De (militaire) powernap: waarom, wanneer en hoe?

Wanneer en hoe kunt u een powernap doen? Hoelang moet deze duren? Heeft het voordelen voor uw gezondheid? En welk effect heeft de zogeheten militaire powernap, een nieuwe slaaptrend? MAX Vandaag heeft een slaapexpert geraadpleegd en legt het aan u uit.

De militaire powernap: werkt het?

In de loop van 2022 is er een nieuwe trend ontstaan, de militaire powernap. Het uitgangspunt hiervan is dat u 8 à 10 minuten slaapt, met uw voeten op een hoger gelegen positie dan uw hart. De Amerikaanse ex-marinier Jocko Willink is dankzij de militaire powernap wereldberoemd geworden op social media. Volgens hem stimuleert deze methode de bloedsomloop in uw lichaam en voelt het dutje aan als een slaapsessie van 6 uur.

Maar is dat ook zo? Deskundigen kunnen in elk geval nog geen sluitende conclusies verbinden aan de militaire powernap van Willink. “Of je per definitie het gevoel hebt dat je langer hebt geslapen, daar twijfel ik aan. Je rust sowieso even uit, maar die 6 uur kan ik geen brood van bakken”, spreekt slaappsycholoog Helmy Pluis tegenover Radar haar twijfels uit.

Lees ook: Orthosomnia, waarom komt deze slaapstoornis juist nu zo vaak voor?

Slaapcoach Irma Leijten van gezondheidscentrum LIJV heeft wel een vermoeden waar deze trend op gebaseerd is. Militairen kampen nogal eens met een structureel slaaptekort en moeten soms midden in de nacht plotseling paraat staan. Als zij dan 10 minuten met de benen omhoog kunnen liggen, is dat al een weldadig gevoel. Deze militaire powernap lijkt dus ook alleen bij militairen aan te slaan. “Zij ervaren het misschien als 6 uren slaap, omdat er vaak sprake is van een slaaptekort, niet omdat het in die houding veel effectiever is”, nuanceert Leijten, in gesprek met MAX Vandaag. “Maar de militaire powernap met de benen omhoog is niet echt een superversie van de powernap.”

Wat zijn de ideale omstandigheden voor een powernap?

Hoe zit het met een reguliere powernap? In een eerder artikel behandelen wij al de ideale omstandigheden hiervoor. Dit kunt u het beste 10 à 20 minuten doen, midden op de dag tussen 13.00 en 15.00 uur. Als u langer slaapt of dat later op de middag doet, kan dat ten koste gaan van uw nachtrust. Dan loopt u bovendien het risico dat u niet uitrust, maar juist suffer wordt van het slapen. “Dat heeft te maken met het opbouwen van de slaapdruk. Dat doen we in de 16 uren die we wakker zijn en dat heeft dus tijd nodig”, legt Leijten uit. Hoe later en langer u midden op de dag slaapt, hoe lastiger het dus wordt om weer slaapdruk op te bouwen voor de nacht.

Lees ook: Is te veel slaap ongezonder dan te weinig slaap?

De kracht van een powernap zit in de korte periode van vrijheid en inactiviteit. Volgens Leijten is het vooral verfrissend om even helemaal niets te hoeven en al uw verplichtingen eventjes los te laten, ook al is het maar voor 10 minuten. “U hoeft niet iedere dag een powernap te doen om er profijt van te hebben. 1 of 2 keer per week helpt al.” Voor een powernap hoeft u bovendien niet naar bed. U kunt het ook zittend doen, in een comfortabele stoel met hoofdsteun. “Ik hoor zelfs dat mensen die buiten werken, het in hun auto doen, met de leuning wat achterover gekanteld.”

En wat als u na een dag werken thuiskomt en eventjes bij moet komen? Het is misschien logisch, maar een powernap na 17.00 uur is volgens Leijten zeker niet aan te raden. Wat sowieso geldt voor een powernap, bij voorkeur tussen 13.00 en 15.00 uur, is dat u bij het wakker worden beter niet kunt snoozen. “Of u nu een wekker zet of niet, zorg dat u meteen in actie komt. Anders heeft u er niets aan.”

Een middagdutje, zoals de Spaanse siësta, mag wel gerust langer dan anderhalf uur duren. Maar als u nog niet met pensioen bent, is dat natuurlijk lastig te combineren met een werkdag. Sowieso kan het geen kwaad om af en toe overdag bij te slapen als u wat ouder wordt. “Dan verslijt het natuurlijke slaappatroon waardoor u minder energie kunt ervaren. Een powernap is dan een mooie compensatie.”

(Bron: Archief, Radar, @jockowillink, LIJV. Foto: Shutterstock)