Flaporen

Aan Barack Obama valt qua uiterlijk 1 ding vooral op, of beter gezegd 2 dingen: zijn oren. Hij heeft zelf heel vaak grappen gemaakt over zijn flaporen en heeft er geen problemen mee, maar veel mensen hebben ze toch liever niet. Hoe ontstaan flaporen? En beter nog, hoe komen we er vanaf?

Aangeboren

Flaporen zijn aangeboren. Ze ontstaan tijdens de embryonale ontwikkeling doordat de oren zich te langzaam ontwikkelen en het kraakbeenskelet wat vervormt. Het kraakbeen skelet geeft het oor zijn vorm en structuur. Een van de dingen die kunnen gebeuren is dat de omslagplooi, die halverwege aan de bovenkant van de oorschelp zit, ontbreekt. Hierdoor komt de helix, de bovenkant van het oor, te ver van het hoofd af te staan. Dit is de meest voorkomende oorzaak van flaporen. Ook kan het binnenste gedeelte van de oorschelp, het kommetje van kraakbeen, te groot en te diep zijn. Er is dan teveel kraakbeen waardoor het oor van het hoofd af gaat staan. En als de rand van het oor te kort is blijven de oren klein en komvormig en kunnen ze ook een afwijkende stand aannemen. Er is sprake van flaporen als de oren meer dan 2 centimeter van het hoofd af staan. Zo’n 5 procent van de wereldbevolking wordt geboren met flaporen en er is vaak, maar niet altijd, sprake van een erfelijke aanleg. Andere aangeboren oorschelpafwijkingen zijn preauriculaire aanhangsels, preauriculaire sinus en microtie (te kleine oren). Niet aangeboren zijn de bloemkooloren van boksers.

Oren zijn al vroeg uitgegroeid

Flaporen zijn geen dusdanige afwijking dat het invloed heeft op het gehoor. Maar voor veel mensen vormen ze wel een sociaal probleem. In het bijzonder voor kinderen. Zij lopen de kans er mee te worden gepest. Bij kinderen vallen flaporen vaak meer op, omdat oren al op de leeftijd van 5 of 6 jaar hun uiteindelijke grootte hebben bereikt. Het hoofd groeit nog door, maar de oren niet. In verhouding lijken de oren daardoor voor een kind nog groter.

Spalktherapie en flapoorstickers

Bij baby’s kunnen flapoortjes worden verholpen met spalktherapie. Het oor wordt met een spalk en tape dichter bij het hoofd gebracht waardoor het in de goede richting groeit. De resultaten zijn wisselend. Het komt wel voor de flaporen evengoed terugkomen. Voor volwassenen bestaan er flapoorstickers. Dat zijn doorzichtige siliconen prothese stickers die aan de achterkant van het oor kunnen worden geplakt. Deze plakkers zorgen er ook voor dat het oor dichter bij het hoofd komt te staan. Het is nauwelijks te zien en de stickers houden het wel een paar dagen tot een week vol. U kunt er zelfs gewoon mee douchen, sporten en zwemmen.

Otoplastiek: flaporen opereren

Wilt u voorgoed van uw flaporen af, dan is het operatief te verhelpen. Zo’n operatie heet otoplastiek. De operatie wordt pas uitgevoerd als de oren zijn uitgegroeid, na de leeftijd van 5 of 6 jaar. Daarna kan het op ieder gewenst moment, ook op een volwassen leeftijd. Tijdens de operatie wordt een snee aan de achterkant van het oor gemaakt. De arts heeft zo toegang tot het kraakbeenskelet en kan bijvoorbeeld een omslagplooi in het oor creëren en in de nieuwe vorm vastzetten met hechtingen. Als het probleem een teveel aan kraakbeen is wordt een halvemaanvormig stukje kraakbeen weggehaald. De overtollige huid in de huidplooi die dan ontstaat wordt verwijderd. Daarna krijgt u een stevig en strak verband om uw oren en hoofd dat zo’n week moet blijven zitten. Daarna kunnen de hechtingen eruit. De operatie gebeurt bij kinderen onder algehele narcose.  Na de operatie kunnen de oren nog een tijdje pijn blijven doen. Otoplastiek wordt niet vergoed vanuit de basisverzekering. Overleg met uw ziektekostenverzekering of het vanuit de aanvullende verzekering kan worden vergoed.

Dit onderwerp is behandeld in Tijd voor MAX op 8 november 2016.