Dit moet u wel en niet doen wanneer iemand een epileptische aanval krijgt
Publicatiedatum: 15 september 2023
Een epileptische aanval komt in verschillende vormen voor. In het geval van een zware aanval, heeft degene die het overkomt hulp nodig. We vertellen wat u dan wel en juist niet moet doen.
Schokkende bewegingen
Het beeld dat veel mensen bij een epileptische aanval hebben, is dat iemand hevig begint te schokken. Dat komt inderdaad voor, maar er zijn ook subtielere vormen, die minder herkenbaar zijn. Bij epilepsie worden de hersenen overspoeld met signalen. Er ontstaat kortsluiting, waardoor ze niet meer normaal kunnen functioneren. Met verschillende verschijnselen tot gevolg.
Kleine epileptische aanval
Bij een kleine epileptische aanval heeft iemand korte tijd een verlaagd bewustzijn. Daardoor kan iemand verward zijn of niet reageren wanneer er tegen diegene gesproken wordt. Merkt u dat dat het geval en is het de 1e keer dat het die persoon overkomt, dan kan diegene het best met de huisarts bellen. Ook is het voor die persoon goed om het even rustig aan te doen.
Grote epileptische aanval
Bij een grote epileptische aanval kan iemand, zoals hierboven beschreven, schokkende bewegingen maken. Of verkrampen. Maar er kunnen meer symptomen optreden. Zo kan er (bloederig) kwijl uit de mond komen, kan iemand urine verliezen of het bewustzijn verliezen. Ook kan iemand met de ogen draaien, moeite hebben met praten en tintelingen in de armen ervaren.
In die gevallen kunt u verschillende dingen doen om die persoon te helpen. Zorg er ten 1e voor dat het slachtoffer zich niet bezeert, door ruimte vrij te maken en bescherm het hoofd met iets zachtst. Zoals een kussentje, jas of handdoek. Of in het uiterste geval uw handen. Maak knellende kleding los en neem een eventuele bril af. Dek de persoon wanneer het koud is of regent af met een deken of jas.
Controleer of de persoon een epilepsie-kaartje bij zich draagt, met daarop aanwijzingen wat u in het geval van een epileptische aanval moet doen.
Is het slachtoffer verward en loopt diegene weg, zorg dan dat diegene niet in de buurt van een drukke straat of water terecht kan komen.
Om de mond en tong tegen bijtende bewegingen te beschermen, kan het zinvol lijken een hard voorwerp tussen de kaken te plaatsen. De hersenstichting raadt dit echter met klem af, aangezien dan de tanden kunnen breken. Ook kan dit voor verstikking zorgen en is het ook niet ongevaarlijk voor uw vingers.
Probeer schokkende bewegingen niet tegen te houden, aangezien dit letsel aan de spieren en botbreuken kan veroorzaken.
Wanneer 112 bellen bij een epileptische aanval?
Het is niet nodig om direct via 112 om medische hulp te vragen. Doe dit echter wel altijd wanneer een aanval langer duurt dan 5 minuten, wanneer de aanval zich herhaalt of wanneer iemand bewusteloos blijft. Ook wanneer iemand zich heeft verwond, kunt u zo nodig 112 bellen.
Na de aanval
Is het slachtoffer na de aanval nog niet aanspreekbaar, leg diegene dan in een stabiele zijligging. Op die manier kan er geen speeksel in de luchtweg komen en kan de tong niet in de keel zakken. Geef het slachtoffer pas iets te eten of te drinken als diegene echt goed wakker is. Anders is er kans op verslikken. Na een epileptische aanval zijn mensen vaak erg moe en soms treden er hoofd- en spierpijn op. Dit kan kortdurend zijn, maar ook wel tot een dag aanhouden. Laat diegene daarom rust nemen.
Heeft uw naaste epilepsie?
Het kan voor een naaste heel ingrijpend zijn om een epileptische aanval mee te maken. Via een expertisecentrum kunt u om begeleiding vragen. Die zorg valt onder de basisverzekering en wordt meestal volledig vergoed. Ook kan het zinvol zijn een EHBO-cursus te volgen en u te verdiepen in welke medicijnen er wellicht gebruikt moeten worden. Daarnaast kunt u meehelpen het risico op een aanval te verkleinen. Daarvoor kan uw naaste het beste genoeg slapen, stress en spanning uit de weg gaan, geen drugs of alcohol gebruiken en eventuele medicijnen op de juiste manier gebruiken.
(Bron: archief, Hersenstichting, Rode Kruis, Epilepsie.nl Gezondheidsplein, Thuisarts.nl. Foto: Shutterstock)