gesprek met de arts kunnen oefenen.

Dit onderwerp wordt besproken met dokter Ted van Essen in Tijd voor MAX op dinsdag 11 december 2018.

—

Stel uw vraag aan dokter Ted van Essen

U kunt van dinsdag 11 december tot woensdag 12 december 2018 10.00 uur hieronder vragen stellen aan dokter Ted van Essen over uw gesprek met de (huis)arts. Andere vragen worden niet beantwoord. Na woensdag 12 december 2018 mag u uiteraard een reactie achterlaten, maar deze wordt niet meer beantwoord. Dit betreft geen persoonlijk consult! De dokter moet u daarvoor immers goed kennen. Dokter Ted helpt u graag met algemene informatie en achtergronden bij het onderwerp dat is behandeld in Tijd voor MAX.

U moet zich eerst registreren en inloggen om uw vraag te stellen. Uw e-mailadres is niet zichtbaar voor anderen en u kunt een fictieve naam opgeven. De naam die u achterlaat is wel zichtbaar. Ter bescherming van uw privacy verzoeken wij u persoonlijke gegevens niet te vermelden in uw bijdrage.