Doofheid

Dat we van te harde geluiden doof kunnen worden, weten we. Maar wist u ook dat het gehoor vanaf ons 30ste levensjaar ieder jaar wat afneemt? Dit komt door de veroudering van het gehoororgaan. We verliezen ongeveer 7 decibel per 10 jaar in de lage frequenties en 18 decibel per 10 jaar in de hoge tonen. Het spreken zit vooral in de lage tonen, dus die blijven we gelukkig het langste goed horen. Ongeveer 10% van de mensen heeft last van het gehoor en bij mensen vanaf 75 jaar is dat maar liefst 25%.

Soorten doofheid

Niet alle vormen van doofheid zijn gelukkig permanent. Bij een middenoorontsteking kan er vocht achter het trommelvlies komen en ook dan horen we minder. Hetzelfde kan gebeuren bij een verkoudheid. Gelukkig gaat dit vanzelf weer over. Soms kan er een gaatje in het trommelvlies zitten. Zo’n gaatje kan bijvoorbeeld ontstaan door vuurwerk of een klap op je oor. In 90% van de gevallen geneest dit vanzelf, maar soms moet dat geopereerd worden.

Geluid wordt via gehoorbeentjes naar het binnenoor geleid, het zogenaamde slakkenhuis. Daar worden de trillingen omgezet in elektrische signalen die via de gehoorzenuw naar de hersenen gaan. Het slakkenhuis is het meest kwetsbare deel en daar vindt ook de veroudering plaats. Maar ook lawaai kan hier schade veroorzaken.

Symptomen

De eerste symptomen van doofheid worden meestal opgemerkt in gezelschap als de gesprekken ineens minder goed gevolgd kunnen worden. Of als we de telefoon liever tegen het andere oor houden, de klok niet horen tikken, de vogels niet meer horen fluiten of de TV almaar harder moeten zetten. Ook achtergrondlawaai als een radio die aanstaat, maakt het luisteren naar gesprekken of andere geluiden moeilijker.

Wanneer doofheid ontstaat, zijn zachte geluiden moeilijker te verstaan, terwijl harde geluiden juist heel hinderlijk kunnen zijn omdat die luider doorkomen. Ook wordt het moeilijker om te horen uit welke richting het geluid komt. Vaak gaat de achteruitgang langzaam. Wordt u plotseling doof aan één oor, dan kunt u beter direct naar de dokter gaan.

Gehoortest

De huisarts kan het gehoor testen met de fluistertest of met een screeningsaudiometer. U krijgt dan een koptelefoon op en hoort piepjes van verschillende hoogte en sterkte. Nog eenvoudiger kan het met een stemvork. De huisarts kan dan ook vaststellen waar de doofheid zit. Er is namelijk een verschil tussen doofheid vanuit het slakkenhuis en door bijvoorbeeld een oorontsteking. In het laatste geval hoort men het geluid beter via botgeleiding (door de stemvork op het hoofd drukken) dan via luchtgeleiding (door de stemvork voor het oor houden).

Er zijn leuke en goede gehoortestjes te doen via internet. Is de uitkomst negatief, maak dan in overleg met uw huisarts een afspraak met een KNO-arts of een audiologisch centrum.

Behandeling

Doofheid door een oorprop kan worden genezen door het oor uit te spuiten. Een gehoorgang ontsteking geneest met oordruppels. Een middenoorontsteking gaat meestal vanzelf over of soms met behulp van een trommelvliesbuisjes als het vocht erg lang blijft zitten. Heel soms zijn de gehoorbotjes vergroeid. Dat is operatief op te lossen. Een acute doofheid wordt vaak met prednison behandeld.

Maar de belangrijkste oorzaak van doofheid is de gewone veroudering. Dat is helaas niet te genezen. Dit is alleen te verhelpen met een gehoorapparaat. Dat is erg wennen. Probeer ze goed uit. Wanneer men meer dan 35 decibel gehoorverlies heeft, worden de kosten voor een gehoorapparaat deels vergoed door de zorgverzekeraar. In Nederland dragen 700.000 mensen een gehoorapparaat. Mensen schamen zich vaak voor hun doofheid, terwijl dat nergens voor nodig is. Mensen die slecht zien, schamen zich toch ook nooit voor hun bril? Een bril is bijna een mode accessoire. Net als brillen, bestaan er veel soorten gehoorapparaten: een voor achter het oor of in het oor, van heel klein tot wat groter. Een audicien kan daar voorlichting over geven.

Tips bij doofheid

Om goed te horen wat er op televisie is, kan men een koptelefoon opzetten. In een gesprek kan het helpen als degene met wie u spreekt goed articuleert, u aankijkt tijdens het praten en niet te ver weg gaat zitten. Zet ook achtergrondlawaai, zoals een tv of radio, uit.

Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 25 september 2012.