Een schorre stem? Dit kunnen de oorzaken zijn en dit is er aan heesheid te doen

Tijdens een verkoudheid klinkt de stem vaak anders dan normaal. Maar een schorre stem kan veel meer oorzaken hebben. We vertellen waar het door kan komen en wat u aan een hese stem kunt doen.

Stembanden bepalend voor stemgeluid

De stembanden bepalen hoe uw stem klinkt. Door te trillen wanneer er lucht langs komt, wordt stemgeluid voortgebracht. Dat trillen kan echter door verschillende oorzaken verstoord worden. Wanneer de stembanden niet goed trillen kan uw stem schor klinken of minder helder, maar ook minder hard zijn of zelfs helemaal wegvallen. Meestal gaat dit vanzelf weer over, maar dat is afhankelijk van de oorzaak.

Oorzaken van een schorre stem

• De meest voorkomende oorzaak van een schorre stem is verkoudheid of een keelontsteking.
• Overbelasting van de stem. De stem kan overbelast raken bij een verkeerd gebruik. Zoals bij hard schreeuwen, gillen of zingen. Maar ook fluisteren of vaak de keel schrapen, kuchten of hoesten kunnen de stem overbelasten.
• Te intensief gebruiken van de stem. Als de stem erg veel gebruikt wordt, bijvoorbeeld omdat het uw beroep is, kan die uiteindelijk hees worden.
• Bij vermoeidheid.
• Bij hevige emoties, stress of spanningen. U kunt een schorre stem krijgen wanneer de spieren in en rond de keel gespannen zijn.
• Roken, dit beschadigt de stembanden. Maar ook andere irriterende dampen kunnen heesheid veroorzaken. Soms is er sprake van een allergie voor een bepaalde ingeademde stof.
• Brandend en/of oprispend maagzuur. Ook wel refluxklachten genoemd.
• Een knobbeltje of poliep op de stembanden. Dit is ongevaarlijk, maar kan optreden bij een verkeerd gebruik van de stem.
• Veroudering. Met het ouder worden verslappen de stembanden en keelspieren en de stem wordt hierdoor anders.
• Astma.
• Medicijngebruik. Bepaalde medicijnen hebben een schorre stem als bijwerking. Dit geldt bijvoorbeeld voor plaspillen, schildklier-medicijnen en ontstekingsremmers (puffers) bij astma.
• Hormonale veranderingen, bijvoorbeeld bij een te hard of te zacht werkende schildklier.
• Een operatie. De buis die in de keel geplaatst wordt bij een narcose kan heesheid veroorzaken. Maar ook door operaties aan de keel of hals kunt u hees worden.
• Een aangeboren zwakheid van de stembanden.
• In zeldzame gevallen is keelkanker of stembandkanker de oorzaak van een schorre stem.

Lees ook: Brok in uw keel? Dit is wat u wel en niet moet doen

Wat is er aan een schorre stem te doen?

• Volgens Thuisarts.nl zijn er geen medicijnen die helpen in het geval van een schorre stem. Soms schrijven artsen wel een ontstekingsremmer voor (prednison) om een irritatie zelf te remmen. En in het geval van een infectie met een bacterie kan uw arts u een antibioticakuur voorschrijven.
• U kunt zelf wel verschillende dingen doen om van uw heesheid af te komen. Geef uw stem om te beginnen rust. Is het niet mogelijk om weinig of helemaal niet te praten, praat dan zo rustig mogelijk en forceer de stem niet. Laat fluisteren of schreeuwen achterwege. Probeer daarnaast niet de keel te schrapen, te kuchen of te hoesten.
• Adem zo veel mogelijk door de neus. Hierdoor droogt de keel minder uit. En houd de luchtvochtigheid in de gaten.
• Rookt u, stop daar dan mee en ga ruimtes waarin gerookt wordt of irriterende stoffen aanwezig zijn uit de weg. Alcohol en cafeïne hebben een negatieve invloed op heesheid, dus drink liever geen alcohol en beperk het gebruik van koffie.
• Heeft u last van brandend maagzuur, dan kan het helpen uw voedingspatroon aan te passen of in het geval van overgewicht wat af te vallen. In sommige gevallen kunnen maagzuurremmers helpen.
• Heeft u te maken met stress of spanningen, zoek dan naar manieren om te ontspannen.
• Drink in het geval van een keelontsteking regelmatig slokjes koud water of zuig op een snoepje. En neem rust. De heesheid is meestal binnen 3 weken voorbij.
• Gebruikt u een ontstekingsremmer, die ingeademd dient te worden? Spoel uw mond na het gebruik hiervan dan na met water en spuug dit uit. Neem daarna nog een slok water en slik dit door.
• Bij een poliep of knobbeltje op uw stembanden kunt u daaraan geopereerd worden. Om een nieuwe poliep of knobbel te voorkomen, kunt u vervolgens naar een logopedist.

Wanneer naar de huisarts met een schorre stem?

Ouderdom, roken en alcohol geven een groter risico op keelkanker. Maak daarom een afspraak met uw huisarts wanneer:

• U 3 weken een schorre stem heeft en ouder bent dan 50.
• U 3 weken hees bent en rookt.
• U 3 weken te maken heeft met heesheid en veel alcohol drinkt.

Maak ook een afspraak wanneer u vermoedt dat uw schorre stem te maken heeft met uw medicijngebruik. Wanneer u 6 weken hees blijft en niet weet waar dat door komt. En wanneer u 6 weken hees blijft en de bovenstaande adviezen niet helpen. Indien nodig, kan uw huisarts u doorverwijzen naar een KNO-arts.

(Bron: Thuisarts, máxima mc, knomc.nl, Gezondheidsplein, moetiknaardedokter.nl. Foto: Shutterstock)