Geroutineerde artsen opereren beter, maar hoe komt u erachter waar zij werken?

Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek van Zorgverzekeraars Nederland en de Nederlandse Vereniging voor Urologie blijkt dat mannen die hun prostaat laten verwijderen in een ziekenhuis die deze ingreep minder dan 100 keer per jaar uitvoert, 30 procent meer kans lopen om incontinent te worden. Om dergelijke situaties te voorkomen is het handig om te weten hoe bedreven een ziekenhuis is in het uitvoeren van een bepaalde ingreep, maar hoe komt u hier achter?

Operatienorm

Nederlandse ziekenhuizen die een bepaalde operatie willen uitvoeren, moeten ervoor zorgen dat zij jaarlijks aan een ondergrens voldoen. Halen zij dit minimum niet? Dan mogen zij de operatie niet meer doen. De artsen zijn dan niet geroutineerd genoeg om de ingreep naar behoren uit te voeren, met alle mogelijke gevolgen van dien. In het geval van prostaatverwijderingen ligt de ondergrens op 50, maar naar aanleiding van dit onderzoek wordt deze in 2019 opgehoogd naar 100.

Lastig te vergelijken

Het is geen geheim wat de ondergrens is van bepaalde operaties, maar achterhalen hoe ver ziekenhuizen boven deze norm zitten, is lastiger. Ziekenhuizen houden dit wel bij, maar de cijfers van eenvoudigere ingrepen worden niet openbaar gemaakt en dus is het voor patiënten lastig om te vergelijken. En dat terwijl dit toch heel nuttige informatie kan zijn, want iedereen laat zich natuurlijk liever opereren in een ziekenhuis dat ver boven de gestelde norm zit dan in een waar de norm maar net gehaald wordt.

Moeilijk te achterhalen

De cijfers van risicovolle operaties worden wel actief gedeeld door de ziekenhuizen en weergegeven in het zogenoemde kwaliteitsvenster van de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen (NVZ). In dit kwaliteitsvenster kunt u van verschillende ziekenhuizen van Nederland zien hoe vaak zij een risicovolle operatie uitvoeren. Volgens de NVZ is het lastig te achterhalen hoeveel eenvoudige operaties er door de ziekenhuizen worden uitgevoerd, want deze zorginstellingen mogen immers geen reclame maken voor de diensten die zij leveren. Eén woordvoerder laat weten dat het wellicht ook niet zoveel uitmaakt, omdat verzekeraars contracten hebben met bepaalde zorginstellingen en patiënten in eerste instantie altijd hier naartoe zullen verwijzen, ongeacht hoe frequent de operatie hier wordt uitgevoerd.

Vragen aan het ziekenhuis

Volgens de branchevereniging van de zorgverzekeraars, Zorgverzekeraars Nederland, is dit niet het geval. Woordvoerder Koen Venekamp: “Zorgverzekeraars hebben contracten met vrijwel alle ziekenhuizen in Nederland en het staat mensen natuurlijk vrij om bij een ziekenhuis te informeren hoe vaak zij een bepaalde operatie uitvoeren.”

Advies van dokter Ted

Ook huisartsen kunnen volgens MAX-huisarts Ted van Essen helpen bij het kiezen voor het juiste ziekenhuis, mits de diagnose al vanaf het begin duidelijk is. Dit is helaas vaak niet het geval. “Op het moment van verwijzen is vaak helemaal nog niet duidelijk wat er aan de hand is”, zegt hij. “Voor het uitzoeken wat er precies aan de hand is, kunt u vaak prima terecht bij het lokale ziekenhuis. Maar als er een ingewikkelde operatie moet plaatsvinden, bent u veel beter af in een centrum waar ze dat veel doen. Het belangrijkste is dus dat de dokters in het ziekenhuis weten waar de beste zorg te vinden is.” Niet alleen de dokter kan daarbij helpen, want volgens Van Essen kunt u ook informeren bij patiëntenverenigingen of de zorgverzekeraar.

(Bron: NRC, de Volkskrant, Zorgverzekeraars Nederland, Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, Ted van Essen)