Griepepidemie in Nederland. Heb ik wel de goede griepprik gekregen?

Er is een griepepidemie in Nederland. Afgelopen week bezochten 61 per 100.000 mensen de huisarts in verband met griepachtige klachten. In de week van 28 november tot en met 4 december 2016 waren dat er 58 per 100.000.

Wanneer is er sprake van een epidemie?

Er is sprake van een griepepidemie als er gedurende twee achtereenvolgende weken meer dan 51 op de 100.000 mensen last hebben van griepachtige klachten en het griepvirus (influenzavirus) bij een deel van hen wordt aangetoond. Dat wordt vastgesteld door het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) in samenwerking met het RIVM en het ErasmusMC. De afgelopen twintig seizoenen duurde de griepepidemie gemiddeld 9 weken, met een uitschieter van 21 weken in het griepseizoen van 2014/2015. Toen begon de griepepidemie ook vroeg, in week 49. De afgelopen jaren startte de griepepidemie meestal rond de jaarwisseling. Dit jaar start het seizoen dus iets vroeger dan gewoonlijk, vergelijkbaar met 2014/2015.

Heb ik wel de goede griepprik gekregen?

Om de ernstige gevolgen van griep te kunnen voorkomen nemen veel mensen, vooral risicogroepen, ieder jaar een griepprik. Hiermee wordt de kans op griep kleiner. Het is nooit bekend welk griepvirus er precies heerst en daarom wordt er jaarlijks een nieuw vaccin samengesteld, zo blijft uw afweersysteem bij de tijd.

Griep bij mensen wordt veroorzaakt door 2 typen griepvirussen: type A en B. Het type A kent 18 hemagglutinine (H)- en 11 neuraminidase (N)subtypen die in allerlei combinaties bij
vooral watervogels voorkomen. Sinds de pandemie in 2009 veroorzaken de subtypen H1N1pdm09 en H3N2 van type A echter ook griep bij mensen. Binnen type B zijn de lijnen B/Victoria/2/87 en B/Yamagata/16/88 verantwoordelijk voor griep. Elke winterperiode wordt de griepepidemie veroorzaakt door meestal minstens 1 van de A-subtypen en 1 van de B-lijnen.

Welke dat zullen zijn is nauwelijks te voorspellen en daarom worden er 3 virussen opgenomen in het griepvaccin dat wordt samengesteld. Elk jaar wordt door de WHO in februari en september, voor respectievelijk het noordelijk en het zuidelijk halfrond, de vaccinsamenstelling opnieuw bekeken. Dit is nodig omdat het griepvirus de eigenschap heeft om relatief snel aan bestaande immuniteit te ontsnappen. De WHO heeft de samenstelling van het vaccin voor het noordelijk halfrond voor 2016/2017 als volgt vastgesteld:

• A/California/7/2009 (H1N1)pdm09-like virus
• A/Hong Kong/4801/2014 (H3N2)-like virus
• B/Brisbane/60/2008-like virus

Type A – H3N2

Van de verschillende griepvirussen die voorkomen, wordt het type A(H3N2) op dit moment het meest gevonden. De mensen die een griepprik hebben genomen, zijn dus tegen het goede virus ingeent. Er komen echter ook veel andere virussen voor die griepachtige klachten veroorzaken, zoals het RS-virus. Deze virussen dragen op dit moment in belangrijke mate bij aan het grote aantal mensen dat de huisarts bezoekt met griepachtige klachten. Het RS-virus, dat nu ook circuleert, is een virus dat veel voorkomt bij jonge kinderen met een luchtweginfectie in de wintermaanden en dat bij een deel ernstige klachten kan veroorzaken. Tegen het RS-virus is nog geen vaccin beschikbaar.

(Bron: RIVM, SNPG)